ព័ត៌មាន

កន្លែងកំសាន្តដ៏ញាក់សាច់ នៅក្នុងទ្រុងមរណៈ លើទឹកដីអូស្ត្រាលី

អូស្ត្រាលី៖ ឆក Crocosaurus គឺជាទីកន្លែងចិញ្ចឹម សត្វសាហាវមួយ នៅក្នុងទីក្រុង Darwin ប្រទេសអូស្ត្រាលី ដែលវាជាកន្លែងដែល អ្នកទេសចរនិយមភាពស្រៀវខ្លួន ចូលទៅសាកល្បងលេង នៅទីនេះ ពីព្រោះវាជារមណីយដ្ឋានមួយ ដ៏គួរឲ្យញាក់សាច់ផងដែរ ដែលគេហៅថា ទ្រុងមរណៈ។
អ្នកដែលចូលមកកំសាន្ត គឺគេ ត្រូវចុះទឹកក្នុងទ្រុងកែវមួយ ដែលអាចមើលឃើញសត្វ សាហាវនៅពីក្រៅទ្រុង នោះដូចជាក្រពើ ជាដើម។ ក្រៅពីក្រពើហើយនោះ ក៏មានអណ្តើកសមុទ្រ និងប្រភេទត្រី ដែលរស់នៅក្នុងសមុទ្រផងដែរ៕
Photo by LookingTODAY
Photo by LookingTODAY
Photo by LookingTODAY

លែងព្រួយបារម្មណ៍ ទូរស័ព្ទដៃអស់ថ្មទៀតហើយ ជាមួយនឹងអេក្រង់សាកថ្មទូរស័ព្ទស្វ័យប្រវត្តិ


កាលពីមុនមានបច្ចេកវិទ្យា ដែលអាចរក្សាទីតាំងទូរស័ព្ទរបស់អ្នក នៅពេលដែលថ្មអស់ ឬ អាចផ្ញើរសារបានមួយ នៅពេលដែលថ្មអស់ ចុះបើមានទូរស័ព្ទដែលប្រើប្រាស់ មិនចេះអស់ថ្ម តើអ្នកនឹងទិញប្រើដែរ ឬ ទេ?
គ្រាន់តែលឺដំណឹងនេះភ្លាម វាបានធ្វើឲ្យមនុស្សជាច្រើន មានការចាប់អារម្មណ៍ ពីបច្ចេកវិទ្យាថ្មីមួយហៅថា Wysips ដែលប្រើប្រាស់កញ្ចក់មួយផ្ទាំង ធ្វើជាអេក្រង់ទូរស័ព្ទ វាអាចស្រូបយកថាមពលពន្លឺ បំលែងទៅជាថាមពលកំលាំងអគ្គីសនី សាកថ្មទូរស័ព្ទដោយស្វ័យប្រវត្តិ។
កញ្ចក់ថ្លា Crystals នេះអាចដាក់នៅពីលើអេក្រង់ទូរស័ព្ទ ឬ ក្ដារចុច Tablet និងនាឡិកាទំនើបផងបានផងដែរ។ ថាមពលពន្លឺ ១០នាទី អាចបំលែងទៅជាថាមពលអគ្គីសនី ថ្មទូរស័ព្ទ៤នាទី។
តើប្រិយមិត្តយល់យ៉ាងណាចំពោះ គំនិតច្នៃប្រឌិតថ្មីមួយនេះ? បើវាបានមកដល់កម្ពុជា តើអ្នកនឹងទិញវាប្រើដែរ ឬ ទេ?












ទ្រាំ​មិន​បាន​ស្ទុះឡើង​លើ​ឆាកចាប់​ឱបCan Lo Lo


​ថ្មីៗ​នេះដែរ កំពូល​តារា​ម៉ូ​ដែល​សិច​ស៊ី​លំដាប់​ពិភពលោក នាង Can Lo Lo បាន​បង្ហាញ​ខ្លួន​នៅក្នុង​កម្មវិធី​មួយ​ដែល​ធ្វើ​នៅ​ឡើង​នៅក្នុង​បារ ក្នុង​ទីក្រុង Wuxi បាន​រងគ្រោះ​ព្រោះ​តែ​អសន្តិសុខ​។​
​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី ៦ ខែ កញ្ញា កន្លងទៅ Can Lo Lo បាន​បង្ហាញ​ខ្លួន​នៅក្នុង​បារ​មួយ ដែល​ធ្វើឡើង​នៅ​ទីក្រុង Wuxi ក្នុង​ខេត្ត Jiangsu ប្រទេស​ចិន ។​
​ក្នុង​កម្មវិធី​នេះ​ដែរ Can Lo Lo បាន​ស្លៀកពាក់ រ៉ូប​ពណ៌​ខ្មៅ ដែល​ជា​រ៉ូ​បឈុត​ថ្មី ដោយ​ច្នៃ ឲ្យឃើញ​សុដន់​មួយ​ប្រឡោះ និង​បង្ហាញ​សាច់​ភ្លៅ ឡើង​សស្ងាច​។​ជាមួយនឹង​វត្តមាន​នាង Can Lo Lo បាន​ធ្វើឲ្យបារ​មួយ​ក្នុង​ទីក្រុង​ខាងលើ បាន​ណែនណាន់តាន់តាប់ ដោយ​មាន​ភ្ញៀវ​ចូលរួម​ជាង ១០០០ នាក់ ។ តែ​ទោះបីជា​យ៉ាងនេះក្តី ការសម្តែង​របស់ Can Lo Lo បាន​ប្រែ​ក្លាយទៅជា​រឿង​អាក្រក់ ខណៈ​ដែល​អ្នកគាំទ្រ​ប្រុស​ម្នាក់​ស្ទុះ​ឡើង​លើ​ឆាក ចាប់​ឱប Can Lo Lo យ៉ាង​ពុះកញ្ជ្រោល​។​
​គ្រោះថ្នាក់​នេះ​បាន​ក្លាយជា​រឿង​វឹកវរ សម្រាប់​សន្តិសុខ ។ ដោយឡែក​ទាក់ទិន​និង​បញ្ហា​នេះ​ដែរ ត្រូវបាន​មនុស្ស​ជាច្រើន​បាន​ចោទសួរ​សំណួរ អំពី ភាព​សន្តិសុខ​នៅក្នុង​បារ​នេះ តែ​គ្មាន​នរណា​ម្នាក់​ហាន​ចេញមុខ បកស្រាយ និង​ឲ្យ​ហេតុផល​នោះ​ទេ​។​
​បញ្ជាក់​ផង​ដែរ​ថា នេះ មិនមែនជា​លើកដំបូង​របស់ Can Lo Lo នោះទេ ដែល​ត្រូវបាន​អ្នកគាំទ្រ​ឡើងលើ​ឆាក ចាប់​ថើប និង ជញ្ជក់មាត់​នាង ខណៈ​ដែល​នាង​សម្តែង​នៅ Wuhu ,Anhui នៅ​ចិន កាលពី​ថ្ងៃ​ទី ១៧ ខែ សីហា ឆ្នាំ ២០១៣ នេះ ៕





បើ​មហា​​បាតុកម្ម​​ផ្ទុះ​​ហិង្សា តើ​​នរណា​​ខ្លះ​​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​​ចំពោះ​​មុខ​​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​?​


ការ​សម​ធ្វើមហាបាតុកម្មរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពី​ពេលថ្មីៗនេះ (រូបថត តាំង វីដា)
មហា ​បាតុកម្ម​លើក​ទី​២​របស់​គណបក្ស​​សង្គ្រោះ​​ជាតិ     ដែល​​នឹង​ធ្វើ​ថ្ងៃទី​១​៥​​ដល់​​១៧​ ខែ​កញ្ញា​​នេះ មាន​​ភាព​​ចម្រូង​​ចម្រាស​​​ច្រើន ខណៈ​​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​​ជាតិ​​គ្រោង​​ធ្វើ​​រយៈ​ពេល​​បី​​ថ្ងៃ បី​យប់​​ជាប់ៗ​​គ្នា តែ​សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ និង​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ ​បាន​កំណត់ឲ្យ​​ធ្វើ​តែ​មួយ​​ថ្ងៃ​ប៉ុណ្ណោះ​។ បើទោះជា​មាន​​បម្រាម​ពី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ និង​​សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ​​ក៏ដោយ តែ លោក សម រង្ស៊ី ប្រកាសថា លោក​នៅតែ​ដឹកនាំ​​ធ្វើ​​មហា​​បាតុកម្ម​​ជា​​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ​តា​ម​​ការ​ គ្រោងទុក​ដដែល​។​
ថ្នាក់ដឹកនាំ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ​បាន​លើកឡើង​ដែរ​ថា បាតុករ​​ចូល​រួម​​ទាំង​នោះ អាច​ធ្វើដំណើរ​​បាន​​ប្រសិន​បើ​ពួក​គេ​​ចង់​​យក​​លិខិត ​ឬ​សំណើ​ទៅ​ដាក់​​ជូន​​ក្រសួង សា្ថប័ន​​ពាក់​ព័ន្ធ​ឲ្យជួយ​ដោះ​ស្រាយ​​​នោះ​។ ប៉ុន្តែ​​អាជ្ញាធរ​​បាន​​ហាម​​ដាច់​ខាត​​មិន​​ឲ្យ​​បាតុ​ក​រ​ដើរ ឬ​ហែ​​ជា​ក្បួន​​នោះ​ទេ​​។​
​ការខ្វែងគំនិត​គ្នា​ រវាង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​​ជាតិ និង​អាជ្ញាធរ​​នេះ ជា​​សញ្ញា​​មួយ​​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការព្រួយ​បារម្ភ​​ថា អាច​​មាន​​អំពើ​​ហិង្សា​​កើត​ឡើង​។​
​បើ​មហា​បាតុកម្ម​លើក​ទី​២​នេះ មាន​ហិង្សា​កើតឡើង​​តើ​នរណា​ខ្លះ​ជា​អ្នកទទួលខុសត្រូវ​?
ប្រធាន​​ផ្នែក​កម្មវិធី​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ ​និង​ជា​មេធាវី​នៃ​ស​មាគ​ម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​​អាដ​ហុក លោក នី ចរិយា មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរ​​មាន​​តួនាទី​​​សំខាន់​ក្នុង​​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ និង​​សម្រប​សម្រួល​​កុំ​ឲ្យ​មាន​ហិង្សា​​កើត​ឡើង​ ៖
​មាត្រា​១៧​នៃ​ច្បាប់​ស្តីពី​បាតុកម្ម​ដោយ ​សន្តិវិធី​​ចែងថា​អាជ្ញា​ធរ​មាន​​សមត្ថ​កិច្ច ចាត់​វិធាន​ការ​ការ​ពារ​​ដល់​​ក្បួន​បាតុកម្ម​​ដោយ​​សន្តិ​វិធី ដើម្បី​​ធានា​​រក្សា​សន្តិ​សុខ សុវត្ថិ​ភាព និង​សណ្តា​ប់​ធ្នាប់​​សាធារណៈ ឲ្យ​បាន​​ល្អ​​ប្រសើរ ហើយ​​មិន​ត្រូវ​​ជ្រៀត​ជ្រែក ដល់​ការប្រព្រឹត្ត​ទៅ​​នៃ​​ការ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​​ដោយ​​សន្តិ​វិធី​​ឡើយ​​។​
​សម្រាប់​សាស្ត្រា​ចារ្យ​​​ ប្រវត្តិសាស្ត្រ និង​ន​យោ​បាយ​ លោក សុខ ទូច ទាញ​ភ្ជាប់​​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​​លើ​​​មហា​​បាតុកម្ម​​នេះ ទៅ​​នឹង​​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​គឺ​គណបក្ស​​ប្រជាជន​​កម្ពុជា និង គណបក្ស​សង្គ្រោះ​​ជាតិ រាជរដ្ឋាភិបាល​​ចាំផ្ទះ និង​ព្រះមហាក្សត្រ ​ដែល​​មាន​តួនាទី​​ដោះ​ស្រាយ​ជម្លោះ​នយោបាយ​ ៖
​ជា​ញឹកញាប់ គណបក្សប្រឆាំង និង​អ្នកវិភាគ ​ក៏​តែង​ទម្លាក់​ការទទួលខុសត្រូវ ករណី​ការតវ៉ា​ណាមួយ លើ​គណៈ​កម្មាធិការ​​ជាតិ​​រៀបចំ​​ការ​បោះ​ឆ្នោត​​ដែរ ដោយ​​ពួកគេ​ចោទថា ស្ថាប័ន​នេះ ជា​អ្នកបង្កឲ្យ​មាន​​​ភាពមិ​ន​ប្រក្រតី​​ច្រើន​​នៅ​ពេល​បោះឆ្នោត នាំឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ ជា​ម្ចាស់​​មួយ​​ភាគ​ធំ​ឆ្នោត​​មិន​​សុខ​ចិត្ត​
អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ធ្វើការ​ ពាក់ព័ន្ធ សិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ​ និង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាង​​៤០ បាន​សម្តែង​​​ការព្រួយបារម្ភ​ពី​ហិង្សា​​កើត​ឡើង ហើយ​បាន​​ធ្វើ​​សំណើ​​ជា​​ញឹក​ញាប់ ឲ្យ​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​​ចរចា​​ដោះស្រាយ​​បញ្ហា​​នយោបាយ​​ដោយ​​សន្តិវិធី​។​
​ហិង្សា​ជា​បញ្ហា​គួរឲ្យ​ព្រួយបារម្ភ​ ព្រោះ​វា​ងាយ​កើតឡើង តែ​ពិបាក​បញ្ចប់ ជាក់​ស្តែង​​​ដូច​ជា នៅ​​ប្រទេស​​ស៊ី​រី ចាប់​ពី​​ការ​តវ៉ា​​តាំង​ពី​​២០១១ រហូត​ដល់​ខែ​សីហា​​ឆ្នាំ​​២០១៣ ​មាន​ចំនួន​អ្នក​ស្លាប់​​រហូត​ដល់​​ជាង​​១១​​ម៉ឺន​​នាក់ ចំណែក​​នៅ​អេ​ហ្ស៊ី​ប​​ហិង្សា​​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​​ទី​​១៣ ​ខែ​កក្កដា ដល់​​ដើ​ម​ខែ​​កញ្ញា មាន​​ចំនួន​អ្នក​ស្លាប់​​ជា​ង​​១​ពាន់​​នាក់​។ ហិង្សា​ករណីខ្លះ ឈាន​​ដល់​ការ​សម្លាប់មេដឹកនាំ​​ទៀតផង ដូចជា ការតវ៉ា​នៅ​លី​ប៊ី ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា​​បះ​បោរ​​បាន​សម្លាប់​​មេដឹក​នាំ របស់​គេ​​ឈ្មោះ លោក កា​ដា​ហ្វី កាលពី​​ខែ​​តុលា​​ឆ្នាំ​​២០១១ ជាដើម​។   
ទោះ​យ៉ាងណា ​ការ​ជៀសផុត​​ពី​ហិង្សា នៅតែ​មាន​​សង្ឃឹម​​ខ្ពស់ ប្រសិន​​បើ​​ថ្នាក់​​ដឹក​នាំ​គណបក្ស​​ទាំង​​ពីរ អាច​​រក​​រូប​មន្ត​​ដោះ​ស្រាយ​​បញ្ហា​​បាន ឬ​មាន​ការ​សម្រប​សម្រួល ពី​ព្រះ​មហាក្សត្រ​​បាន​​ទាន់​ពេល​។ ម្យ៉ាងទៀត​​ មហា​បាតុកម្ម​​លើក​​ទី​១ កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​០៧​​ខែ​​កញ្ញា មាន​អ្នក​ចូល​រួម​​ជាង​​៣​​ម៉ឺន​​នាក់ មិន​​មាន​បញ្ហា ឬ​ហិង្សា​​កើត​ឡើង​​ទេ​​គឺ​ប្រជាពលរដ្ឋ​​ជា​​បាតុករ និង​សមត្ថកិច្ច​​ការ​ពា​​រ​សន្តិ​សុខ គោរព​តាម​តួនាទី​បាន​ត្រឹមត្រូវ​រៀងៗ​​ខ្លួន​៕​

អ្នក​បឹងកក់​បុរី​កីឡា​រង​ការ​វាយ​ដំ​ជា​ថ្មី​

130702_01a
ស្ត្រី​ម្នាក់​នេះ​ រង​នូវ​ការ​ច្របាច់​កសើ្ទរ​ស្លាប់ពី​កង​កម្លាំង​សមត្ថ​កិច្ច​ កាលពីថ្ងៃ​ម្សិល​មិញ​ នៅ​ពេល​ដែល​គាត់​និង​សកម្ម​ជន​ដី​ធ្លី​មក​ពី​សហគមន៍​បឹង​កក់​និង​បុរី​កី​ឡា ​ប្រមាណ​ជាង​១០០​នាក់​ផ្សេង​ទៀត​ បាន​ប្រ​មូល​ផ្តុំ​គ្នាតវ៉ា​នៅ​លើ​ទ្រូង​ផ្លូវ​ព្រះ​មុនីវង្ស​ មុខ​សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ដើ​ម្បី​ទាម​ទារ​ឲ្យ​មាន​ការ​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហាដី​ធ្លី។ រូបថត ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ សកម្មជន​ដីធ្លី​មក​ពី​សហគមន៍​បឹងកក់ និង​បុរីកីឡា​ប្រមាណ​ជាង ១០០នាក់ កាល​ពី​ព្រឹក​ម្សិលមិញ បាន​ប្រមូល​ផ្ដុំ​គ្នា​តវ៉ា​នៅ​លើ​ទ្រូង​ផ្លូវ​ព្រះ​មុនីវង្ស មុខ​សាលា​រាជធានី​ដើម្បី​ទាមទារ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ពន្លឿន​នីតិវិធី​ដោះស្រាយ​ ជម្លោះ​ដីធ្លី​ដ៏​រ៉ាំរ៉ៃ​របស់​ពួក​គាត់ ឲ្យ​បាន​សម្រេច​មុន​ថ្ងៃ​បោះឆ្នោត​មក​ដល់។

ការ​តវ៉ា​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ទាំង​នេះ ធ្វើ​ឡើង​ខណៈ​ដែល​គណបក្ស​នយោបាយ​នីមួយៗ រួម​ទាំង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កំពុង​ឃោសនា​ពី​គោល​នយោបាយ​«អភិវឌ្ឍន៍ សេដ្ឋកិច្ច និង​កំណែ​ទម្រង់​ដីធ្លី» របស់​ខ្លួន ដើម្បី​ស្វែង​រក​សំឡេង​គាំទ្រ​នៅ​ក្នុង​អំឡុង​នៃ​យុទ្ធនាការ​ឃោសនា​ បោះឆ្នោត។
ក្រុម​អ្នក​ភូមិ​បាន​សម្តែង​នូវ​ក្ដី​បារម្ភ​ថា ក្រោយ​ថ្ងៃ​បោះឆ្នោត​ពួក​គាត់​អាច​នឹង​ត្រូវ​បណ្ដេញ​ចេញ​ពី​លំនៅឋាន ដោយ​បង្ខំ​សា​ជា​ថ្មី ប្រសិន​បើ​អាជ្ញាធរ​មិន​គិត​គូរ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​វិវាទ​ដីធ្លី​ឲ្យ​ពួក​គាត់​ ឲ្យ​បាន​រួច​រាល់​មុន​ថ្ងៃ​បោះឆ្នោត​ទេ​នោះ។
លោក​យាយ ង៉ែត ឃុន អាយុ ៧៣ឆ្នាំ អ្នក​ភូមិ​បឹងកក់ បាន​ថ្លែង​ថា​៖«​ខ្ញុំ​ចង់​បាន​ដំណោះ​ស្រាយ​ផ្ដល់​ប្លង់​កម្មសិទ្ធិ​ពិត​ ប្រាកដ​មុន​ថ្ងៃ​បោះឆ្នោត​ចូល​មក​ដល់​។ ខ្ញុំ​ឈប់​ជឿ​ការ​សន្យា​អ្វី​ទាំង​អស់ ព្រោះ​បទ​ពិសោធ​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​កន្លង​មក​វា​គ្រប់​គ្រាន់​សម្រាប់​ខ្ញុំ​និង ​សហគមន៍​យើង​ខ្ញុំ​ហើយ​»។
ចំណែក​អ្នក​ស្រី ជុំ ង៉ាន់ មក​ពី​សហគមន៍​បុរី​កីឡា បាន​និយាយ​ថា ចាប់​តាំង​ពី​ព្រឹត្តិការណ៍​ថ្ងៃ​ទី​០៣ មករា​ឆ្នាំ​២០១២ មក​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​ក្នុង​សហគមន៍​របស់​គាត់ អស់​ជំនឿ​លើ​ការ​សន្យា​របស់​អាជ្ញាធរ​ទៀត​ហើយ។ អ្នក​ស្រី​បន្ត​ថា៖«យើង​ខ្ញុំ​បារម្ភ​ខ្លាច​ក្រោយ​ថ្ងៃ​បោះឆ្នោត អាជ្ញាធរ​បណ្ដេញ​យើង​ខ្ញុំ​ចេញ​ពី​រាជធានី​ទៅ​កាន់​តំបន់​ដាច់​ស្រយាល​ណា​ មួយ ព្រោះ​អាជ្ញាធរ​មិន​ដែល​អនុវត្ត​តាម​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​បាន​សន្យា​នោះ​ទេ»។
ចាប់​តាំង​ពី​ម៉ោង​៨​ព្រឹក​ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា បាន​នាំ​គ្នា​ឈរ​នៅ​លើ​ទ្រូង​ផ្លូវ​ជា​អ្វី​ដែល​សមត្ថកិច្ច​អះអាង​ថា ជា​ការ​បង្ក​ភាព​កកស្ទះ​ចរាចរណ៍ និង​ភាព​ឥត​សណ្ដាប់ធ្នាប់​នៅ​លើ​ដង​ផ្លូវ​សាធារណៈ។ សមត្ថកិច្ច បាន​អំពាវនាវ​ម្ដង​ហើយ​ម្ដង​ទៀត សុំ​ឲ្យ​ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា ចាក​ចេញ​ពី​ទ្រូង​ផ្លូវ ប៉ុន្តែ​ក្រុម​អ្នក​ភូមិ​នៅ​តែ​មានៈ​មិន​ព្រម​ចាក​ចេញ​ឡើយ​។ នៅ​ម៉ោង​ប្រមាណ​២​និង​២៥​នាទី រសៀល ក្រុម​សមត្ថកិច្ច​បាន​នាំ​គ្នា​ចាប់​សែង​អ្នក​ភូមិ​មួយ​ចំនួន​ចេញ​ពី​ទ្រូង​ ផ្លូវ ដែល​ក្នុង​ចំណាត់​ការ​នោះ មាន​ការ​ប្រទូសរ៉ាយ​គ្នា​ធ្វើ​ឲ្យ​ស្ត្រី​ពីរ​នាក់​រង​របួស​ធ្ងន់។
សកម្មជន​ស្ត្រី​និង​ដីធ្លី នៃ​សហគមន៍​បឹងកក់ អ្នក​ស្រី បូវ សោភា ដែល​ទទួល​បាន​ការ​ជួយ​ព្យាបាល​ពី​អង្គការ​លីកាដូ បាន​ប្រាប់​ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍​ថា ក្នុង​ពេល​ប្រទូសរ៉ាយ​នោះ ក្រុម​សន្តិសុខ បាន​វាយ​ទាត់​ធាក់​គាត់ និង​អ្នក​ស្រី​ខែក ចាន់រស្មី ដែល​កំពុង​មាន​គភ៌​ជាច្រើន​ជើង​ចំ ពោះ​និង​ប្រដាប់​ភេទ បណ្ដាល​ឲ្យ​គាត់​ចុក​ឆ្អល់ ចំណែក​អ្នក​ស្រី ខែក ចាន់រស្មី បាន​ធ្លាក់​ឈាម នឹង​ដួល​សន្លប់​ភ្លាមៗ​នៅ​នឹង​កន្លែង។ អ្នក​ស្រី​បាន​ថ្លែង​ថា​៖ «ពួក​គេ​បាន​ចាប់​ហែក​អាវ និង​ខោ​របស់​ខ្ញុំ ហើយ​បាន​ធាក់​ចំ ប្រដាប់​ភេទ​របស់​ខ្ញុំ ចំនួន​២​ជើង និង​ទាត់​ចំ ពោះ​ខ្ញុំ​មួយ​ជើង បណ្ដាល​ឲ្យ​ចុក​ឆ្អល់​ស្ទើរ​ទ្រាំ​ពុំ​បាន»។
អ្នក​ស្រី ខែក ចាន់​រស្មី ដែល​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ទៅ​កាន់​គ្លីនិក​ឯកជន​មួយ ឈ្មោះ​លីនី ដើម្បី​សង្គ្រោះ​នោះ បាន​រួច​ផុត​ពី​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​អាយុ​ជីវិត ប៉ុន្តែ​ទារក​នៅ​ក្នុង​ផ្ទៃ​នាង​អាយុ​ពីរ​ខែ​កន្លះ ត្រូវ​បាន​បាត់បង់។
គិលានុបដ្ឋាយិកា​ម្នាក់​នៃ​គ្លីនិក​នេះ ដែល​ស្នើ​សុំ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​បាន​និយាយ​ថា៖​«ដោយ​សារ​ទារក មាន​ការ​ប៉ះ​ទង្គិច​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ពេក បណ្ដាល​ឲ្យ​ស្លាប់​នៅ​ក្នុង​ពោះ ដូច្នេះ​យើង​មិន​អាច​ជួយ​សង្គ្រោះ​បាន​ទេ ប៉ុន្តែ​ស្ត្រី​ជា​ម្ដាយ​រួច​ផុត​ពី​គ្រោះថ្នាក់​ហើយ»។
អ្នក​ស្រី ខែក ចាន់​រស្មី បាន​និយាយ​ទាំង​ទឹក​មុខ​ស្លេក​ស្លាំង​ថា ៖«កូន​ក្នុង​ផ្ទៃ​ខ្ញុំ​បាត់បង់​ហើយ ខ្ញុំ​ឈឺចាប់​ណាស់​នៅ​ពេល​នេះ គ្រូ​ពេទ្យ​ប្រាប់​ខ្ញុំ​ថា​ខ្ញុំ​មិន​អាច​មាន​កូន​ទៀត​បាន​ឡើយ​»។
តំណាង​សកម្មជន​ស្ត្រី និង ដីធ្លី នៃ​សហគមន៍​បឹងកក់ អ្នក​ស្រី ទេព វន្នី បាន​រិះគន់​ដោយ​ចាត់​ទុក​ចំណាត់​ការ​របស់​អាជ្ញាធរ​ខណ្ឌ​ដូនពេញ​ថា​«ជា​ការ​ ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​យ៉ាង​ឃោរឃៅ​និង​អ​មនុស្សធម៌​ប្រឆាំង​នឹង​ស្ត្រី»។
អ្នក​ស្រី​បាន​ថ្លែង​ថា​៖«យើង​ខ្ញុំ​គ្រាន់​តែ​តវ៉ា​ទាមទារ​សូម​ឲ្យ​ អាជ្ញាធរ ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដី​ធ្លី​របស់​សហគមន៍​យើង​ខ្ញុំ ប៉ុន្តែ​អាជ្ញាធរ​បែរ​ជា​ប្រើ​វិធានការ​ហិង្សា​មក​លើ​យើង​ខ្ញុំ​ជា​ស្ត្រី​ បែប​នេះ​ទៅ​វិញ»។
ក្រុម​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ឃ្លាំ​មើល​ពី​បញ្ហា​នេះ​បាន​ចេញ​ សេចក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​ភ្លាមៗ​ផង​ដែរ កាលពី​ល្ងាច​ម្សិលមិញ ដោយ​ចាត់​ទុក​វិធានការ​បង្ក្រាប​នោះ​ថា ជា​អំពើ​«រំលោភ​ច្បាប់ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​យ៉ាង​ធ្ងន់​ធ្ងរ»។
លោក យី សុខសាន្ត មន្ត្រី​ស៊ើប​អង្កេត​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​សមាគម​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក បាន​ថ្លែង​ថា សង្គម​ស៊ីវិល មិន​ចង់​ឃើញ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​កម្លាំង​វាយ​បង្ក្រាប​ទៅ​លើ​ក្រុម​ស្ត្រី​អ្នក ​តវ៉ា​ដី​ធ្លី​បែប​នេះ​ទេ ព្រោះ​វា​ជា​អំពើ​ហិង្សា​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​យ៉ាង​ធ្ងន់​ធ្ងរ។ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា៖ «យើង​ចង់​សួរ​ថា តើ​ករណី​ទំនាស់​ដី​ធ្លី​ដែល​នៅ​សេសសល់​តិច​តួច​ក្នុង​តំបន់​បឹងកក់​នេះ អាជ្ញាធរ​មាន​ឆន្ទៈ​ដោះ​ឬ​គ្មាន​? បើ​មាន​កុំ​បាច់​ចាំ​ពន្យារ​ពេល ដោះ​តែ​ម្ដង​ទៅ តែ​បើ​គ្មាន​ទេ​ពង្រីក​អគារ​ពន្ធនាគារ​បន្ថែម សម្រាប់​ឃុំ​ខ្លួន​ពលរដ្ឋ​ដែល​តវ៉ា​ទាំង​នោះ ព្រោះ​ពួក​គាត់​ពិត​ជា​មិន​នៅ​ស្ងៀម​ទេ ពួក​គាត់​នឹង​តវ៉ា​រហូត​ដល់​ទី​បំផុត ហើយ​ភាព​អនាធិបតេយ្យ​នឹង​កើត​មាន​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ​នៅ​លើ​ដង​ផ្លូវ»។
លោក​អំ សំអាត មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ បាន​ថ្លែង​ថា៖ «​ការ​បង្ក្រាប​ដោយ​ហិង្សា​មក​លើ​ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា​ជា​ស្ត្រី ដោយ​ក្រុម​សមត្ថកិច្ច​ពេល​នេះ គឺ​ជា​ការ​ខាតបង់​ដ៏​ធំ​មួយ​របស់​គណបក្ស កាន់​អំណាច​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន គឺ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ព្រោះ​ពេល​នេះ ជា​រដូវ​កាល​នៃ​ការ​ឃោសនា​រក​សំឡេង​ឆ្នោត»។ លោក​បន្ត​ថា គណបក្ស​ប្រជាជន អាច​ទាក់​ទាញ​សំឡេង​គាំទ្រ​មក​វិញ​បាន​ប្រសិន​បើ​ករណី​ដី​ធ្លី​នៅ​ក្នុង​ តំបន់​បឹងកក់ បុរីកីឡា និង​តំបន់​ផ្សេងៗ​ទៀត​ទូទាំង​ប្រទេស​ត្រូវ​បាន​ដោះស្រាយ​ជា​ស្ថាពរ​មុន​ថ្ងៃ ​បោះឆ្នោត​មក​ដល់»។
ពាក់​ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​នេះ ក្រុម​មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា មិន​អាច​ទំនាក់​ទំនង​សុំ​ការ​អធិប្បាយ​បាន​ឡើយ​កាល​ពី​ម្សិលមិញ ហើយ​លោក ឡុង ឌីម៉ង់ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ បាន​បដិសេធ​មិន​ព្រម​ផ្ដល់​អត្ថាធិប្បាយ​ឡើយ​ជុំវិញ​បញ្ហា​នេះ​៕

អ្នក​ធ្វើការ​នៅ​តាម​កាស៊ីណូ​រង​ការ​រំលោភ​បំពាន

130701_10
បុគ្គលិកកាស៊ី​ណូ​ធ្វើ​ការ​តវ៉ា​ហើយ​ត្រូវ​​បាន​បង្ក្រាប​ថ្មី​ៗ​នេះ​។ រូបថត ហុង មិនា
បន្ទាយ​មាន​ជ័យៈ រយៈ​ពេល​ជាង​មួយ​ឆ្នាំ​មក​ហើយ ចាប់​តាំង​ពី​លោក សាត សេប មេ​ដឹក​នាំ​សហជីព ត្រូវ​បាន​បញ្ឈប់​ពី​កាស៊ីណូ​ត្រូពីកាណា នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ប៉ោយប៉ែត ដោយ​ការ​បញ្ឈប់​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​កូដកម្ម ហើយ​សមាជិក​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​សហព័ន្ធ​បុគ្គលិក​វិស័យ​ទេសចរណ៍ និង​សេវាកម្ម​កម្ពុជា​ត្រូវ​បាន​បណ្តេញ​ចេញ​ពី​បន្ទប់​លេង​ល្បែង​នៅ​ក្នុង កាស៊ីណូ។

លោក សេប បាន​អះអាង​កាល​ពី​ម្សិលមិញ​ថា៖ «​ចាប់​តាំង​ពី​ពេល​នោះ​មក ក្រុមហ៊ុន​បាន​បញ្ចប់​កិច្ច​សន្យា​កម្មករ​ប្រហែល ៣០០ នាក់។ កម្មករ​មួយ​ចំនួន​ទទួល​បាន​សំណង ប៉ុន្តែ​មិន​គ្រប់​ចំនួន ដែល​ពួកគេ​មាន​សិទិ្ធ​ទទួល​បាន​តាម​ច្បាប់​នោះ​ឡើយ»។
សេចក្តី​សម្រេច​ពី​មន្ទីរ​ការងារ​ខេត្ត​ហើយ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​អាជ្ញាកណ្តាល ​បាន​បង្គាប់​ឲ្យ​ទទួល​យក​លោក សេប ចូល​ធ្វើ​ការ​វិញ។ លោក សេប បាន​ធ្វើ​ការ​ឲ្យ​កាស៊ីណូ​ជាង ១០ ឆ្នាំ។ រហូត​មក​ដល់​ថ្ងៃ​នេះ លោក​ត្រូវ​បាន​គេ​ហាម​ឃាត់​ពី​កាស៊ីណូ ហើយ​លោក​ថា ក្រុមហ៊ុន​នៅ​ជំពាក់​ប្រាក់​លោក​ជា​ច្រើន។ នា​ប៉ុន្មាន​សប្តាហ៍​ថ្មីៗ​នេះ បុគ្គលិក​រាប់​រយ​នាក់ ដែល​មិន​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​លក្ខខណ្ឌ​ការងារ បាន​ធ្វើ​បាតុកម្ម​នៅ​កាស៊ីណូ​លេច​ធ្លោ​បំផុត​នៅ​ព្រះ​រាជាណាចក្រ​កម្ពុជា គឺ កាស៊ីណូ ណាហ្គាវើល ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ។
ប៉ុន្តែ​ឆ្ងាយ​ពី​រាជធានី​បុគ្គលិក និង សហជីព​បាន​ថ្លែង​ថា ករណី​លោក សេប គឺជា​ឧទាហរណ៍​នៃ​ការ​ប្រព្រឹត្ត​មក​លើ និយោជិត​ខុស​ច្បាប់ និង​ក្រោម​ស្តង់ដារ​ដែល​ជា​ញឹក​ញាប់​ពុំ​ត្រូវ​បាន​គេ​កត់​សម្គាល់​ឡើយ​នៅ​ ទីក្រុង​ប៉ោយប៉ែត។
កញ្ញា មាលីស (មិន​មែន​ជា​ឈ្មោះ​ពិត​ប្រាកដ)​ជា​បុគ្គលិក​នៅ​សណ្ឋាគារ និង​កាស៊ីណូ​ហូលីដេ​ផាលេស​បាន​ថ្លែង​ថា៖​«លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​នៅ​ទី​នេះ​គឺ​មិន ​ល្អ​ទេ​»។
កញ្ញា​បាន​បន្ថែម​ថា បន្ទាប់​ពី​ធ្វើការ​ជាង ៥ ឆ្នាំ​នៅ​កាស៊ីណូ នាង​នៅ​តែ​ធ្វើ​ការ​ប្តូរ​វេន ដែល​ពុំ​ធ្វើ​ឲ្យ​កញ្ញា​ដេក​សម្រាក​តាម​ទម្លាប់​ធម្មតា​របស់​ខ្លួន​បាន​ឡើយ។
កញ្ញា បាន​ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា៖ «ខ្ញុំ​នៅ​តែ​ធ្វើ​ការ​ពី​ម៉ោង ៧ យប់​ដល់​ម៉ោង ៣ ព្រឹក ហើយ​យើង​ត្រូវ​គេ​ព្រមាន​ជា​លាយ លក្ខណ៍​អក្សរ ប្រសិន​បើ​អតិថិជន​ត្អូញ​ត្អែរ​ពី​ការ​បំពេញ​ការងារ​មិន​បាន​ល្អ​របស់​យើង។ បន្ទាប់​មក គេ​នឹង​បញ្ឈប់​យើង​»។ នៅ​ពេល​កញ្ញា ម៉ាលីស ថ្លែង​ប្រាប់​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ កញ្ញា កំពុង​ដើរ​តាម​ផ្លូវ​ងងឹត​នៅ​ខាង​ក្រៅ​កាស៊ីណូ ដើម្បី​រក​ទិញ​អាហារ។ កញ្ញា​បន្ត​ថា៖ «អាហារ​នៅ​កាស៊ីណូ​មិន​ល្អ​ទេ​»។
បុគ្គលិក​ដទៃ​ទៀត​បាន​ថ្លែង​ថា កាស៊ីណូ​បាន​កាត់​ប្រាក់​ពី​ប្រាក់​ខែ​របស់​ពួក​គេ​សម្រាប់​ម្ហូប​អាហារ​ទោះ ​បី​ពួកគេ​ហូប​ឬ​មិន​ហូប​ក៏​ដោយ​ហើយ​សម្រាប់​ការ​ដឹក​ជញ្ជូន​តាម​រថយន្ត​គឺ​ មាន​មនុស្ស​ជិះ​ច្រើន​កក​កុញ។
ពន្លឺ​ភ្លើង​ភ្លឺ​ចែង​ចាំង​នៅ​កាស៊ីណូ​ក្នុង​ទីក្រុង​ប៉ោយប៉ែត​គឺ​ស្ថិត​ នៅ​រវាង​ច្រក​ពិនិត្យ​លិខិត​ឆ្លង​ដែន​កម្ពុជា និង​ថៃ​។ ថៃ​ពុំ​ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​លេង​ល្បែង​ក្នុង​ប្រទេស​គេ​ទេ ហើយ​ជនជាតិ​ថៃ អាច​ឆ្លង​កាត់​ព្រំដែន ចូល​ក្នុង​តំបន់​កាស៊ីណូ​ដោយ​ពុំ​ចាំបាច់​ឆ្លង​កាត់​ប៉ុស្តិ៍​ត្រួត​ពិនិត្យ ​លិខិត​ឆ្លង​ដែន​កម្ពុជា​ឡើយ។ ប្រជាជន​កម្ពុជា​ក៏​អាច​ចូល​ទៅ​ក្នុង​តំបន់​នោះ​បាន​ដែរ ប៉ុន្តែ តាម​ច្បាប់​មិន​អាច​លេង​ល្បែង​នៅ​កាស៊ីណូ​ឡើយ តែ​តាម​ពិត​គេ​ឃើញ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ជា​ច្រើន​បាន​លេង​ល្បែង​នៅ​ទី​នោះ។
បុគ្គលិក​ម្នាក់ ដែល​ភ័យ​ខ្លាច​ត្រូវ​គេ​បញ្ឈប់​ពី​ការងារ​ប្រសិន​បើ​ឈ្មោះ​របស់​គាត់​ត្រូវ​ បាន​បោះពុម្ព​ផ្សាយ​នោះ បាន​ថ្លែង​ថា៖ «កាស៊ីណូ​ខ្ញុំ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អតិថិជន​ខ្មែរ​លេង​២៤ ម៉ោង ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​។ វា​ងាយ​ស្រួល។ នៅ​ពេល​ប្រជាជន​កម្ពុជា​នៅ​ក្នុង​កាស៊ីណូ គេ​បិទ​កាមេរ៉ា»។
លោក​បន្ត​ថា ប្រជាជន​កម្ពុជា​ជា​ច្រើន​នាក់​បាន​ព្យាយាម​និយាយ​ថៃ​នៅ​ពេល​ពួក​គេ​ចូល​ទៅ​ ក្នុង​កាស៊ីណូ ប៉ុន្តែ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា នេះ​មិន​មែន​ងាយ​ស្រួល​សង្កេត​មើល​ទេ។ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា៖«​ជា​ញឹក​ញាប់​នៅ​ពេល​ពួកគេ​ចាញ់​ពួកគេ​ស្រែក​ជេរ​ជា ភាសា​ខ្មែរ​»។​បុគ្គលិក​រូប​នេះ​បាន​បន្ថែម​ថា បុគ្គលិក​នៅ​កាស៊ីណូ​មិន​ចង់​ធ្វើ​សកម្មភាព​មិន​ស្រប​ច្បាប់​ទេ ប៉ុន្តែ​ពួកគេ​ពុំ​មាន​អំណាច​ជំទាស់​ឡើយ។
បុគ្គលិក​កាស៊ីណូ ហូលីដេ​ផាលេស​ម្នាក់​បាន​បន្ត​ថា៖ «​អាជ្ញាធរ​ហាក់​បី​ដូច​ជា​មិន​មើល​បញ្ហា​នេះ​ទេ ប្រហែល​ពួកគេ​ត្រូវ​ការ​សំណូក​ពី​កាស៊ីណូ»។ បុរស​ម្នាក់ ជា​បុគ្គលិក​មាន​បទ​ពិសោធ​ពាក់​ឯកសណ្ឋាន​បាន​ថ្លែង​ថា ក្រសួង​មហា​ផ្ទៃ​មាន​ករណីយកិច្ច​បញ្ឈប់​សកម្មភាព​ខុស​ច្បាប់។ សន្តិសុខ​ពី​ហូលីដេ​ផាលេស ដែល​ប្រាប់​ឈ្មោះ​ថា ស្រី លាភ បាន​ថ្លែង​ថា ប្រជាជន​កម្ពុជា​ពុំ​ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​លេង​ល្បែង​នៅ​កាស៊ីណូ​ទេ។ កញ្ញា​បាន​បន្ថែម​ថា​៖ «ប៉ុន្តែ ពេល​ខ្លះ យើង​មិន​មែន​តែង​តែ​ធ្វើ​តាម​វិធាន​ទាំង​នោះ​ឡើយ​»។
តំណាង​ពី ត្រូពីកាណា បាន​បដិសេធ​មិន​ផ្តល់​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​ទេ ខណៈ​លោក ខេង ស៊ុំ ស្នងការ​នគរបាល​ខេត្ត​បន្ទាយ​មាន​ជ័យ បាន​ថ្លែង​ថា លោក​ពុំ​ដឹង​អំពី​សកម្មភាព​ខុស​ច្បាប់​នៅ​កាស៊ីណូ ប៉ោយប៉ែត​ឡើយ​។ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា៖​«នគរបាល​សន្តិសុខ​កណ្តាល​នៅ​ក្រសួង​មហា​ផ្ទៃ​នៅ​រាជធានី ​ភ្នំពេញ មាន​ករណីយកិច្ច​ត្រូវ​ស៊ើប​អង្កេត»។
លោក សុខ ផល ប្រធាន​នាយកដ្ឋាន​កណ្ដាល​សន្តិសុខ​នៃ​ក្រសួង​មហា​ផ្ទៃ​បាន​ថ្លែង​ថា លោក​ជាប់​រវល់ ដោយ​បង្វែរ​សំណួរ​ឲ្យ​ទៅ​សួរ​នគរបាល​ជាតិ​វិញ ដែល​ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ មិន​អាច​ទាក់​ទង​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​សុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​បាន​ទេ។
លោក Dave Welsh នាយក​ប្រចាំ​ប្រទេស​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​អាមេរិក​ដើម្បី​សាមគ្គីភាព​ការងារ​ អន្តរជាតិ បាន​ថ្លែង​ថា អាជ្ញាធរ​ពុំ​បាន​ធ្វើ​គ្រប់​គ្រាន់​ដើម្បី​ធានា​ថា កាស៊ីណូ ដែល​ភាគ​ច្រើន​ជា​របស់​បរទេស​មិន​បាន​គោរព​តាម​ច្បាប់​កម្ពុជា​ទេ​។ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា៖ «គ្មាន​កាស៊ីណូ​គោរព​តាម​ច្បាប់ និង​សេរីភាព​បង្កើត​សហជីព​ឡើយ»។
លោក Welsh បាន​បន្ថែម​ថា សិទិ្ធ​របស់​កម្មករ​នៅ​តែ​ស្ថិត​ក្នុង​គ្រោះថ្នាក់ ប្រសិន​បើ​សេរីភាព​បង្កើត​សហជីព​នៅ​តែ​គ្មាន​ចំពោះ​កម្មករ​នៅ​ទីក្រុង​ ប៉ោយប៉ែត។ លោក​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា៖ «អំណាច​ក្រុមហ៊ុន​បរទេស​កំពុង​តែ​កំណត់​លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​នៅ​ទីក្រុង ប៉ោយប៉ែត»។
លោក សេប ប្រធាន​សហជីព ដែល​ត្រូវ​បាន​បញ្ឈប់​នោះ នៅ​តែ​តំណាង​និយោជិក​ជាង​១០០ នាក់​នៅ​ត្រូពីកាណា បើ​ទោះ​បី​ជា​នៅ​ឆ្ងាយ​ក៏​ដោយ។ លោក​បាន​ថ្លែង​ថា លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​នៅ​កាស៊ីណូ​បាន​ល្អ​ប្រសើរ​ឡើង ចាប់​តាំង​ពី​កើត​មាន​កូដកម្ម​។ លោក​បន្ត​ថា៖ «​កាស៊ីណូ​បាន​ផ្លាស់​ប្តូរ​រដ្ឋបាល​របស់​ខ្លួន​ពី​ថៃ​មក​ខ្មែរ​។ ឥឡូវ​នេះ គេ​គោរព​តាម​ថ្ងៃ​ឈប់​សម្រាក​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​ខ្មែរ​»។
ប៉ុន្តែ ប្រាក់​អតីតភាព​ការងារ​នៅ​តែ​ពុំ​ទាន់​បង់​ហើយ​កម្មករ​នៅ​តែ​ទទួល​ប្រាក់​ខែ ​ជា​ប្រាក់​បាត ដែល​ពួកគេ​ត្រូវ​ប្តូរ​ជា​ប្រាក់​រៀល។
ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា បុគ្គលិក​នៅ​កាស៊ីណូ​ត្រូពីកាណា​ម្នាក់ ដែល​បដិសេធ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ បាន​ថ្លែង​ថា លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​បាន​ល្អ​ប្រសើរ​ឡើង​ចាប់​តាំង​ពី​កូដកម្ម​មក។ លោក​បាន​បន្ត​ថា៖ «​មេការ​នៅ​កាស៊ីណូ​នេះ​បាន​ផ្តល់​ឱកាស​ឲ្យ​ខ្ញុំ​ដើម្បី​រៀន​និង​និយាយ​ ភាសា​ថៃ​។ លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​ល្អ​ប្រសើរ​ឥឡូវ​នេះ»៕

តើ​លោក​សម រង្ស៊ី ចង់​ដឹក​នាំ​បក្ស​តាម​របៀប​លោក​ឡេនីន ឬ​តាម​របៀប​លោក ម៉ាន់ដឺឡា?

130701_02
លោក សម រង្ស៊ី ប្រធាន​​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ពេល​​លោក​ធ្វើ​ទស្ស​នកិច្ច​នៅ​មីយ៉ាន់​ម៉ា​​កាលពី​ខែ​មីនា។ រូប AFP
ពេល​នេះ​ដល់​ផ្លូវ​បំបែក​ហើយ​សម្រាប់​លោក សម រង្ស៊ី ក្នុង​ឆាក​នយោបាយ ថា​តើ​លោក រង្ស៊ី នៅ​ក្រៅ​ស្រុក​ចំណេញ​ជាង​ឬ​ក៏​ចូល​ស្រុក​វិញ​ចំណេញ​ជាង​ការ​ឃោសនា​ប្រកួត​ ប្រជែង​រក​សំឡេង​ឆ្នោត​ធ្វើ​ជា​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី អាណត្តិ​ទី៥​ខាង​មុខ​នេះ​ទើប​តែ​នឹង​ចាប់​ផ្តើម?

នយោបាយ​ស្រុក​ខ្មែរ​សព្វ​ថ្ងៃ ប្រៀប​ដូច​រឿង តុក្កតា​ឆ្មា និង​កណ្តុរ (Tom & Jerry) នៅ​លើ​កញ្ចាក់​ទូរទស្សន៍​អ៊ីចឹង​។ សត្វ​ទំាង​ពីរ​នេះ​ហាក់​ដូច​ជា​មិន​ត្រូវ​គ្នា​ទាល់​តែ​សោះ ហើយ​កណ្តុរ​ហាក់​បី​ដូច​ជា​រប៉ិល​រប៉ូច​ណាស់​នៅ​ពេល​ដែល​ឆ្មា​នៅ​ដេក​ស្ងៀម​ សុខៗ​កណ្តុរ​ក៏​តាំង​យក​ឈើ​ទៅ​ចាក់​គូទ ឆ្មា ហើយ​ដល់​ពេល​ឆ្មា​ក្រោក​ឡើង​ដេញ​វ៉ៃ​តាំង​រក​គេ​ឯង​ជួយ​វ៉ៃ​ឆ្មា​វិញ ឬ​ដាក់​អន្ទាក់​ដើម្បី​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​ឆ្មា​នោះ​មាន​គ្រោះថ្នាក់​វិញ​ហើយ​ កណ្តុរ​ក៏​សប្បាយ​ចិត្ត​ណាស់​នៅ​ពេល​ដែល​ឆ្មា​ត្រូវ​បាន​គេ​វ៉ៃ​យ៉ាង​ដំណំ ឬ​ក៏​ជាប់​អន្ទាក់​វិញ​គឺ​កណ្តុរ​នោះ​តាំង​ឈរ​សើច​ឌឺ​ដង​ឲ្យ​ឆ្មា​ពី​ ចម្ងាយ។ តែ​នៅ​ពេល​ដែល​ឆ្មា​សម្លុត និង​ចាប់​បាន​កណ្តុរ​វិញ​ឆ្មា​ចាប់​ផ្តើម​ធ្វើ​បាប​កណ្តុរ​ដោយ​ប្រើ​ហិង្សា​ វិញ​ម្តង​ហើយ​សើច​ឌឺ​ដាក់​វិញ​។ តែ​ពេល​ខ្លះ នៅ​ពេល​ដែល​ឆ្មា​ដេញ​វ៉ៃ​ខ្លាំង​ពេក​អត់​អីត​ដៃ កណ្តុរ​ក៏​រត់​ចូល​រន្ធ​ខាង​មុខ​តូច​ប៉ុន​តែ​ខ្លួន​ឯង​រួច​ចេញ​តាម​រន្ធ​ ចំហៀង​បាត់​ទៅ ឯ​ឆ្មា​វិញ​ចូល​មិន​រួច​ក៏​នៅ​តែ​ចាំ​តែ​មុខ​រន្ធ​នោះ ឲ្យ​តែ​កណ្តុរ​នោះ​ហ៊ាន​ចេញ​មក​គឺ​ចាប់​ធ្វើ​បាប​មួយ​ឆ្អែត​តែ​ម្តង។
មិន​ដឹង​ថា លោក សម រង្ស៊ី បន្ត​ដើរ​តួ​ជា​កណ្តុរ​កំសាក​ដល់​ពេល​ណា​ទៀត​ទេ បើ​ខ្លាច​ឈ្លក់​ទឹក ក៏​មិន​គួរ​តាំង​ខ្លួន​ជា​អ្នក​ក្លាហាន ឬ​ជា​អ្នក​ហែល​ទឹក​អាជីព​ទេ ហើយ​ប្រសិន​បើ​ជា​អ្នក​នយោបាយ​ពិត​ប្រាកដ​ក៏​មិន​បាច់​ឈរ​ស្រែក​ពី​ចម្ងាយ​ ដែរ​។ លោក សម រង្ស៊ី គួរ​មើល​តាម​គំរូ​អ្នក​នយោបាយ​ក្នុង​លោក​មួយ​ចំនួន ដែល​ធ្លាប់​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​តាម​រយៈ​ការ​ហ៊ាន​លះបង់​សុភមង្គល​ផ្ទាល់​ខ្លួន ដើម្បី​សម្រេច​ជោគជ័យ​ក្នុង​សង្វៀន​នយោបាយ។ រហូត​មក​ដល់​ពេល​ចាប់​ផ្តើម​បើក​ឆាក​ឃោសនា​រក​សំឡេង​ឆ្នោត​ហើយ​តែ​លោក សម រង្ស៊ី នៅ​តែ​នៅ​ក្រៅ​សង្វៀន​ដដែល​។ តើ​លោក រង្ស៊ី ចង់​ជ្រើស​រើស​របៀប​ធ្វើ​បដិវត្ត​ដូច​អ្នក​ដឹក​នាំ​ពិភពលោក​តាម​បែប អតីត​ប្រធានា​ធិបតី​ប្រទេស​រុស្ស៊ី លោក វីឡាដឺនៀ ឡេនីន ឬ​ក៏​តាម​បែប​អតីត​ប្រធានា​ធិបតី​ប្រទេស​អាហ្វ្រិក​ខាង​ត្បូង លោក ណែលសុន ម៉ាន់ដឺឡា?។
ជា​រឿង​មួយ​ល្អ​ដែរ​បើ​លោក សម រង្ស៊ី ជើង​ខ្លាំង​ចិត្ត​ជា​អ្នក​លេង​ពិត​មែន​សម្រេច​ចិត្ត​យក​តាម​បដិវត្តន៍​លោក ឡេនីន ដែល​ជា​អ្នក​នយោបាយ​ត្រូវ​និរទេស​ខ្លួន​ចេញ​ពី​ប្រទេស​របស់​ខ្លួន តំាង​ពី​មុន​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី១​មក​ម៉្លេះ​ហើយ​លោក​បាន​ធ្វើការ​តស៊ូ​នៅ​ ខាង​ក្រៅ​ប្រទេស នៅ​អឺរ៉ុប​ខាង​លិច​ដូចជា​ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់ ប្រទេស​អង់គ្លេស និង​ប្រទេស​ស្វ៊ីស​ជាដើម​។ រហូត​មក​ដល់​ឆ្នាំ​១៩១៧ លោក​បាន​វិល​ត្រឡប់​មក​ចូល​ស្រុក​វិញ​ក្លាយ​ជា​មេបក្ស​សង្គម​និយម​ហើយ​ក៏​ បាន​ឡើង​កាន់​អំណាច​ពី​ឆ្នាំ​១៩២២ ដល់​១៩២៤។ ចំណែក​ឯ​សម្តេច​ឪ​យើង​ក៏​តស៊ូ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ដែរ​ក្រោយ​មក​បាន​ឡើង​គ្រង​ រាជ្យ​ធ្វើ​ជា​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ជា​ថ្មី នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៣ ដល់​ឆ្នាំ​២០០៤ ដែរ។
តែ​បើ​លោក សម រង្ស៊ី ជ្រើស​រើស​យក​តាម​បដិវត្តន៍​លោក ម៉ាន់ដឺឡា ចិត្ត​ជា​អ្នក​មែន​ក៏​មិន​ខុស​ដែរ គឺ លោក រង្ស៊ី ចូល​ស្រុក​វិញ​មាន​តែ​ផ្លូវ​ចូល​ពន្ធនាគារ​ទេ ព្រោះ​លោក ត្រូវ​បាន​តុលាការ​កាត់​ទោស​ឲ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​១១ឆ្នាំ​ឯណោះ​ដោយ​សារ​តែ​ រឿង​ដក​តម្រុយ​បង្គោល​ព្រំដែន​កម្ពុជា វៀតណាម​នៅ​ខេត្ត​ស្វាយរៀង​តាំង​ពី​ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០០៩ មក​ម៉្លេះ។ ការ​ធ្វើ​បដិវត្ត​តាម​បែប​លោក ម៉ាន់ដឺឡា ដែល​ជា​អ្នក​នយោបាយ​ចិត្ត​សឿង​បឿង​តស៊ូ​រឿង​ការ​ប្រកាន់​ពណ៌​សម្បុរ មិន​ខ្ចី​រត់​ទៅ​ណា​មក​ណា​ទេ​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ចាប់​ដាក់​គុក​ រហូត​ដល់​ទៅ​២៧​ឆ្នាំ​ឯណោះ​។ គ្រាន់​តែ​ចេញ​មក​ពី​ពន្ធនាគារ​វិញ​ស្វាង​ចែស ហើយ​ទទួល​បាន​ពាន​រង្វាន់​ណូបែល​សន្តិភាព​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៣​ហើយ​ត្រូវ​គេ​ បោះឆ្នោត​ឲ្យ​កាន់​អំណាច​ឆ្នាំ​១៩៩៤-១៩៩៩។ ឥឡូវ​លោក ក្លាយ​ជា​វីរបុរស​របស់​ប្រទេស​អាហ្វ្រិក​ខាង​ត្បូង​។ ចំណែក​ឯ​លោក​ស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី របស់​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា ដែល​បាន​ទទួល​ពាន​រង្វាន់​សន្តិភាព​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩១ ក៏​មិន​ណយ​ដែរ​សុខ​ចិត្ត​នៅ​ជាប់​ក្នុង​ផ្ទះ​អស់​រយៈ​ពេល​២១​ឆ្នាំ។ បន្ទាប់​ពី​បាន​ចេញ​មាន​សេរីភាព​នៅ​ឆ្នាំ​២០១០ ឥឡូវ​លោក​ស្រី​ជា​ប្រធាន​បក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​និង​ជា​បេក្ខជន​ប្រធានាធិបតី​ ជា​ថ្មី​ម្តង​ទៀត​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៥​ខាង​មុខ​នេះ។
ឯ​លោក រង្ស៊ី ដែល​តាំង​ខ្លួន​ជា​បុរស​ក្លាហាន​ទៅ​ដក​តម្រុយ​បង្គោល​ព្រំដែន​ហ៊ាន​ដេក​អត់​ បាយ​នៅ​វត្ត​បទុម ហ៊ាន​ប្រកាស​ថា ខ្លួន​នឹង​ចូល​ស្រុក​មុន​បោះឆ្នោត​ហ៊ាន​ថា លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន កំសាក​ញី ខ្លួន​លោក​ផ្ទាល់​តែ​បែរ​ទៅ​ជា​មិន​ហ៊ាន​ចូល​ពន្ធនាគា​ទៅ​វិញ​? តើ​អ្នក​ណា​កំសាក​ជាង​អ្នក​ណា​ឥឡូវ​នេះ?
តែ​ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​របស់​មេ​ដឹក​នាំ​បក្ស​ប្រឆំាង​មិន​មែន​ ជា​កត្តា​ចៃដន្យ​នោះ​ទេ។ ដូច​លោក ហ៊ុន សែន មាន​ប្រសាសន៍​ថ្មីៗ​នេះ​ថា លោក​មាន​សិទ្ធិ​ចេញ​ចូល​ប្រទេស​ដោយ​សេរី ចេញ​មិន​ប្រាប់​គេ ចូល​វិញ​ក៏​មិន​ចាំ​បាច់​ប្រាប់​គេ​ដែរ​។ តែ​គួរ​ចាំ​ថា បើ​លោក​ចូល​ស្រុក​គឺ​ពន្ធនាគារ​បើក​ទ្វា​រង់​ចាំ​។ តែ​បើ​ជ្រុល​ហក់​លោត​ដូច​សត្វ​កញ្ចាញ់​ចេក​ពី​ជើង​មេឃ​ដល់​ជើង​មុង ហើយ​នៅ​ខ្លាច​ពន្ធនាគារ​ដល់​ណា​ទៀត​បើ​ចូល​ពេល​នេះ អាច​ចំណេញ​ច្រើន​អាច​ទាក់ទាញ​ប្រជាប្រិយ​ភាព​រក​សំឡេង​ឆ្នោត​ជា​នាយក​រដ្ឋ​ មន្ត្រី​បាន ដូច លោក ម៉ាន់ដឺឡា​ដែរ ហើយ​ក៏​មិន​ធ្វើ​ឲ្យ​សមាជិក​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ថ្មី​សន្លាង​របស់​លោក ជ្រួល​ច្របល់​ណាស់​ណា​ដែរ​។ សម្រាប់​បរិបទ​ស្រុក​ខ្មែរ​បើ​លោក សម រង្ស៊ី​ធ្វើ​តាម​លោក ឡេនីន នៅ​ប្រយុទ្ធ​ក្រៅ​សង្វៀន ហាក់​បី​ដូច​ជា​ទ្រង់​យ៉ាប់​ច្រើន​ហើយ​ទៅ​រក​ឱកាស​ធ្វើ​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ឯ ​ណា​ទេ​គឺ​៖​
១) សិទ្ធិ​បោះឆ្នោត​និង​សិទ្ធិ​ឈរ​ឈ្មោះ​ឲ្យ​គេ​បោះឆ្នោត​ត្រូវ​បាត់បង់។ ប្រសិន​បើ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ឈ្នះ​ឆ្នោត តើ​លោក សម រង្ស៊ី ធ្វើ​ជា​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​យ៉ាង​ដូចម្តេច?
២) នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ​ពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​ធំ​នៅ​មិន​ទាន់​មាន​គំនិត​ស៊ី​ជម្រៅ​ដូច​ នៅ​បណ្តា​ប្រទេស​អឺរ៉ុប​នៅ​ឡើយ​ទេ គឺ​មាន​ន័យ​ថា បើ​ឃ្លាត​កាយ​ណាយ​ចិត្ត​ហើយ។
៣) មាន​មតិ​រិះគន់​ក្នុង​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មួយ​ចំនួន​ធំ​ថា លោក កឹម សុខា ដែល​ជា​អនុ​ប្រធាន​បក្ស​ក៏​កំពុង​ទាញ​ប្រជាប្រិយ​ខ្លួន​ឯង​ដែរ។ នៅ​ពេល​ចុះ​ឃោសនា​កម្រ​លើក​យក​ឈ្មោះ លោក សម រង្ស៊ី ដែល​ជា​មេបក្ស​ដែល​ត្រូវ​បាន​បក្ស​តែង​តាំង​ឲ្យ​ឈរ​ជា​តំណែង​នាយក​រដ្ឋ​ មន្ត្រី​នោះ​។ សួរ​ថា​អ្នក​នយោបាយ ដែល​ខ្លួន​មិន​ចង់​ធ្វើ​ជា​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​នោះ​បើ​ខំ​ប្រឹង​ចង់​ស្លាប់ ចង់​រស់​ទៅ​ហើយ​បើ​ពេល​បាន​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ទៅ​ឲ្យ​គេ​ដោយ​ស្រួលៗ​នោះ​? បើ​ប្រៀប​ធៀប​ជាមួយ​នឹង​គណបក្ស​ប្រជាជន​វិញ​គឺ​បក្ស​ហាក់​បី​ដូច​ជា​មាន​គោល ​ការណ៍​ច្បាស់​លាស់ បើ​ទោះ​បី​ជា​មេ​ដឹក​នាំ​បក្ស​មិន​ចុះ​ឃោសនា​ក៏​ដោយ​ក៏​សមាជិក​បក្ស​រំឭក​ពី ​ការ​សួរ​សុខ​ទុក្ខ​ពី​សម្តេច​ទាំង​បី​ដែរ ឬ​ក៏​យ៉ាង​ហោច​ណាស់ ក៏​លើក​ពី​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន​ធ្វើ​ជា​បេក្ខជន​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​អាណត្តិ​ទី៥​នេះ​ដែរ​មិន​ដូច​ សម្ព័ន្ធភាព​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ឃោសនា​ដូច​ជា​បន្លែ​បន្លំ​មិន​ច្បាស់​ថា នរណា​ជា​មេ​បក្ស​ឲ្យ​ពិត​ប្រាកដ​នោះ។
ជា​សរុប​មក​វិញ មិន​ដឹង​ថា​តើ លោក សម រង្ស៊ី សម្រេច​ចិត្ត​យក​តាម​ម៉ូដែល​នយោបាយ​លោក ឡេនីន ឬ​ក៏​លោក ម៉ាន់ដឺឡា។ ឯ រឿង​ឆ្មា និង​កណ្តុរ ក៏​មិន​ដឹង​ថា ចប់​ត្រឹម​កណ្តុរ​ចូល​រន្ធ​ហ្នឹង​ឬ​ក៏​នៅ​បន្ត​ទៅ​ទៀត​យ៉ាង​ណា​ទេ ប្រហែល​ជា​ចំា​មើល​វគ្គ​បន្ត​ទៀត​ព្រោះ​ឆ្មា​មិន​សូវ​សប្បាយ​ចិត្ត​ទេ អត់​មាន​អ្នក​ណា​មក​លេង​ជាមួយ។ តែ​អ្វី​ដែល​សំខាន់​នោះ​គឺ​ប្រទេស​ជិត​ខាង​ខ្លះ គេ​ចាំ​តែ​មើល​សើច​ចំអក​នៅ​ពេល​បោះឆ្នោត​នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ​ម្តងៗ​ទេ ហើយ​រឿង​ដែល​បារម្ភ​មួយ​ទៀត​គឺ​ពល​រដ្ឋ​ប្រទេស​ខ្លះ​ទៀត​ពេល​មាន​ឱកាស​មក​ ធ្វើ​ទេសចរណ៍​នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ​ហើយ​ខ្ជិល​ទៅ​ផ្ទះ​ខ្លួន​វិញ ឬ​ក៏​ចាំ​តែ​ស៊ីឡាក់​ទេ ឲ្យ​តែ​យើង​ប្រហែស​តែ​បន្តិច​គឺ​ត្របាក់​ឃឹប ប្រៀប​ដូច​ជា​សត្វ​កណ្តូប​វា​ស៊ី​សត្វ​រៃ សត្វ​កង្កែប​ហក់​មក​ត្របាក់​ស៊ី​សត្វ​កណ្តូប​បន្ត​គ្នា​នោះ ក្រោយ​មក​សត្វ​ពស់​ដ៏​ធំ​និង​សាហាវ​រង់​ចាំ​ឱកាស​ល្អ​ត្របាក់​ស៊ី​លេប​ ទាំងអស់​គឺ​ទាំង​សត្វ​រៃ ទាំង​កណ្តូប និង​ទាំង​កង្កែប​នោះ​អាច​ជា​ចំណី​របស់​ពស់​ទាំង​អស់៕

សាន់ដេ​ឱ្យ​តម្លៃ ខេមរៈ សិរីមន្ត ខ្ពស់​កប់​ពពក? 

សាន់ដេ​បាន​ផ្ដល់​តម្លៃ​ខ្ពស់​កប់​ពពក​ដល់​តារា​ចម្រៀង ​លោក ខេមរៈ សិរីមន្ត នាំ​ឱ្យ​​មាន​តារា​ចម្រៀង​ខ្លះ​ក្នុង​ផលិតកម្ម​រួម​ទាំង​មហាជន​ជា​ច្រើន​រិះគន់​ទង្វើ​ការ​គ្រប់​របស់​ផលិតកម្ម។
យោង​តាម​ប្រភព​ពី​តារា​ចម្រៀង​ម្នាក់​សុំ​លាក់​អត្តសញ្ញាណ​បញ្ជាក់​ឱ្យ​ ដឹង​ថា​ ម្ចាស់​ផលិតកម្ម​សាន់​ដេ​ ផ្ដល់​តម្លៃ​ខ្ពស់​កប់​ពពក​ដល់ ​លោក ខេមរៈ សិរីមន្ត ដោយ​មិន​ផ្ដល់​ឱកាស​​ច្រើន​ឱ្យ​តារា​ចម្រៀង​ដទៃ​ទៀត​ច្រើន​ដូច​ជា​តារា​រូប​ នេះ​ទេ។
“ខ្ញុំ​ឆ្ងល់​ថា​ហេតុ​អ្វី​បាន ​ជា​អ្នក​ចាត់​ការ​ទូទៅ​ក្នុង​ផលិតកម្ម​សាន់ដេ​គាត់​ផ្ដល់​តម្លៃ​ខ្ពស់​ ម្ល៉េះ​ដល់ សិរីមន្ត តារា​ចម្រៀង​ដទៃ​ទៀត​ពួកគេ​គ្មាន​សមត្ថភាព​មែន​បាន​ជា​គាត់​ធ្វើ​ដូច្នេះ?”។
តារា​ចម្រៀង​សុំ​លាក់​អត្តសញ្ញាណ​បាន​បន្ត​ទៀត​ថា​ទាំង​បទ​ចម្រៀង​ល្អៗ ដែល​អាច​ទាក់ទាញ​ការ​គាំទ្រ​ពី​ទស្សនិកជន​ បាន​នៅ​ពេល​ចេញ​លក់​លើ​ទីផ្សារ​គឺ​តារា​ចម្រៀង​រូប​នេះ​ប្រមូល​យក​ទាំង​អស់។ អ្វី​ដែល​ពិសេស​ជាង​នេះ​ទៀត រាល់​ការ​ថត​ខ្សែ​ភាពយន្ត​តួឯក​គឺ​បាន​ទៅ​លើ​លោក ខេមរៈ សិរីមន្ត តារា​ផ្សេង​ទៀត​គ្មាន​សិទ្ធិ​ប្រជែង​ឡើយ។
​ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ ​តារា​ចម្រៀង​ម្នាក់​ទៀត​និយាយ​ក្នុង​លក្ខខណ្ឌ​សុំ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​ដូច​ គ្នា​ប្រាប់​ឱ្យ​ដឹង​ថា ​តារា​ចម្រៀង​ជា​ច្រើន​ដែល​បាន​​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ផលិតកម្ម​សាន់ដេ​​មិន​ត្រូវ​ បាន​ផលិតកម្ម​ផ្ដល់​តម្លៃ​ខ្ពស់​នោះ​ទេ។ បើ​ទោះ​ជា​ផ្ដល់​ឱ្យ​ក៏​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ខ្លី​ដែរ​មិន​ដូច ​លោក ខេមរៈ សិរីមន្ត ឡើយ​គឺ​ម្ចាស់​ផលិតកម្ម​ផ្ដល់​តម្លៃ​រហូត។
ប្រភព​បាន​បញ្ជាក់​ថា៖ “ឃើញ​ស្រាប់​ហើយ​តារា​ចម្រៀង​ខ្លះ​​នៅ​សាន់ដេ ស្ទើរតែ​បាត់​ឈ្មោះ​ទៅ​ហើយ​ដោយ​គ្មាន​បទ​ចម្រៀង​ច្រៀង​ ប៉ុន្តែ​តារា​ចម្រៀង​មួយ​ចំនួន​តូច​ត្រូវ​បាន​ផលិតកម្ម​នេះ​ផ្ដល់​តម្លៃ​ ខ្ពស់​ហួស​ពី​ការ​រំពឹង​ទុក”។
ប្រភព​ចេញ​ពី​តារា​ចម្រៀង​សុំ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​បាន​បន្ត​​ទៀត​ថា ​ប្រសិន​ណា​បើ​ម្ចាស់​ផលិតកម្ម​នៅ​តែ​ផ្ដល់​តម្លៃ​ខ្ពស់​កប់​ពពក​លើ​តារា​ ចម្រៀង​តែ​ម្នាក់​ដូច្នេះ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការ​លំបាក​ទៅ​ថ្ងៃ​ក្រោយ ព្រោះ​តារា​ចម្រៀង​ជា​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​ផលិតកម្ម​នឹង​អត់​ចិត្ត​ចំពោះ​ម្ចាស់​ ផលិតកម្ម ហើយ​តារា​ចម្រៀង​រួម​ទ្រនំ​នឹង​អត់​ចិត្ត​គ្នា​កាន់​តែ​ខ្លាំង។
ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​នេះ​អ្នក​ចាត់​​ការ​ទូទៅ​ក្នុង​ផលិតកម្ម​សាន់ដេ​ ប្រាប់​ Sabay ថា​​​ការ​ផ្ដល់​តម្លៃ​ជូន​តារា​ចម្រៀង​ណា​ម្នាក់​ក្នុង​ផលិតកម្ម​លោក​មិន​ អាច​បក​ស្រាយ​បាន​ទេ ព្រោះ​ជា​គោលការណ៍​របស់​ក្រុមហ៊ុន។ តែ​ទោះ​ជា​​យ៉ាង​ណា​លោក​បាន​បដិសេធន៍​ចំពោះ​ការ​លើក​ឡើង​ដែល​ផលិតកម្ម​ សាន់ដេ​ផ្ដល់​តម្លៃ​ជូន​តែ​លោក ខេមរៈ សិរីមន្ត តែ​ម្នាក់។ លោក​លើក​ឡើង​ថា​ តារា​ចម្រៀង​ទាំង​អស់​ក្នុង​ផលិតកម្ម ​គឺ​ផ្ដល់​តម្លៃ​ស្មើៗ ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​ការ​ចេញ​អាល់ប៊ុម​ចម្រៀង។
ខេមរៈ សិរីមន្ត ក្នុង​ថ្ងៃ​ប្រគល់​ពាន​អាណាចក្រ​តារា​
លោក ឡាយ សុកចំរើន បញ្ជាក់​ថា៖ “យើង​ផ្ដល់​បទ​ចម្រៀង​ទៅ​កាន់​ពួកគាត់​ស្មើៗ​គ្នា ក៏​ប៉ុន្តែ​​សំខាន់​ជោគជ័យ​ខ្លាំង​ឬ​យ៉ាង​ណា វា​អាស្រ័យ​ទៅ​លើ​ប្រជាប្រិយភាព​​​របស់​ពួកគាត់​ដែរ មិន​មែន​យើង​តែ​ម្នាក់​អាច​ជួយ​គាត់​បាន​គ្រប់​ពេល​ឯណា”។
ដោយ​ឡែក​ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​ការ​ផ្ដល់​តំណែង​តួឯក​ជា​បន្តបន្ទាប់​ដល់​ លោក ខេមរៈ សិរីមន្ត អ្នក​ចាត់​ការ​វ័យ​ក្មេង​របស់​សាន់ដេ បញ្ជាក់​ដោយ​ខ្លី​ថា៖ “ការ​រក​ស៊ី អ្វី​ដែល​អាច​រក​ចំណូល​បាន​​គឺ​គេ​ធ្វើ​ហើយ”។
យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ​អ្នក​ចាត់​ការ​ទូទៅ​ក្នុង​ផលិតកម្ម​សាន់ដេ​រូប​នេះ​មិន​ បាន​ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​ការ​លើក​ឡើង​របស់​ប្រភព​តារា​ចម្រៀង​នោះ​ទេ។ លោក​បន្ថែម​ថា ​ប្រសិន​​បើ​តារា​ចម្រៀង​ក្នុង​ផលិតកម្ម​លោក​​មាន​បញ្ហា​នោះ​នឹង​មក​ ពិភាក្សា​ជាមួយ​​នឹង​លោក​មិន​ខាន។
បទ​ចម្រៀង​ជា​ច្រើន​ចេញ​លក់​លើ​ទីផ្សារ​អាច​ទាក់ទាញ​ការ​គាំទ្រ​បាន​ពី​ ទស្សនិកជន​ច្រើន​តែ​លោក ខេមរៈ សិរីមន្ត ជា​អ្នក​បក​ស្រាយ។ ដោយ​ឡែក​សម្រាប់​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ វិញ​​​ជយលាភី​អាណាចក្រ​តារា​ឆ្នាំ​២០១៣ ​ផ្នែកតារា​ចម្រៀង​សម័យ​ប្រុស​​សំឡេង​ពីរោះ រូប​នេះ​តែង​គ្រង​តំណែង​តួឯក​ជា​និច្ច​ដូច​ជា រឿង”ព្រាយ​ដែក​គោល” រឿង”វិញ្ញាណ​បិសាច​ជញ្ជក់​ឈាម” និង​រឿង”ព្រាយ​ក្បាល​ប្រាំបី” ដែល​ថត​ជិត​ចប់ ហើយ​គ្រោង​នឹង​ចាក់​ផ្សាយ​ក្នុង​ពេល​ចាប់ៗ៕

អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា​រក​ឃើញ​ស្ថាប័ន​រដ្ឋ​បួន​ពុករលួយ​ធ្ងន់ធ្ងរ 

ស្រប​ពេល​ដែល​គណបក្ស​នយោបាយ​កំពុង​ឃោសនា​រក​សំឡេង​ឆ្នោត អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា​បាន​ចេញ​របាយការណ៍​មួយ​ដោយ​បាន​រក​ឃើញ​ថា មាន​ស្ថាប័ន​ចំនួន​បួន​សំខាន់ៗ​គឺ តុលាការ​ នគរបាល មន្ត្រី​សាធារណៈ​និង​គណបក្ស​នយោបាយ បាន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ឋ​នឹង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ពុក​រលួយ​ខ្លាំង​ជាង​គេ។
ក៏​ប៉ុន្តែ​ស្ថាប័ន​គយ​និង​រដ្ឋាករ​ដែល​បាន​ទទួល​រង​ការ​រិះ​គន់​យ៉ាង​ ខ្លាំង​ពី​សាធារណជនថា​ជា​ប្រភព​នៃ​អំពើ​ពុក​រលួយ​ខ្លាំង​ជាង​គេនោះ មិន​ត្រូវ​បាន​ដាក់​បញ្ជូល​នៅ​ក្នុង​របាយការណ៏​របស់​ខ្លួន​ទេ។​

មាន​គណបក្ស​នយោបាយ​ចំនួន​ប្រាំបី​ ​កំពុង​បើក​យុទ្ឋនាការ​ឃោស​នារក​សំឡេង​ឆ្នោត​ក៏ប៉ុន្តែ​ មាន​តែគណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ដែល​កំពុង​កាន់​កាប់​អំណាច​តែមួយ​ប៉ុណ្ណោះ​ ដែលបាន​ទទួល​រង​ការ​រិះគន់​ពីគណបក្ស​ប្រឆាំង​ថា មានអំពើ​ពុក​រលួយ​ខ្លាំង​ជាង​គេ​ហើយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​បាន​ដាក់​បញ្ហា​ពុក​ រលួយនៅ​ក្នុង​គោលនយោបាយ​របស់​ខ្លួន​ដើម្បី​ឃោសនា​រក​សំឡេង​ឆ្នោត​និង​ ធ្វើការវាយ​ប្រហារ​យ៉ាង​ចាស់​ដៃ​ទៅ​លើ​គណបក្ស​គ្រប់​គ្រង​អំណាច។

នៅ​ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​ដែល​បាន​អាន​ដោយ​លោក​ សួង សារឿន​ សមាជិក​គណៈកម្មការនាយក​នៃ​អង្កការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា​បាន​និយាយ​នៅ​ក្នុង​ អង្គ​សន្និសីទព័ត៌មាន​នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​នេះ​ថា លទ្ឋផល​បង្ហាញ​ថា​៦៥%​នៃ​អ្នក​ផ្តល់​សម្ភាសន៍​ទាំងអស់​បាន​សូក​ប៉ាន់​ មន្ត្រី​តុលាការ​និង​នគរបាល ហើយ​៦២​%បានសូក​មន្រ្តី​ចុះបញ្ជី​អត្រា​នុកូលដ្ឋាន​និង​៥៧%​សូកមន្ត្រី​ ពាក់ព័ន្ឋ​នឹង​សេវាកម្ម​ដីធ្លី។ បន្ថែម​ពីនេះ​ទៅ​ទៀត​អ្នក​ផ្តល់​សម្ភាសន៍​ចំនួន​៣៨%​បាន​សូកប៉ាន់​មន្ត្រី​ សុខាភិបាល​និង​៣០%​សូក​មន្ត្រី​អប់រំ។​

«សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា​លទ្ឋផល​នេះ​បង្ហាញ​ថា ស្ថាប័ន​ដែល​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដើម្បី​ការពារ​ពលរដ្ឋ​ ដើម្បី​ផ្តល់យុត្តិធម៌​និង​លើក​កម្ពស់​សិទ្ឋិ​មនុស្ស​ត្រូវ​បាន​មើល​ឃើញ​ជា​ សារធារណៈថា ​កំពុង​តែ​រំលោភ​បំពាន​សិទ្ឋិ​អំណាច​របស់​ខ្លួន»។​

យុវជន​មាន​តួនាទី​សំខាន់​ក្នុង​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​ពុករលួយ 

អ្នក​តស៊ូ​មតិ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​និយាយ​ថា យុវជន​ ខ្មែរ​ត្រូវ​តែ​សម្រេច​ចិត្ត​នៅ​ពេល​នេះ​ថា ​តើ​ពួកគេ​ចង់​លុប​បំបាត់​អំពើ​ពុករលួយ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​របស់​ខ្លួន​ឬ​ក៏​ បណ្តោយ​ឲ្យ​អំពើ​នេះ​ ចេះ​តែ​បន្ត​តទៅ​ទៀត។

លោក​ ព្រាប កុល នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា បាន​ថ្លែង​ យ៉ាង​ដូច្នេះ​នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី​សំឡេង​​យុវជន​នៃ​កម្មវិធី​វិទ្យុ​ផ្សាយ​ ផ្ទាល់​ ហេឡូ​វីអូអេ កាល​ពីថ្ងៃ​ច័ន្ទ ទី​៨​ខែ​មេសា៖

«យើង​មាន​ជម្រើស​តែ​ពីរ​ទេ គឺ ធ្វើ​ខ្លួន​ជា​ជន​រងគ្រោះ​នៃ​អំពើ​ពុករលួយ​ បន្ត​ទៅ​មុខ​ទៀត​រហូត ដែល​យើង​បាន​រងគ្រោះ​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ ឬ​ក៏យើង​ សម្រេច​ចិត្ត​ក្រោក​ឈរ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ រៀបចំ​សង្គម​យើង​ឲ្យ​មាន​ភាព​ ស្អាត​ស្អំ​ ហើយ​ដើម្បី​ឲ្យ​កូន​ចៅ​យើង​ជំនាន់​ក្រោយ​ឲ្យ​រស់​នៅ​ក្នុង​ សង្គម​ដែល​មាន​ភាព​ថ្លៃថ្នូរ និង​យុត្តិធម៌​សង្គម។»

ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ជាប់​ចំណាត់​ថ្នាក់​ជា​ប្រទេស​ដែល​មាន​អំពើ​ពុករលួយ​ ធ្ងន់ធ្ងរ​បំផុត​ជាង​គេ​មួយ​នៅ​លើ​ពិភពលោក។ យោង​តាម​របាយការណ៍​ស្ទង់​មតិ​ របស់​អង្គការ​តម្លាភាព​កាល​ពី​ឆ្នាំ​ទៅ​មុន ប្រទេសនេះ ស្ថិត​នៅ​លេខរៀង​ទី​ ១៥៧ ក្នុង​ចំណោម​១៧៦ ប្រទេស​ ដែល​ត្រូវ​បាន​ស្ទង់​មតិ​ចំពោះ​​កម្រិត​នៃ​ការ​ ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ពុករលួយ។

​របាយការណ៍​មួយ​ទៀត​របស់​ទី​ភ្នាក់ងារ​អភិវឌ្ឍ​អន្តរជាតិ​របស់​សហរដ្ឋ​ អាមេរិក ក៏​បាន​រក​ឃើញ​ថា ប្រទេស​នេះ​ បាន​បាត់បង់​ប្រាក់​ចន្លោះ​ពី​៣០០​ទៅ ​៥០០​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ​ដោយ​សារ​​តែ​អំពើ​ពុករលួយ។

ដូច្នេះ លោក ព្រាប កុល មាន​ប្រសាសន៍​ថា យុវជន​គឺ​ជា​ធនធាន​ដ៏​សំខាន់​បំផុត​ មួយ​ក្នុង​ការ​រុញ​ច្រាន​​អំពើ​ពុករលួយ​ចេញ​ពី​ប្រទេស​របស់​ខ្លួន។

«យុវជន​ដែល​មាន​អាយុ​ក្រោម​៣០ឆ្នាំ មាន​រហូត​ដល់​ជិត​៧០​ភាគរយ ហើយ​គាត់​ក៏​ ជា​អ្នក​បោះឆ្នោត ជ្រើសរើស​តំណាង​របស់​គាត់​ដើម្បី​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ ដឹកនាំ​ប្រទេស​ជាតិ។ ដូច្នេះ បើ​គាត់​ជា​អ្នក​ទាមទារ​ឲ្យ​សង្គម​នេះ មាន​ភាព​ស្អាតស្អំ មាន​ សុចរិតភាព ហើយ​គាត់​មាន​ការ​ចូលរួម​ក្នុង​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​អំពើ​ ពុករលួយ  ហើយ​គាត់​បង្កើត​នូវ​វប្បធម៌​ស្អប់​ខ្ពើម​អំពើ​ពុករលួយ​នោះ​ យើង​ សង្ឃឹម​​ថា សង្គម​របស់​យើង​មាន​ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​ពេល​ បច្ចុប្បន្ន​នេះ។»

ប្រទេស​កម្ពុជា​ គ្រោង​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​តំណាងរាស្ត្រ​អាណត្តិ​ទី​៥​របស់​ខ្លួន​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៨​​ខែ កក្កដា ខាង​មុខ​នេះ។

ភិក្ខុ សិន ដឿន អ្នក​ទូរស័ព្ទ​ចូលរួម​ក្នុង​កម្មវិធី មាន​ថេរដិកា​ថា ការ​ ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ​នេះ ទាម​ទារ​ឲ្យ​មាន​ការ​ចូល​រួម​ពី​សមាសភាព ​ផ្សេងៗ​ទៀត​នៅ​ក្នុង​សង្គម។

«ឪពុក​ម្តាយ​ត្រូវ​តែ​បង្រៀន​កូន​ចៅ​ឲ្យ​ប្រឆាំង​ដាច់​អហង្ការ​ចំពោះ​អំពើ​ ពុករលួយ កុំ​ចេះ​តែ​បង្រៀន​កូន​ថា​ឱ​កូន​អើយ ធម្មតា​សង្គម​យើង​បច្ចុប្បន្ន​ ទាល់​តែ​ចេះ​ឲ្យ​លុយ​ឲ្យ​កាក់​ឬ​សូកប៉ាន់​គេ​ខ្លះ ទើប​ការងារ​ហ្នឹង​ធ្វើ​ទៅ ​វា​បាន​ស្រួល​នោះ។ ហើយ​គ្រូ​ក៏​ត្រូវ​អប់រំ​សិស្ស​ឲ្យ​នៅ​ឆ្ងាយ​ពី​អំពើ​ ពុករលួយ​ មិនមែន​សម្លឹង​ឃើញ​តែ​លុយ​កាក់​ជា​ធំ​នោះ​ទេ។»

ព្រះ​តេជគុណ​បន្ត​ថា៖

«ចំណែក​ព្រះសង្ឃ​វិញ ក៏​ត្រូវ​តែ​និយាយ​ថា អំពើ​ពុករលួយ ការ​សូកប៉ាន់ ការ​ កិបកេង​គ្នា​ទាំង​មន្ត្រី​ធំ​ក្តី​ទាំង​មន្ត្រី​មូលដ្ឋាន​ក្តី គឺ​ជា​អំពើ​ បាប​មួយ​ដែរ។»

ព្រះ​ភិក្ខុ សិន ដឿន មាន​ថេរដិកា​បន្ថែម​ថា៖

«រដ្ឋា​ភិបាល​គួរ​មាន​គោល​នយោបាយ​ទប់​ស្កាត់​អំពើ​ពុករលួយ និង​កុំ​បង្រៀន​យុវជន​ឲ្យ​ស្រឡាញ់​អំពើ​ពុករលួយ។»
 

ជនរងគ្រោះ​យប់​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​ស្លាប់​ចោល​ភរិយា​និង​កូន​តូច៤​នាក់ 

ភ្នំពេញ៖ គ្រួសារ​ជន​រងគ្រោះ​ដោយ​ការបាញ់​សម្លាប់​របស់​អជ្ញាធរ​កាល​ពី​យប់​ ថ្ងៃអាទិត្យ​បាន​បញ្ជាក់​ថា ​ជន​រងគ្រោះ​មិនមែន​ជា​បាតុកររបស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ទេ។ មន្ត្រី​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​និង​សង្គម​ស៊ីវិល​បាន​ថ្កោល​ទោស​អំពើ​ហិង្សា​ នេះ។

គ្រួសារ​សព​លោក ម៉ៅ សុខច័ន្ទ ស្រែក​ទ្រហោ​យំ​មុន​ពេល​សព​របស់​លោក​ត្រូវ​បាន​គេ​ថ្វាយ​ព្រះ​ភ្លើង​នៅ​ខាង​ មុខ​ឈាបនឋាន​ក្នុង​វត្ត​ចាក់​អង្រែ​ក្រោម។

លោក ម៉ៅ​ សុខច័ន្ទ​អាយុ​៣០​ឆ្នាំ​ជា​កម្មករ​សំណង់​ម្នាក់ ត្រូវ​បានត្រូវ​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​បាញ់​ចំ​ក្បាល​ពី​ចម្ងាយ​បណ្តាល​ឲ្យ​ ស្លាប់​នៅ​នឹង​កន្លែង​ក្នុងពេលផ្ទុះ​អំពើ​ហិង្សា​មួយរវាង​ប្រជាពលរដ្ឋ​និង​ អាជ្ញាធរ​នៅ​ចំណុច​ស្ពាន​ច្បារ​អំពៅកាល​ពី​ល្ងាច​ថ្ងៃ​អាទិត្យស្របពេល​ដែល​ គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​កំពុង​បន្ត​មហា​បាតុកម្ម​របស់​ខ្លួន។

ការ​ស្លាប់​របស់​លោកម៉ៅ​ សុខច័ន្ទនាំ​ឱ្យ​ភរិយា​របស់​លោក​ក្លាយ​ជា​ស្ត្រី​មេម៉ាយ​និង​ទទួល​បន្ទុក​ចិញ្ចឹម​កូន​តូច​ៗ​ចំនួន៤​នាក់។

អ្នកស្រី ជាវ សុខវី ប្រពន្ធ​របស់​លោក​ម៉ៅ សុខច័ន្ទ ថ្លែង​ដោយ​ទឹក​មុខ​ស្ងួតខាង​មុខ​ឈាបនដ្ឋាន​ថា​ប្តី​របស់​អ្នកស្រី​គ្រាន់​តែ ​ជា​អ្នក​ដំណើរ​ម្នាក់​ប៉ុណ្ណោះ ពោល​គឺ​មិន​មែន​ជា​បាតុករ​ទេ។

«គាត់​ជួយ​ជូន​គេ​ទៅ​យាម​នៅ​រោង​កាសែត។ បន្ទាប់​មក​ស្ទះ​ផ្លូវ​គាត់​អង្គុយ​លើ​ម៉ូតូ មិន​ដឹង​ថា​គេ​បាញ់​មក​ពី​ខាង​ណា។ គាត់​មិនមែន​ជា​ហ្វូង​បាតុកម្ម​ទេ»។

អំពើ​ហិង្សា​រវាង​ប្រជាពលរដ្ឋ​និង​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ចកាល​ពី​ម្សិលម៉ិញ​បាន​ ផ្ទុះ​ឡើង​ក្រោយ​ពី​បាតុករ​និងប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួនបាននាំ​គ្នា​រុះរើ​ បន្លា​លួស​ដែល​ដាក់​បង្ខាំង​ផ្លូវ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ការស្ទះ​ចរាចរណ៍​ជា​ ច្រើន​ម៉ោង​នៅ​ទី​នោះ។

ការ​បិទ​ផ្លូវ​សំខាន់​ៗ​ជា​ច្រើន​កន្លែង​នេះ ជា​ផ្នែក​មួយ​របស់​ក្រុម​សមត្ថកិច្ចដើម្បី​ពង្រឹង​សន្តិសុខយ៉ាង​តឹងរឹង​ ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ខណៈ​ពេល​ដែល​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​ធ្វើ​មហា​បាតុកម្ម។ ក្រៅ​ពី​លោក ម៉ៅ សុខច័ន្ទ​ដែល​បាន​ស្លាប់ អំពើ​ហិង្សា​នេះ​បាន​បណ្តាល​ឱ្យ​មនុស្ស​យ៉ាង​តិច​ណាស់១០​នាក់បាន​រង​របួស​ រួម​ទាំងសមត្ថកិច្ច​ម្នាក់​និង​អ្នក​សារពត៌មាន​ម្នាក់​ផង​ដែរ និង​នាំ​ឱ្យ​មាន​ការ​ឃាត់​ខ្លួន​មនុស្ស​៦​នាក់​ផ្សេង​ទៀត។

លោក លី បេឡា ជា​អ្នក​សារពត៌មាន​ក្នុងស្រុក​ម្នាក់ដែលត្រូវ​បាន​សមត្ថកិច្ច​បាញ់ដោយ​ កាំភ្លើង​គ្រាប់​កៅស៊ូ​បណ្តាល​ឱ្យ​បែក​ក្បាល រៀបរាប់​អំពី​ហេតុការណ៍​នេះ។

«ម្សិលម៉ិញ ខ្ញុំ​ឃើញ​ហេតុ​ការណ៍ ខ្ញុំ​នៅ​ទី​ហ្នឹង​ផ្ទាល់។ ខ្ញុំ​ឃើញ​មុន​ដំបូង​ប្រជាជន​គាត់​គ្រាន់​តែ​ដើរ​ឡើង​​ទាញ​របង​លើ​ស្ពាន​សុំ​ ឱ្យ​បើក​ផ្លូវ ព្រោះ​វា​ស្ទះ​យូរ​ពេក។ បន្ទាប់​មក​ពួក​ប៉ូលិស​ហ្នឹង​ដេញ​បាញ់ឡើង​លើ ប្រដេញពួកគាត់​វិញ ប៉ុន្តែ​យូរ​ទៅ​កាន់​តែ​ប្រឈម​ដាក់​គ្នា​ទៅ។ តាម​ខ្ញុំ​សង្កេត​មើល​ភាគ​ច្រើន​មិន​មែន​ជា​បាតុករ​ទេ ប៉ុន្តែ​ជា​ប្រជាជន​សុទ្ធ​សាធ​ ព្រោះ​គាត់​ស្ទះ​ផ្លូវ​ទៅ​ណា​មិន​រួច»។

ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​មួយ​របស់​ខ្លួន​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិបាន​ថ្កោល​ទោស​ចំពោះ​ការ​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​ដោយអាវុធរបស់ ​អាជ្ញាធរ​ទៅ​លើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ទី​នោះ។
លោក ហូ វ៉ាន់​ តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ថ្លែង​ថា​ការ​ផ្ទុះ​អំពើ​ហិង្សា​ដ៏​ប្រល័យ​នេះ​បណ្តាល​មក​ពី​ការ​បិទ​ផ្លូវ​ ជា​ច្រើន​កន្លែង​ពេក។

«ការ​ផ្ទុះ​អំពើ​ហិង្សា​នៅ​ច្បារ​អំពៅ​នោះ​គឺ​បណ្តាល​មក​ពី​គឺ​បណ្តាល​មក​ពី ​ការ​ស្ទះ​ផ្លូវ​ដោយ​សារ​ការ​បិទ​ផ្លូវ​ ហើយ​បិទ​នោះ​គឺ​បិទ​ច្រើន​កន្លែង​ពេក។ ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ត្រូវ​ការ​ត្រឡប់​ទៅ​ផ្ទះ។ ហើយ​ស្រប​ពេល​ដែល​ពុំ​មាន​ប៉ូលិស​មក​ធ្វើ​ចរាចរណ៍​ឱ្យ​បាន​គត់​មុត នាំ​ឱ្យស្ទះ​ផ្លូវ​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ឡើង​ៗ ហើយ​គាត់​បាន​បិទ​ផ្លូវ​ខាង​កើត​ទៀត​ធ្វើ​ការ​ការ​ស្ទះ​ហ្នឹង​កាន់​តែ​ ខ្លាំង​ឡើង។ គាត់​ស្ទះ​មិន​ដឹង​ទៅ​ណា គាត់​ក៏​លើក​បន្លា​លួស​ហ្នឹង​ទៅ​ក៏​ប៉ះ​ទង្គិច​ជា​មួយ​អាជ្ញាធរ»។

លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធាន​មជ្ឍមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា ពន្យល់​ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ។ លោក​ស្នើ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​បើក​ច្រក​ផ្លូវ​ឱ្យ​បាន​ច្រើនកណ្លែង​ដើម្បី​បញ្ចៀស​ ការ​កក​ស្ទះ​និង​ការក្រេវក្រោធ​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ។

«ខ្ញុំ​យល់​ថា​ប៉ូលិស​គួរ​តែធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច​កុំ​ដាក់​បារ៉ាស​ស្រេច​តែ​ចិត្ត ​នាំ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ជីវភាព​ប្រជា​ពល​​រដ្ឋ។ ខ្ញុំ​អត់​យល់​ពី​មូលហេតុ ហេតុអ្វី​បាន​ជា​ដាក់​បារ៉ាស​នៅ​កណ្លែង​ហ្នឹង​ធ្វើ​បាប​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​តាំង​ពី ​ម៉ោង​៤​រសៀល​រហូត​ដល់​យប់​ជ្រៅ​អញ្ចឹង​គឺ​គាត់​ហេវ​និង​អស់​កម្លាំង»។

លោក ខេង ទីតូ អ្នកនាំ​ពាក្យ​កង​រាជ​អាវុធហត្ថ​លើ​ផ្ទៃ​ប្រទេស ថ្លែង​ការពារ​ថា​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​បាន​ព្យា​យាម​អត់​ធ្មត់​ជា​អតិបរមា​មុន​ នឹងសម្រេចចិត្តតបត​ដោយ​ប្រើ​អាវុធ។

«បើ​និយាយ​ពី​ការ​អត់​ធ្មត់​គឺ​អត់​ឡើង​ចង់​ចេញ​ទឹក​ភ្នែក​ហើយ។ យើង​ដេញ​ឲ្យ​គាត់​ត្រឡប់​ទៅ​វិញ​ទៅ ប៉ុន្តែ​គាត់​នៅ​តែ​មិន​ព្រម ហើយ​បាន​ប្រើ​ដុំ​ថ្ម ប្រើ​ជំពាម បាញ់​មក​លើ​សមត្ថកិច្ច ដូច្នេះ​សមត្ថកិច្ច​ក៏​ត្រូវ​ការ​ប្រើ​គ្រាប់​បែក​ផ្សែង​ដែរ​ដើម្បី​ឲ្យ​ គាត់​ដក​ថយ ប៉ុន្តែ​មាន​ដក​ឯណា​គឺ​រឹត​តែ​ផ្គើន។ អញ្ចឹង​បាន​មាន​អន្តរាគមន៍​ពី​កង​អាវុធហត្ថ​ទៅ​បោស​សម្អាត»។

ក្នុង​ព្រះ​រាជសារ​មួយ​របស់​ទ្រង់​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ ព្រះ​មហាក្សត្រ​ព្រះបាទ​សម្តេច​ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ក៏បាន​អំពាវនាវ​ឲ្យ​បាតុករ​និង​អាជ្ញាធរ​បញ្ឈប់​រាល់​ការប្រើ​អំពើ​ ហិង្សាក្នុង​គ្រប់​រូប​ភាព។

ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​ទ្វេ​ភាគី​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​និង​ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ថ្នាក់​ដឹកនាំ​គណបក្ស​ទាំងពីរ​សន្យា​បញ្ឈប់​ការ​ប្រើ​ហិង្សា​រាល់​អំពើ​ ហិង្សា​នានា​ដើម្បី​ដង្ហែរ​តាម​ព្រះរាជសារ​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ៕  

 

គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​ប្រកាន់​ជំហរ​មិន​ចូល​ប្រជុំ​សភា​ដំបូង​ បើ​មិន​ទទួល​បាន​យុត្តិធម៌​ពី​ការបោះឆ្នោត 

ភ្នំពេញ៖ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នៅ​តែ​រក្សា​ជំហរ​មិន​ចូល​ប្រជុំ​សភា​ជា​លើក​ដំបូង​ ដដែល ថ្វី​បើ​ការ​ចរចា​ថា្នក់​កំពូល​នៃ​គណបក្ស​ជាប់​ឆ្នោត​ទាំង​ពីរ​ហាក់​ដូចជា​ ទទួល​បាន​ផល​វិជ្ជមាន​មួយ​ចំនួន​នៅ​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ​នេះ​ក្តី។

កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​លើក​ដំបូង​ គឺ​ជា​គន្លឹះ​យ៉ាង​សំខាន់​ដែល​នឹង​បើក​ផ្លូវ​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ ដែល​ត្រូវ​គណកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ ប្រកាស​ថា​ជា​គណបក្ស​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ជា​ផ្លូវការ​ដើម្បី​ផ្តល់​សុពល​ភាព​ដល់​ រដ្ឋ​សភា​ថ្មី និង​ដើម្បី​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​ស្រប​ច្បាប់។

លោក កឹម​ សុខា អនុ​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​ថ្លែង​ទៅ​កាន់​ក្រុម​បាតុករ​ជិត​មួយ​ម៉ឺន​នាក់​នៅ​ទី​លាន​ប្រជា​ ធិបតេយ្យ នៅ​រសៀល​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ​នេះ​ដោយ​ដាក់​លក្ខខណ្ឌ​ដើម្បី​ចូល​ប្រជុំ​សភា​នោះ។

«ខ្ញុំ​សូម​បញ្ជាក់​ហើយ​បញ្ជាក់​ទៀត​ជូន​ដល់​បាតុករ​យើង​ថា យើង​មិន​ដូរ​គោល​ជំហរ​យើង​ទេ។ បើ​គ្មាន​បាន​យុត្តិធម៌​ទេ យើង​នៅ​តែ​មិន​ចូល​ប្រជុំ​សភា​ថ្ងៃ​ទី​២៣​ទេ»។

ក្នុង​កិច្ច​ចរចា​រយៈ​ពេល​ប្រាំ​ម៉ោង​នៅ​ថ្ងៃច័ន្ទ​នេះ គណបក្ស​ប្រជែង​គ្នា​ទាំងពីរ​បាន​យល់​ព្រម​ជាមួយ​គ្នា​ជា​គោលការណ៍​ថា បញ្ឈប់​រាល់​អំពើ​ហិង្សា​តាម​គ្រប់​រូប​ភាព បង្កើត​យន្តការ​ដើម្បី​កែ​ទំរង់​ការ​បោះឆ្នោត​នា​ពេល​ខាង​មុខ។ ហើយ​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​នឹង​បន្ត​ជួប​ចរចារ​គ្នា​តាម​គ្រប់​កម្រិត​ដើម្បី​ ដោះស្រាយ​បញ្ហា។

ទាំង​លោក​សម ​រង្ស៊ី​ ទាំង​លោក​កឹម ​សុខា​ ថ្លែង​ទៅ​កាន់​អ្នកគាំ​ទ្រ​របស់ខ្លួន​ថា​នេះ​គឺ​ជា​«ជោគ​ជ័យ»​មួយ​ ប៉ុន្តែ​អ្នក​នយោបាយ​ទាំង​ពីរ​បាន​ប្រកាស​ថា​នឹង​បន្ត​ធ្វើ​បាតុកម្ម​តាម​ រូបភាព​ផ្សេងៗ​ទៀត ដើម្បី​ទាមទារ​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​ការបោះឆ្នោត។

ដំណាល​គ្នា​នេះ​លោក​កឹម​ សុខា ​ក៏បាន​អះអាង​ដែរ​ថា​មាន​ចំណុច​មួយ​ចំនួន​ដែល​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​មិន​បាន​ព្រមព្រៀង​គ្នា​នៅ​ឡើយ។

លោក សម​ រង្ស៊ី ​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នៅ​តែ​ចាត់​ទុក​ថា​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ឈ្នះ​លើ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។

«យើង ​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​(គណបក្ស)​សង្គ្រោះ​ជាតិ។ ​(គណបក្ស)​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ត្រូវ​តែ​ឈ្នះ​រឿង​អី​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ចាញ់​យើង​អត់​ សុខ​ចិត្ត​ទេ។ ដូច្នេះ​យើង​ត្រូវ​តែ​ទាមទារ​យុត្តិ​ធម៌​ឲ្យ​ទាល់​តែ​បាន»។​

លោក​សម​ រង្ស៊ី ​ក៏​បាន​គូស​បញ្ជាក់​ដែរ​ថា​នឹង​មិន​ចូល​ប្រជុំ​សភា​បើក​ឆាក​លើក​ដំបូង​ទេ ប្រសិន​បើ​គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មិន​អាច​ស្វែង​រក​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​ការ​ បោះឆ្នោត​បាន។

គណបក្ស ​ជំទាស់​បាន​ប្រកាន់​ថា មាន​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ជា​ច្រើន​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ ដល់​សម្លេង​ឆ្នោត ហើយ​នឹង​អសនៈ​ដែលខ្លួន​ត្រូវ​ទទួល​បាន។ ហើយ​ចាត់​ទុក​ថា​នេះ​គឺជា​អំពើ​អយុត្តិធម៌​សម្រាប់​អ្នក​បោះឆ្នោត។

លោក ​សម​ រង្ស៊ី ​បាន​បញ្ជាក់​ជំហរ​ឡើង​វិញ​ពី​ការ​ទាមទារ​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការរាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត និង​បោះឆ្នោត​ឡើង​វិញ​ដើម្បី​ជា​ការផ្ទៀងផ្ទាត់​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត។

កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​៨​ខែ​កញ្ញា​នេះ គណកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​បាន​ប្រកាស​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​ជ្រើស​ តាំង​តំណាង​រាស្ដ្រ​ជា​ផ្លូវ​ការ​ថា​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឈ្នះ​បាន​៦៨​ អសនៈ​និង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ទទួល​បាន​៥៥​អសនៈ។ ប៉ុន្តែ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​ប្រកាស​មិន​ទទួល​ស្គាល់​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត ​នេះ​ទេ ដោយ​សំអាង​លើ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ដែល​មិន​បាន​ដោះស្រាយ។

លោក​ បណ្ឌិត ឡៅ​ ម៉ុងហៃ ​អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ការ​ទាមទារ​ឲ្យ​ដោះស្រាយ​ភាព​មិន​ ប្រក្រតី​របស់​គណបក្ស​ជំទាស់​នេះ និង​ការ​មិន​ព្រម​ចូល​ប្រជុំ​សភា​ជា​មួយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​គឺ​ជា​ ចំណុច​គន្លឹះ។

យោង​តាម​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​ដំបូង​ត្រូវ​មាន​សមាជិក​សភា​យ៉ាង​តិច​បំផុត​ចំនួន​១២០​រូប។

លោក ​បណ្ឌិត​ឡៅ ​ម៉ុងហៃ​ យល់​ឃើញ​ថា គួរ​បង្កើត​យន្តការ​ដោះស្រាយ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នេះ ទើប​អាច​នាំ​ឲ្យ​ចៀស​ផុត​ពី​ភាព​ជាប់​គាំង​នយោបាយ​នា​ពេល​ខាង​មុខ​បាន។

ភាព​ជាប់​គាំង​អាច​នឹង​កើត​ឡើង​ដោយសារ​ការ​ប្រជុំ​សភា​ដំបូង​មិន​អាច​ធ្វើ​ ទៅ​បាន​ និង​ដោយសារ​ការ​មិនអាច​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាលថ្មី​ស្រប​ច្បាប់​ពេញ​មុខ​ពេញ​មាត់ ​បាន។

យ៉ាងណា​ក៏ដោយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​បាន​ទាត់​ចោល​ជាថ្មី​ ម្តង​ទៀត​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​កាលពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ចន្ទ័​នេះ​នូវ​សំណើរ​ របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ឲ្យ​បង្កើត​គណកម្មការ​ដោះ​ស្រាយ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នោះ៕ 

គ្មាន​សញ្ញា​វិជ្ជមាន​សម្រាប់​គណៈ​កម្មការ​ឯករាជ្យ​ស៊ើប​អង្កេត​រឿង​បោះឆ្នោត 

មន្ត្រី ​គណបក្ស​ជំទាស់​និងមន្ត្រី​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ការពារ​គោល​នយោបាយ​ រៀងៗ​ខ្លួន​ក្នុងរឿង​បង្កើត​គណៈកម្មាការ​ពិសេស​ឯករាជ្យ​ដើម្បី​ដោះ​ស្រាយ​ បញ្ហា​វិវាទ​បោះឆ្នោត​ដែល​ទំនង​ជាធ្វើ​ឲ្យ​ជាប់​គាំង​នយោបាយ​នោះ។
លោក​យឹម សុវណ្ណ ​អ្នក​នាំពាក្យ​នៃ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ដែលជា​វាគ្មិន​ក្នុង​កម្ម វិធី​ហេឡូ​វីអូអេ​ កាលពី​ថ្ងៃច័ន្ទ​បាន​អះអាង​ថា​ គណបក្ស​កាន់​អំណាច​គួរ​តែ​ចូលរួម​បង្កើត​គណៈ​កម្មការ​នេះ​ ប្រសិន​បើខ្លួន​គ្មាន​ធ្វើអ្វី​ខុស​ឆ្គង។​

គណបក្ស​ជំទាស់​បានចោទ​ប្រកាន់​ថា​ មាន​ការ​លួចបន្លំ​សន្លឹក​ឆ្នោត​ដែលធ្វើ​ឲ្យ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឈ្នះ​ដល់​ទៅ​៦៨​អាសនៈ​ក្នុង​ចំណោម​១២៣អាសនៈ។​ គណបក្ស​ជំទាស់​អះអាង​ថា​ បើ​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ច្បាស់លាស់​ នោះ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ទេដែលជាអ្នក​ឈ្នះ​គឺ​រហូត​ដល់​បាន​សំឡេង​៦៣​អាសនៈ ​ដែលអាច​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មីម្នាក់​ឯង​បាន។​ គណបក្ស​ជំទាស់​ស្នើសុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត ​ដោយ​មាន​ការ​ចូលរួម​ពីអ.ស.ប.​និង​អង្គការ​ឯករាជ្យ​ តែមន្ត្រី​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​គឺ​លោក​ផៃ ស៊ីផាន​បានច្រាន​ចោល​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នោះ​ ដោយ​ចាត់​ទុក​ថា​ ជា​ការ​ប្រឌិត​ការ​ឈ្នះ​ទៅវិញ​ដើម្បី​តវ៉ា។​

ក្នុង​ពេល​លោក​ចូលរួម​ជា​វាគ្មិន​នៃ​កម្មវិធី​ហេឡូ​នោះដែរ​ ​ លោក​ផៃ ស៊ីផាន ​អ្នក​នាំពាក្យ​នៃ​រដ្ឋាភិ​បាល​បាន​អះអាង​ថា​ គណៈ​កម្ម​ធិការ​ជាតិរៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ដែល​កើត​ចេញ​សភា ​មិនអាច​ទទួល​សម្ពាធ​ពី​បរទេស​នរណាទេ​ ដែល​លោក​ថា ​ គណបក្ស​ជំទាស់​គួរ​គោរព​តាម៕

 គណបក្ស​ជំទាស់៖លទ្ធផល​បោះឆ្នោតគ្មាន​តម្លាភាព​នឹងនាំ​ឲ្យគាំង​ដំណើរ​ការ​បង្កើត​រដ្ឋសភា​ និង​រដ្ឋាភិបាល 



បញ្ហា​ដី​ធ្លី​នឹង​នៅ​តែ​ជា​របៀប​វារៈ​ក្តៅ​

120816_05a
ប្រជាពល​រដ្ឋ​នៅ​ឃុំ​ពីរ​ធ្នូ ស្រុក​ស្នួល ខេត្ត​ក្រចេះ ដែល​មាន​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី​ ធ្វើ​ការ​តវ៉ា​បិទ​ផ្លូវ​ជាតិ​ កាល​ពី​ខែ​មករា​ដើម​ឆ្នាំ​នេះ​។ រូបថត ហេង ជីវ័ន​
ភ្នំពេញៈ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ហ៊ុន សែន នឹង​ចុះ​ទៅ​ប្រគល់​ប្លង់​កម្មសិទ្ធិ​ដីធ្លី​ ជូន​ដល់​ពលរដ្ឋ​ នៅ​គ្រប់​ខេត្ត​ទាំង​អស់​ដោយ​ផ្ទាល់​ដៃ ដោយ​ចាប់​ផ្តើម​ពី​ស្រុក​ស្នួល​ខេត្ត​ក្រចេះ បន្ទាប់​ពី​ក្រុម​និស្សិត​ស្ម័គ្រចិត្ត បាន​បញ្ចប់​ការ​វាស់​វែង​ដី​ធ្លី​របស់​ពួក​គេ។
គណបក្ស​ប្រឆាំង បាន​កត់​សម្គាល់​ថា ក្រុម​និស្សិត​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី គ្រាន់​តែ​ចុះ​ទៅ​វាស់​វែង​ដី​របស់​ពល​រដ្ឋ​ ចែក​ជូន​ពល​រដ្ឋ​វិញ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ចំណែក​តំបន់​ដែល​កើត​មាន​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី​ រ៉ាំរ៉ៃ​ពិត​ប្រាកដ មិន​បាន​ចុះ​ទៅ​វាស់​វែង​ទេ ខណៈ​ដែល​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល មើល​ឃើញ​ថា សកម្មភាព​របស់​រដ្ឋាភិបាល គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​ទាក់​ទាញ​រក​សំឡេង​ឆ្នោត នៅ​មុន​ការ​បោះឆ្នោត​ចូល​មក​ដល់ ជា​ជាង​ការ​មាន​ចេតនា​ពិត​ប្រាកដ ក្នុង​ការ​ដោះ​ស្រាយ ឈាន​ទៅ​បញ្ចប់​បញ្ហា​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី ដែល​កំពុង​តែ​ញាំ​ញី​ប្រទេស​កម្ពុជា ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ជាច្រើន​ទទួល​រង​គ្រោះ​នោះ។
ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​ ពិធី​ចែក​សញ្ញា​បត្រ ដល់​និស្សិត សាកល​វិទ្យាល័យ​បៀលប្រាយ ចំនួន ៥៥៥៩ នាក់ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ បេសកកម្ម​វាស់​វែង​ដី​ធ្លី​របស់​យុវជន​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ​ វាស់​វែង​បាន​ជាង ១០​ ម៉ឺន​គ្រួសារ ហើយ​ក្រុម​មន្ត្រី​ ធ្វើ​ការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​តាម​ក្រោយ​បាន ៨៤០០០ គ្រួសារ​។ នៅ​ពេល​វាស់​វែង​ចប់​ មន្រ្តី​ជំនាញ​ នឹង​បិទ​សេចក្តី​ប្រកាស ពី​បញ្ជី​ឈ្មោះ​កម្មសិទ្ធិ​កាន់​កាប់​ដី​ធ្លី​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ។ លោក​បន្ត​ថា​ ៖​«សូម​ឲ្យ​ពល​រដ្ឋ​ទាំង​អស់​ នាំ​គ្នា​ទៅ​ពិនិត្យ​មើល​ សេចក្តី​ប្រកាស និង​ព្រំ​ដី​របស់​ខ្លួន យើង​ទុក​ក្នុង​រយៈ​ពេល ១ ខែ ប្រសិន​បើ​មាន​អ្វី​តវ៉ា ត្រូវ​តវ៉ា​នៅ​អំឡុង​ ពេល​នេះ គឺ​គេ​នឹង​ដោះ​ស្រាយ​ជូន​»។
លោក​ហ៊ុន សែន បាន​ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា​ ក្រោយ​ពី​បិទ​សេចក្តី​ប្រកាស​ហើយ​នោះ​ ទើប​អាជ្ញាធរ ប្រគល់​ប្លង់​កម្មសិទ្ធិ​ដីធ្លី​ ជូន​ពលរដ្ឋ​។ លោក បន្ថែម​ទៀត​ថា៖ «​ខ្ញុំ​នឹង​ធ្វើ​ដំណើរ​ចុះ​ទៅ​ចែក​ឲ្យ​​តំបន់​ណា​ ដែល​ធ្វើ​ហើយ​មុន​គេ​ ដោយ​មួយ​ខេត្ត​ ខ្ញុំ​ទៅ​មួយ​កន្លែង ដើម្បី​ប្រគល់​ជូន​ផ្ទាល់​ដៃ​ ឲ្យ​​ពលរដ្ឋ។ ខ្ញុំ​នឹង​ទៅ​ស្រុក​ស្នួល​មុន​ ពី​ព្រោះ​ជា​តំបន់​ខ្ញុំ​ធ្លាប់​រត់ ហើយ​កន្លែង ២​ ធ្នូ​ជា​កន្លែង​ទ័ព​យើង​បង្កើត​រណសិរ្ស​»។
លោក​យឹម សុវណ្ណ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី បាន​ស្វាគមន៍ ចំពោះ​ការ​ខឹតខំ​ប្រឹងប្រែង ​របស់​រដ្ឋាភិបាល ក្នុង​ការ​ចុះ​ទៅ​វាស់​វែង ផ្តល់​ប័ណ្ណកម្ម​សិទ្ធិ​ដី​ធ្លី ជូន​ដល់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​។ ប៉ុន្តែ​លោក​បាន​កត់​សម្គាល់​ថា ក្រុម​និស្សិត​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី គ្រាន់​តែ​ចុះ​ទៅ​វាស់​វែង​ដី​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ ចែក​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​វិញ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ចំណែក​តំបន់​ដែល​មាន​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី​រ៉ាំរ៉ៃ​ពិត​ប្រាកដ ដូច​ជា​នៅ​ភ្នំពេញ ខេត្ត​កំពង់​ឆ្នាំង ពោធិ៍សាត់ កំពង់ស្ពឺ និង​នៅ​ខេត្ត​កោះកុង​ជា​ដើម​។ល។ មិន​ទាន់​ឃើញ​ចុះ​ទៅ​វាស់​ទេ​ ធ្វើ​ឲ្យ​ជម្លោះ​នៅ​តែ​បន្ត​កើត​មាន​។ លោក​យឹម សុវណ្ណ បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​៖ «មាន​រយៈ​ពេល​ ២០ ឆ្នាំ​ហើយ រដ្ឋាភិបាល មិន​ទាន់​បាន​ចេញ​ប័ណ្ណ​កម្មសិទ្ធិ​ដីធ្លី​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ឲ្យ​បាន​ គ្រប់​ៗ​គ្នា​ទេ។ ប្រសិន​បើ​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី ជាប់​ឆ្នោត យើង​នឹង​ចំណាយ​ពេល​យ៉ាង​យូរ ត្រឹម​តែ​មួយ​ឆ្នាំ​​ប៉ុណ្ណោះ ក្នុង​ការ​ផ្តល់​ប័ណ្ណ​កម្ម​សិទ្ធិ​ដី​ធ្លី​ ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ឲ្យ​បាន​គ្រប់​ៗ​គ្នា ដោយ​ប្រើ​ស្ថាប័ន ​ក្រសួង មន្ទីរ​ របស់​រដ្ឋ​ដែល​មាន​ស្រាប់​»។ លោក​យឹម សុវណ្ណ អរគុណ​ ការ​ផ្តល់​ការងារ​ឲ្យ​ក្រុម​និស្សិត​ធ្វើ តាម​រយៈ​ការ​ចុះ​វាស់​វែង​ដី​ធ្លី បើ​ទោះ​បី​ជា​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ខ្លី​ក្តី​ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា នៅ​មាន​និស្សិត និង​ប្រជាពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ​រាប់​លាន​នាក់​ទៀត ​មិន​មាន​ការ​ងារ​ធ្វើ​ទេ​ ដែល​រដ្ឋាភិបាល គួរ​តែ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់។
លោក​អ៊ូ វីរៈ ប្រធាន​មជ្ឈ​មណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ ក៏​បាន​គាំទ្រ​ ចំពោះ​សកម្មភាព​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លើ​ការ​ចុះ​វាស់​វែង​ដី​ធ្លី​នេះ​ផង​ដែរ ​។ ប៉ុន្តែ​ លោក​បាន​សម្តែង​ការ​ព្រួយ​បារម្មណ៍​ ចំពោះ​យន្ត​ការ​នៃ​ការ​អនុវត្ត វាស់​វែង​ដី​ធ្លី​ របស់​ក្រុម​និស្សិត​ ដែល​មិន​បាន​ឆ្លើយ​តប​ ចំ​គោល​ដៅ។ លោក​បាន​ថ្លែង​ថា​៖​«​ការ​ផ្ដល់​ប័ណ្ណ​កម្ម​សិទ្ធិ​ដី​ធ្លី ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ ដើម្បី​ឲ្យ​មាន​ទំនុក​ចិត្ត ក្នុង​ការ​រស់​នៅ និង​ធ្វើ​កសិកម្ម​ គឺជា​រឿង​ល្អ​ត្រឹម​ត្រូវ។ ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​បារម្ភ​ខ្លាច​យន្ត​ការ​នេះ មិន​​ត្រូវ​បាន​គេ​យក​ទៅ​អនុវត្ត​ ឲ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ ក្នុង​ការ​លប់​បំបាត់​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី​នៅ​កម្ពុជា​»។ លោក​​អ៊ូ វីរៈ បាន​បន្ត​ថា កន្លង​មក បញ្ហា​ជម្លោះ​ដីធ្លី​ គឺ​ជា​ប្រធាន​បទ​ដ៏​ក្ដៅ​គគុក​មួយ​ ដែល​គ្រប់​គណបក្ស​នយោបាយ ពិសេស បក្ស​ប្រឆាំង លើក​មក​អធិប្បាយ​ ដើម្បី​ទាក់ទាញ​សំឡេង​គាំទ្រ​ ពី​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ ដូច្នេះ​វា​ប្រាកដ​ណាស់​ថា​ ប្រជា​ពលរដ្ឋ នឹង​ផ្ដល់​ទំនុក​ចិត្ត គាំទ្រ​រដ្ឋាភិបាល​បន្ថែម​ទៀត ប្រសិន​បើ​យន្ត​ការ​រៀបចំ​ផ្ដល់​ប័ណ្ណ​កម្មសិទ្ធិ​ដីធ្លី​នេះ ត្រូវ​បាន​គេ​អនុវត្ត​ត្រឹម​ត្រូវ​ ដោយ​គ្មាន​អំពើ​ពុករលួយ​នោះ​។
លោក ​អំ សំអាត ទីប្រឹក្សា​បច្ចេកទេស ជាន់​ខ្ពស់​ នៃ​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ លីកាដូ បាន​លើក​ឡើង​ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ​ថា រដ្ឋាភិបាល​អាច​នឹង​ទទួល​បាន​សំឡេង​គាំទ្រ ពី​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កាន់​តែ​ច្រើន​ នៅ​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​ថ្នាក់​ជាតិ​ឆ្នាំ​ ២០១៣ ខាង​មុខ​ ប្រសិន​បើ​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី​ត្រូវ​បាន​ដោះ​ស្រាយ​ចប់​ជា​ស្ថាពរ​ តាម​រយៈ​ការ​វាស់​វែង​បែង​ចែក​ដី​ធ្លី និង​ការ​ផ្ដល់​ប័ណ្ណ​កម្មសិទ្ធិ​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​មាន​តម្លាភាព និង​គ្មាន​អំពើ​ពុករលួយ។ ​លោក​បាន​ថ្លែង​ថា​៖«ការ​បញ្ជូន​ក្រុម​និស្សិត​ ទៅ​វាស់​វែង​ដីធ្លី​ ហើ​យ​ការ​គ្រោង​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ក្នុង​ការ​ទៅ​ផ្ដល់​ប័ណ្ណ​កម្ម​សិទ្ធិ​ដីធ្លី​ជូន​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ដោយ​ផ្ទាល់ ​ដៃ​នោះ​គឺ​ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​ ក្នុង​ការ​ស្វែងរក​សំឡេង​ឆ្នោត​គាំទ្រ សម្រាប់​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ​ ២០១៣»៕

របៀប​គណនា​ចំនួន​អាសនៈ​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​តំណាងរាស្រ្ត​កម្ពុជា

សម័យប្រជុំពេញអង្គ​​នៃ​រដ្ឋសភា​កម្ពុជា
សម័យប្រជុំពេញអង្គ​​នៃ​រដ្ឋសភា​កម្ពុជា

ដោយ សេង ឌីណា
នៅ​កម្ពុជា ការ​បោះឆ្នោត​តំណាងរាស្រ្ត គឺ​ជា​ការ​បោះឆ្នោត​តាម​ប្រព័ន្ធ​សមាមាត្រ។ ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​មិន​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​បេក្ខជន​ណាមួយ​ឲ្យ​ធ្វើ​ជា​តំណាង​ រាស្រ្ត​នោះទេ ក៏ប៉ុន្តែ បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​បញ្ជីឈ្មោះ​បេក្ខជន​តំណាងរាស្រ្តនៃ​គណបក្ស​មួយ។ ចេញ​ពី​ចំនួន​ស្លឹកឆ្នោត​សរុប​ដែល​បោះ​ឲ្យ​គណបក្ស​នីមួយៗ​នេះ ទើប​គេ​យក​ទៅ​គណនា​រក​ចំនួន​អាសនៈ ដែល​គណបក្ស​នីមួយ​ៗ​ទទួលបាន នៅ​ក្នុង​រដ្ឋសភា។ តើ​ការ​កំណត់​ចំនួន​អាសនៈ​នេះ ត្រូវ​ធ្វើឡើង​ដោយ​របៀបណា?

តាមច្បាប់​បោះឆ្នោត​កម្ពុជា ចំនួន​អាសនៈ​សភា ដែលត្រូវ​បែងចែក​ទៅ​ឲ្យ​​គណបក្ស​នយោបាយ​ណាមួយ នៅ​ក្នុងការ​បោះឆ្នោត​ ត្រូវ​គណនា​ ដោយ​ប្រើ​រូបមន្ត​ “មធ្យមភាគ​ខ្ពស់បំផុត” ហើយ​ការ​បែងចែក​អាសនៈ​ ត្រូវ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​តាម​មណ្ឌលនីមួយៗ។
ជំហានទី១៖ កំណត់​ចំនួន​កូតា​នៃ​សន្លឹកឆ្នោត​ក្នុងមួយ​អាសនៈ

មុននឹង​ចាប់ផ្តើម​​ធ្វើការ​បែងចែក​ចំនួន​អាសនៈ​ ជាដំបូង គេ​ត្រូវ​គណនា​ឲ្យ​ឃើញ​សិន​​អំពី​ចំនួន​កូតា​នៃ​សន្លឹកឆ្នោត​ក្នុងមួយ​អាសនៈ (មានន័យថា ចំនួន​សន្លឹកឆ្នោត ដែលគណបក្ស​មួយ​ត្រូវ​ទទួលបាន ដើម្បី​ទទួល​បាន​អាសនៈមួយ​)។ ដើម្បី​គណនា​ គេ​ត្រូវ​យក​ចំនួន​សន្លឹកឆ្នោត​បាន​ការ​សរុប នៅ​ក្នុង​មណ្ឌលមួយ ចែក​នឹង​ចំនួន​អាសនៈ​សរុប​នៅក្នុង​មណ្ឌល​នោះ ដោយ​មិន​គិត​ពីសំណល់ចែក។

                                                                    សន្លឹកឆ្នោត​បានការ​សរុប​ក្នុងមណ្ឌល
កូតា​សន្លឹកឆ្នោត​ក្នុងមួយ​អាសន = ​​ --------------------------------------------------------------
                                                                       ​​​       អាសនៈសរុប​ក្នុងមណ្ឌល

គួរបញ្ជាក់ថា សន្លឹកឆ្នោត​បាន​ការសរុប ខុស​ពី​ចំនួន​អ្នក​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជី​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត។ អ្នក​ដែល​មានឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជីឈ្មោះ​បោះឆ្នោត ដែល​មិនទៅ​បោះឆ្នោត ឬ​ទៅបោះឆ្នោត​ដែរ​ ប៉ុន្តែ គូស​សន្លឹកឆ្នោត​មិន​ត្រឹមត្រូវ ជា​សន្លឹក​ឆ្នោត​មិនបានការ មិនត្រូវ​រាប់បញ្ចូល​នៅ​ក្នុង​ចំនួន​សន្លឹកឆ្នោត​បាន​ការ​សរុបទេ។

ឧទាហរណ៍៖ នៅ​មណ្ឌល​កំពង់ចាម ដែល​មាន​ចំនួន​អាសនៈ​សរុប​ទាំងអស់ ១៨​អាសនៈ មាន​សន្លឹកឆ្នោត​បានការ​សរុ​ប ចំនួន ១៨ម៉ឺនសន្លឹក។ ដូច្នេះគណបក្ស​មួយ​ចាំបាច់​ត្រូវ​ទទួលបាន​សន្លឹកឆ្នោត​គាំទ្រ ១ម៉ឺន​សន្លឹក ទើបអាច​ទទួល​បាន​១អាសនៈ​។

ជំហានទី២៖ កំណត់​ចំនួន​អាសនៈ​បឋម

ក្រោយ​ពី​បាន​កំណត់​ចំនួន​កូតា​សន្លឹកឆ្នោត​ក្នុង​មួយអាសនៈ​ហើយ ជំហានទីពីរ គេ​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​កំណត់​ចំនួន​អាសនៈ​បឋម សម្រាប់​គណបក្ស​នីមួយៗ ដោយ​យក​ចំនួន​សំឡេងឆ្នោត​សរុប ដែល​គណបក្ស​នីមួយៗ​ទទួលបាន នៅ​ក្នុង​មណ្ឌល​មួយ ចែក​ឲ្យ​ចំនួនកូតា​សន្លឹកឆ្នោត​ក្នុងមួយ​អាសនៈ ដោយ​មិន​គិត​ពី​សំណល់ចែក។

                                  ចំនួនសន្លឹកឆ្នោត​ដែល​បោះ​ឲ្យ​គណបក្សមួយ
អាសនៈបឋម =  ------------------------------------------------------------------------
                                         កូតា​សន្លឹកឆ្នោត​ក្នុងមួយ​អាសនៈ

ឧទាហរណ៍៖ នៅ​ក្នុង​មណ្ឌល​កំពង់ចាម គណបក្ស “ក” ទទួល​បាន​សំឡេង​គាំទ្រ ៩៦ ០០០​សន្លឹក។ ដើម្បី​កំណត់​ចំនួន​អាសនៈបឋម​របស់គណបក្ស “ក” គេ​ត្រូវ​យក ៩៦ ០០០​ ទៅ​ចែក​នឹង ១០ ០០០។ ដោយ​មិនគិត​ពី​សំណល់ចែក គណបក្ស “ក” ត្រូវ​ទទួលបាន ៩អាសនៈ។

ជំហានទី៣៖ ការបែងចែក​ចំនួន​អាសនៈ​ដែល​នៅ​សល់​ក្នុង​មណ្ឌល

បន្ទាប់​ពី​ការ​កំណត់​ចំនួន​អាសនៈ​បឋម​របស់​គណបក្ស​នីមួយៗ​រួចរាល់​ហើយ ប្រសិនបើ​មាន​នៅ​សល់​​អាសនៈ​ក្នុងមណ្ឌល គេ​ត្រូវ​ធ្វើការ​បែងចែក​អាសនៈ​ដែល​នៅ​សេសសល់​នេះ​ជា​បន្តទៀត ដោយ​ប្រើរូបមន្ត “មធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត” ពោលគឺ គេ​ត្រូវ​យក​ចំនួន​សន្លឹកឆ្នោត​បានការ​សរុប ដែល​បោះឲ្យ​គណបក្ស​នីមួយៗ ចែក​នឹង​ចំនួន​អាសនៈ​បឋម ដែល​គណបក្ស​នោះទទួល​បាន តាម​ការ​គណនា​ខាងលើ ដោយ​បន្ថែម​មួយអាសនៈ​ពីលើ។

                                               ចំនួនសន្លឹកឆ្នោត​ដែល​បោះ​ឲ្យ​គណបក្សមួយ
មធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត = -----------------------------------------------------------------------
                                       ​                          អាសនៈបឋម + ១
ឧទាហរណ៍៖ នៅក្នុង​មណ្ឌល​កំពង់ចាម គណបក្ស “ក” ដែល​ទទួលបាន​សំឡេង​គាំទ្រ ៩៦ ០០០​សន្លឹក មាន​ចំនួន​អាសនៈបឋម ៩អាសនៈ។ នៅ​ក្នុង​ការបែងចែក​ចំនួន​អាសនៈ​ ដែល​នៅ​សេសសល់​ក្នុងមណ្ឌល សម្រាប់​គណបក្ស “ក” គេ​ត្រូវ​យក ៩៦ ០០០ ចែក​នឹង ១០។

បន្ទាប់​ពី​បាន​អនុវត្ត​រូបមន្ត​នេះ សម្រាប់​គ្រប់គណបក្ស​ហើយ គេ​ត្រូវ​ធ្វើការ​ប្រៀបធៀប​លទ្ធផល រវាង​គណបក្ស​នីមួយៗ។ គណបក្ស​ណា ដែល​ទទួលបាន​ផលចែក​ខ្ពស់ជាង​គេ​បង្អស់ (មធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត) គឺ​ជា​អ្នក​ទទួល​បាន​អាសនៈ​មួយ​បន្ថែមទៀត។

ក្រោយ​ពី​អាសនៈ​មួយថ្មីនេះ​ត្រូវ​បាន​បែងចែក​ទៅ​ឲ្យ​គណបក្ស ដែល​មាន​មធ្យមភាគខ្ពស់​បំផុត រួចហើយ ប្រសិនបើ​មាន​នៅ​សល់​អាសនៈ​ក្នុងមណ្ឌល​នេះ​ទៀត គេ​ត្រូវ​ធ្វើការ​បែងចែក​អាសនៈ​សេសសល់​នេះ​បន្តទៀត ដោយ​អនុវត្ត​រូបមន្ត​ដដែល ដោយ​លើកនេះ គណបក្ស​ដែល​ទើប​នឹង​បាន​អាសនៈ​បន្ថែម​ក្នុងការ​គណនា​ខាងលើ ត្រូវ​យក​អាសនៈ​ថ្មីបន្ថែម​នេះ មក​គិតបញ្ចូល​​ ក្នុងការ​គណនា​មធ្យមភាគខ្ពស់បំផុតលើកទី២។
ឧទាហរណ៍៖ នៅ​មណ្ឌល​កំពង់ចាម គណបក្ស “ក” ជា​អ្នក​ទទួល​បាន​អាសនៈ​បន្ថែម ក្នុងការ​គណនា​មធ្យមភាគខ្ពស់​បំផុត​លើកទីមួយ។ ចំនួន​អាសនៈ​សរុប​របស់​គណបក្ស​នេះ ត្រូវ​កើនឡើង​ពី ៩អាសនៈ ទៅ ១០​អាសនៈ។ នៅ​ក្នុងការ​គណនា​​មធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត​លើកទី២ ដើម្បី​បែងចែក​អាសនៈ​សេសសល់​បន្ត សម្រាប់​គណបក្ស “ក” គេ​ត្រូវ​យក​ចំនួន​សន្លឹកឆ្នោត​បានការ​សរុប ដែល​គណបក្ស​នេះ​ទទួល​បាន គឺ ៩៦ ០០០​សន្លឹក ចែក​នឹង​១១​អាសនៈ។
ការគណនា​បែបនេះ​ត្រូវ​ធ្វើជា​បន្តបន្ទាប់​ រហូត​ទាល់តែ​ចំនួន​អាសនៈ ដែល​នៅ​សេសសល់ ក្នុង​មណ្ឌល ត្រូវ​ធ្វើការ​បែងចែក​អស់។
ជាទូទៅ គេ​សង្កេតឃើញ​ថា ការ​គណនា​ដោយ​ប្រើ​រូបមន្ត “មធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត”​ នេះ ចំនួន​អាសនៈ​ដែល​នៅសេសសល់​ក្នុងមណ្ឌល​បោះឆ្នោត ច្រើន​តែ​បាន​ទៅ​គណបក្ស ដែល​ទទួលបាន​សំឡេង​ឆ្នោត​សរុប​ច្រើន​ជាងគេ ក្នុងមណ្ឌលនេះ។ ហេតុដូច្នេះ​ហើយបាន​ជា​មាន​ការ​រិះគន់​ថា រូបមន្ត “មធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត” នេះ ផ្តល់​ផលប្រយោជន៍​ដល់​តែ​គណបក្ស​ធំៗ៕

គ.ជ.ប​បង្ហាញ​ចំនួន​អាសនៈ​រដ្ឋ​សភា​សម្រាប់​នីតិកាល​ទី​5ចំនួន​123


រាជធានីភ្នំពេញ​ ៖ គណៈ​កម្មាធិការ​ជាតិ​រៀប​ចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​បាន​ជូន​ដំណឹង​ជា​សាធារណៈ​ដល់​ គណបក្ស​នយោបាយ​ អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​ជាតិ​ អន្ដរជាតិ​ និង​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ទូទាំង​ប្រទេស​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ ឱ្យ​ដឹង​ថា​ កាល​បរិច្ឆេទ​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្រ្ដ​នីតិកាល​ទី​៥​នឹង​ ប្រព្រឹត្ដ​នៅ​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​ទី​២៨​ កក្កដា​ ឆ្នាំ​២០១៣​ខាង​មុខ​នេះ​ ។​
សេចក្ដី​ប្រកាស​របស់​អគ្គលេខាធិការ​ដ្ឋាន​គណៈ​ កម្មាធិការ​ជាតិ​រៀប​ចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ឱ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា​ ចំនួន​អាសនៈ​សម្រាប់​នីតិកាល​ទី​៥​ត្រូវ​បាន​កំណត់​ត្រឹម​១២៣​រូប​ ហើយ​ចំនួន​អាសនៈ​ត្រូវ​បាន​កំណត់​បែង​ចែក​តាម​មណ្ឌល​បោះ​ឆ្នោត​រាជធានី​ -ខេត្ដ​ចំនួន​២៤​រួម​មាន​ ៈ ខេត្ដ​បន្ទាយ​មាន​ជ័យ​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៦​ ,​ខេត្ដ​បាត់​ដំបង​ មាន​អាសនៈចំនួន​៨​ ,​ខេត្ដ​កំពង់​ចាម​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១៨​ ,​ខេត្ដ​កំពង់​ឆ្នាំង​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៤​ ,​ខេត្ដ​កំពង់ស្ពឺ​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៦​ ,​ខេត្ដ​កំពង់​ធំ​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៦​ ,​ខេត្ដ​កំពត​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៦​ ,​ខេត្ដ​កណ្ដាល​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១១​ ,​ខេត្ដ​កោះ​កុង​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១​ ,​ខេត្ដ​ក្រចេះ​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៣​ ,​ខេត្ដ​មណ្ឌលគិរី​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១​ ,​ខេត្ដ​ព្រះវិហារ​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១​ ,​ខេត្ដ​ព្រៃ​វែង​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១១​ ,​ខេត្ដ​ពោធិ៍សាត់​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៤​ ,​ខេត្ដ​រតនគិរី​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១​ ,​ខេត្ដ​សៀមរាប​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៦​ ,​ខេត្ដ​ព្រះសីហនុ​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១​ ,​ខេត្ដ​ស្ទឹងត្រែង​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១​ ,​ខេត្ដ​ស្វាយរៀង​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៥​ ,​ខេត្ដ​តាកែវ​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៨​ ,​ខេត្ដ​កែប​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១​ ,​ខេត្ដ​ប៉ៃលិន​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១​ ,​ខេត្ដ​ឧត្ដរមាន​ជ័យ​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១​ និង​រាជធានីភ្នំពេញ​ មាន​អាសនៈ​ចំនួន​១២​ ។​
សូម​បញ្ជាក់​ថា​ ចំនួន​អាសនៈ​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្រ្ដ​នីតិកាល​ទី​៥​ និង​ចំនួន​អាសនៈ​នីតិកាល​ទី​៤​មាន​ចំនួន​១២៣​រូប​ដូច​គ្នា​ ហើយ​នៅ​នីតិកាល​ទី​៤​ គណបក្ស​នយោបាយ​ដែល​ទទួល​បាន​អាសនៈ​ក្នុង​រដ្ឋសភា​ គឺ​គណ​បក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ទទួល​បាន​អាសនៈ​ចំនួន​៩០​ គណបក្ស​សម​ រង្សុី​ ទទួល​បាន​អាសនៈ​ចំនួន​២៦​ គណបក្ស​នរោត្ដម​ រណឫទ្ធិ​ ទទួល​បាន​អាសនៈ​ចំនួន​២​ គណបក្ស​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ទទួល​បាន​អាសនៈ​ចំនួន​៣​ និង​គណបក្ស​ហ៊្វុន​ស៊ិនប៉ិច​ ទទួល​បាន​អាសនៈ​ចំនួន​២​​ ៕​

តួ​​លេខ​​បែក​​ចែក​​អាសនៈ​បឋម​និង​ក្រៅ​ផ្លូវ​ការ​ដោយ​អង្គ​ការ​ខុម​ហ្រ្វែល ​​មាន​​បញ្ហា​​នៅ​​ខេត្ត​​ក្រ​​ចេះ

អង្គការ​ខុម​ហ្រ្វែល​បាន​ធ្វើ​ការ​គណនា​សម្លេង​ឆ្នោត​សរុ​ប​ ​ជា​បឋម​ ​ដោយ​បង្ហាញ​លទ្ធ​ផល​បោះឆ្នោត​នា​ថ្ងៃ​ទី​២៩​នេះ​ ​ថា​ គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ដណ្តើម​បាន​៦៧​អាសនៈ​ ​នៅ​ខណៈ​ ​ដែល​គណ​បក្ស​សង្រោះជាតិ ​ដណ្តើម​បាន​៥៦​ អាសនៈ​ ។​
តួ​លេខ​នេះ​ ​ខុស​ពី​តួ​លេខ​ដែល​គណ​នា​ដោយ​លោក​ខៀវ​ ​កញ្ញា​រិទ្ធ​ ​ដែល​បាន​បង្ហាញ​ចំនួន​អាសនៈ​ចំនួន​៥៥​ ​បាន​ទៅ​លើ​គណ​បក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ​ ​ហើយ​ ៦៨​ ​អាសនៈ​បាន​​ទៅ​លើ​គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ ។​
ចំណុច​ខុស​គ្នា​គឺ​នៅ​ខេត្ត​ក្រ​ចេះ​ ​ដែល​មាន​អាសនៈ​ចំនួន​៣​ ។ ​ខាង​ខុម​ហ្រែល​បាន​គណនា​ថា​ ​គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ទទួល​បាន​២​អាសនៈ​ ឯ​គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ ​ទទួល​បាន​១អាសនៈ​ ។​
បើ​យោង​តាម​ចំនួន​សន្លឹក​ឆ្នោត​សរុប​ ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រកាស​ដោយ​គ.ជ.ប​ ​កាល​ពីយប់​ថ្ងៃ​ទី២​៨​ ​បាន​អោយ​ដឹង​ថា ​ខេត្ត​ក្រចេះ​មាន​៤៦​ឃុំ​ ​សង្កា​ត់​ និង​មាន​៤២១​ការិយា​ល័យ​ ​ហើយ​តួ​លេខ​ចំនួន​សន្លឹក​ឆ្នោត​ដែល​គណ​បក្ស​នីមួយ​ៗ​ទទួល​បាន​មាន​ដូច​ត​ ទៅ៖​
គណ​បក្ស​សញ្ជាតិ​កម្ពុជា​ទទួល​បាន​១៣១៥ ​សម្លេង,​ ​គណ​បក្ស​ហ្វ៊ុន​ស៊ិន​ប៉ិច​ទទួល​បាន​៤៦៧៥​សម្លេង,​ ​គណ​បក្ស​សាធា​រណ​រដ្ឋ​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ ១២៦០​សម្លេង,​ គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ទទួល​បាន​​​ ៦៩​៥២០​សម្លេង,​ ​គណ​បក្ស​ខ្មែរ​ឈប់​ក្រ​ទទួល​បាន​១២០៩​សម្លេង,​ គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ទទួល​បាន​៥៦៤៧៧​សម្លេង ​និង​គណ​បក្ស​សម្ព័ន្ធ​ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ​ ​ទទួល​បាន​១១៨៨​សម្លេង​ ។​
បើ​ប្រៀប​ធៀប​សម្លេង​ឆ្នោត​របស់​គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ទៅ​នឹង​សម្លេង​គាំទ្រ​គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​នៅ​ខេត្ត​ក្រចេះ​ គឺ​គណ​បក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ​បាន​តិច​ជាង​គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ចំនួន​ ១៣០៤៣​ សម្លេង​ ។​ ​ហេតុនេះ​ ​គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ ត្រូ​វទទួល​បាន​២អាសនៈ​ ​ហើយ​គណ​បក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ​ទទួល​បាន​១អាសនៈ​នៅ​​មណ្ឌល​ខេត្ត​ក្រ​ចេះ​​ ។
ខាងក្រោមនេះ គឺជាការបែងចែកអាសនៈ ទៅតាមមណ្ឌលបោះឆ្នោតបឋម និងក្រៅផ្លូវការដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា៖
១-​​បន្ទាយមានជ័យ​៖ មាន​អាសនៈ​ ៦​។​ CPP បាន​ ៤, CNRP ​បាន ​២
២-​បាត់ដំបង​៖ មាន​អាសនៈ​ចំនួន ៨​។​ CPP ​បាន​ ៥, CNRP ​បាន ​៣
៣-កំពង់ចាម​៖ ​មាន​អាសនៈ​ ១៨ ។​ ​ CPP ​បាន​ ៨, CNRP ​បាន​ ១០
៤-​កំពង់ឆ្នាំង​៖ ​មាន​អាសនៈ​៤ ។​ CPP ​បាន​ ២, CNRP ​បាន ​២​។​
៥-​កំពង់ស្ពឺ​៖ ​មាន​អាសនៈ​៦​។​ CPP ​បាន ​៣, CNRP ​បាន​ ៣​។​
៦-​កំពង់ធំ​៖ មាន​អាសនៈ​ ៦​។​ CPP ​បាន​ ៣, CNRP ​បាន​ ៣​។​
៧-​កំពត​៖ ​មាន​អាសនៈ​ ៦​។​ ​ CPP ​បាន​ ៣, CNRP ​បាន ​៣​។​
៨-​កណ្តាល​៖ ​មាន​អាសនៈ​ ១១​។​ ​ CPP បាន​ ៥, CNRP ​បាន ​៦​។​
៩-កោះកុង​៖ មាន​អាសនៈ​ ១​។​ CPP បាន​ ១
១០-ក្រចេះ​៖ មាន​អាសនៈ​ ៣ ។​ CPP ​២, CNRP ​បាន ​១​។​
១១-​មណ្ឌលគិរី​៖ មាន​អាសនៈ​ ១ ។​ CPP បាន​ ១
១២-រាជធានី ភ្នំពេញ​៖ មាន​អាសនៈ​ ១២​។​ CPP ​បាន ​៥, CNRP ​បាន ​៧​។​
១៣-​ព្រះវិហារ​៖ មាន​អាសនៈ​ ១ ។​ CPP ​បាន ​១
១៤-​ព្រៃវែង​៖ មាន​អាសនៈ​ ១១​។​ CPP បាន​ ៥, CNRP ​បាន ​៦​។​
១៥-ពោធិ៍សាត់​៖ មាន​អាសនៈ​ចំនួន ៤​។​ ​ CPP បាន​ ៣ CNRP ​បាន ​១​។​
១៦-​រតនគិរី​៖ មាន​អាសនៈ​ចំនួន ១​។​ ​ CPP ​បាន​ ១​។​
១៧-​សៀមរាប​៖ ​មាន​អាសនៈ​ចំនួន ៦។​ ​ CPP បាន ​៤, CNRP ​បាន ​២​។​
១៨-​ព្រះសីហនុ​៖ មាន​អាសនៈ​ចំនួន ១​។​ CPP បាន​ ១​។​
១៩-​ស្ទឹងត្រែង​៖ មាន​អាសនៈ​ចំនួន ១។​ CPP បាន​ ១។
២០-ស្វាយរៀង​៖ ​មាន​អាសនៈ​ចំនួន ៥​។​ CPP បាន​ ៣, CNRP ​បាន ​២​។​
២១-តាកែវ​៖ មាន​អាសនៈ​ចំនួន ៨​។​ ​ CPP ​បាន ​៤, CNRP ​បាន​ ៤​។​
២២-​កែប​៖ ​មាន​អាសនៈ​ចំនួន ១​។​ ​ CPP បាន​ ១
២៣-​ប៉ៃលិន​៖ ​មាន​អាសនៈ​ចំនួន ១។ ​ CPP បាន ​១​។​
២៤-​ឧ​ត្ត​រ​មានជ័យ​៖ ​មាន​អាសនៈ​ចំនួន ១​។​ CPP បាន ​១​។


​​   ច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់

ច្បាប់​​ស្តីពី​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ សង្កាត់ ត្រូវបាន​រដ្ឋសភាអនុម័តកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០០១ នាសម័យប្រជុំ ពេញអង្គលើកទី៥ នីតិកាលទី២ ហើយដែលព្រឹទ្ធសភា​បាន​អនុ​ម័តយល់​ស្របតាមលើទំរង់ និង គតិច្បាប់នេះទាំងស្រុង កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០១ នា​សម័យ​ប្រជុំពេញអង្គលើកទី៤ នីតិកាលទី១ ព្រមទាំងត្រូវបានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ ប្រកាសថា​ស្រប​នឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ តាមសេចក្តីសំរេចលេខ ០៤២,០០៤,២០០១ កបធ.ច ចុះថ្ងៃទី០៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០១ ហើយដែលមានសេចក្តីទាំងស្រុងដូចតទៅ ៖

ជំពូកទី ១ បទប្បញ្ញត្តិទូទៅ

  • មាត្រា ១
ច្បាប់នេះមានគោលបំណងកំណត់ ការរៀបចំ ការគ្រប់គ្រង និង ការប្រព្រឹត្តទៅនៃការបោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ។ ច្បាប់នេះត្រូវអនុវត្តចំពោះឃុំ សង្កាត់ទាំងអស់នៅក្នុង​ព្រះរាជា​ណាចក្រកម្ពុជា ។
  • មាត្រា ២
ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗត្រូវមានក្រុមប្រឹក្សាមួយដែលត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសឡើង ដោយប្រជា​ពលរដ្ឋ​នៃឃុំសង្កាត់របស់ខ្លួនតាមការបោះឆ្នោតជាទូទៅ ជាសកល ដោយសេរ ត្រីមត្រូវ និង យុត្តិ​ធម៌ ដោយស្មើភាព ដោយ ចពោំះដោយសំងាត់ ស្របទៅតាមនីតិវិធីដូចមានចែងក្នុងច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ៣
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ទាំងអស់ត្រូវធ្វើឡើងរៀងរាល់ ៥ ឆ្នាំម្តង ។ ការបោះ​ឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹ ក្សាឃុំ សង្កាត់ទាំងអស់ ត្រូវរៀបចំធ្វើឡើងនៅថ្ងៃជាមួយគ្នា ។ កាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោត ត្រូវកំណត់ដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី តាមសំ ណើរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ។ការបោះឆ្នោតត្រូវធ្វើនៅថ្ងៃអាទិត្យ តែមួយថ្ងៃ ។
  • មាត្រា ៤
ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ត្រូវកាន់កាប់មុខតំណែងរបស់ខ្លួន រហូតទាល់តែមានក្រុមប្រឹក្សាថ្មី ដែលត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ឡើងចូលកាន់តំណែងជំនួស ។
  • មាត្រា ៥
ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ត្រូវបានបោះពុម្ពជ្រើសរើសឡើងទៅតាមប្រព័ន្ធសមាមាត្រ ដោយអ្នកបោះឆ្នោតដែល :
  • បានចុះឈ្មោះនៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ
  • មានសិទ្ធិបោះឆ្នោតបានតែមួយសន្លឹកប៉ុណ្ណោះ តាមរយៈការបោះឆ្នោតជាសំងាត់ ។ អ្នកបោះឆ្នោតម្នាក់ៗមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់​តែ​មួយ​ប៉ុណ្ណោះ ​។
  • មាត្រា ៦
ចំនួនសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ ដូចដែលបានចែងក្នុងមាត្រា ១២ នៃច្បាប់​ស្តីពី​ការ​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបាល​ឃុំ ​សង្កាត់ ត្រូវកំណត់ដោយអនុក្រឹត្យ ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងតិច ៩ ខែ មុនថ្ងៃបោះឆ្នោត ។

ជំពូកទី ២ ការគ្រប់គ្រងការបោះឆ្នោត

ជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់
  • មាត្រា ៧
ការចាត់ចែងរៀបចំ និង គ្រប់គ្រងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ការគ្រប់គ្រងការបោះឆ្នោត​ជ្រើស​រើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់​គឺ​ជា​សមត្ថកិច្ច​ របស់​គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដែល​បាន​បង្កើតឡើងតាមច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំនាងរាស្ត្រ។គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវតែងតាំងគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត និងគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវមានការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ការិយាល័យបោះឆ្នោត ។ សមាសភាព​ការិយា​ល័យ​ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ការិយាល័យបោះឆ្នោត ត្រូវតែងតាំងឡើងដោយគណកម្មាធិការ​ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៨
សមាជិក និង មន្ត្រីគ្រប់រូបនៃគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គណកម្មការខេត្តរៀបចំការ​បោះឆ្នោត គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវប្រកាន់ជំហរអែករាជ្យ មិនលំអៀង និង ស្មោះត្រង់ក្នុងការអនុវត្ត អំនាច មុខងារ ភារកិច្ចរបស់ខ្លួន ។
  • មាត្រា ៩
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវដាក់ចេកឭញនូវបទបញ្ជា និង នីតិវិធីផ្សេងៗ សំរាប់​ចាត់​ចែង​រៀបចំបញ្ជីឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោត និង ការបោះឆ្នោតផ្អែកតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមាន​ចែងក្នុង​ច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ១០
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមានអំនាច មុខងារ និង ភារកិច្ចដូចខាងក្រោម ៖
  • រៀបចំ ចាត់ចែងការងារផ្សេងៗសំរាប់ចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត រៀបចំបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​ក្រុម​ប្រឹក្សា ឃុំ សង្កាត់
  • ចាត់វិធានការចាំបាច់ដើម្បីធានាអោយការចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការធ្វើ​បច្ចុប្បន្ន​ភាព​បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការរៀបចំបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ការ​បោះ​ឆ្នោត​ប្រព្រឹត្ត​ទៅដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និង យុត្តិធម៌
  • កំនត់ និង រៀបចំបង្កើតការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត
  • រៀបចំ និង ផ្តល់សុពលភាពលើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត
  • ពិនិត្យរៀបចំបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជារៀងរាល់ឆ្នាំ
  • ការពារសុវត្ថិភាព និង រក្សាបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត
  • សំរេចលើការចុះបញ្ជីបេក្ខជន
  • ពិនិត្យតាមដានយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត
  • គ្រប់គ្រងនីតិវិធីបោះឆ្នោត នៅក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត
  • គ្រប់គ្រងនីតិវិធីរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង ចាត់ចែងការរាប់សន្លឹកឆ្នោត
  • ប្រកាសលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត
  • ការពារសុវត្ថិភាពក្នុងដំនើរការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដំនើរការចុះឈ្មោះ​អ្នក​បោះឆ្នោត ដំនើរការបោះឆ្នោត ដំនើរការរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង ការពារសុវត្ថិភាព សម្ភារ​ឧករណ៍ គ្រឿងសង្ហារឹមសំរាប់ដំនើរការបោះឆ្នោតទាំងមូល
  • បណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីបោះឆ្នោត និង ណែនាំដល់បេក្ខជន ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោ​បាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍អំពីនីតិវិធីផ្សេងៗ សំរាប់​ការ​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្ន​ភាព​បញ្ជី​ឈ្មោះ​អ្នក​បោះឆ្នោត ការចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការបោះឆ្នោត ការរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង បទប្ប​ញ្ញត្តិ​ទាំងឡាយនៃច្បាប់នេះ
  • ធានាអោយសាធារណជនទូទៅ មានការយល់ដឹងអំពីគោលបំនងនៃការបោះឆ្នោត
  • ធានាអោយជនគ្រប់រូបមានសិទ្ធិចូលរួមប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និង គ្មានការភ័យខ្លាច រឺ ការបំភិតបំភ័យក្នុងដំនើរការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ចុះ​ឈ្មោះ​អ្នក​បោះ​​ឆ្នោត និង ការបោះឆ្នោត
  • រៀបចំនីតិវិធីនៃការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការចុះឈ្មោះ​អ្នកបោះ​ឆ្នោត ការបោះឆ្នោត និង ការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ប្រកបដោយតំលាភាព និង ដោយ​មាន​ការ​ចូល​រួមពីអ្នកសង្កេតការណ៍ និង ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ
  • ធានាអោយមានទំនាក់ទំនងទៀងទាត់រវាង គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតជា​មួយ​បេក្ខជនភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍
  • អនុវត្តតាមការកំនត់ និង នីតិវិធីផ្សេងៗដែលទាក់ទងដល់ការត្រួតពិនិត្យ ការគ្រប់គ្រង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ដែលរៀបចំដោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និង ហិរញ្ញវត្ថុ
  • សំរេចលើបន្ដឹងតវ៉ាទាក់ទងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ លើកលែង​តែបន្ដឹងតវ៉ាទាក់ទងនឹងសមត្ថកិច្ចតុលាការ
  • ធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ជូនរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា ស្តីពីការគ្រប់គ្រងការប្រព្រឹត្តទៅ និង​លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ក្នុងកំលុងពេលកៅសិប (៩០) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃបោះឆ្នោត ។ អំនាច មុខងារ និង ភារកិច្ច ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៧ ៨ ៩ និង មាត្រា ១០ នៃច្បាប់​នេះ​ត្រូវបន្ថែមទៅលើអំនាច មុខងារ និង ភារកិច្ចដែលបានតំរូវ រឺ បាន​ប្រគល់​អោយ​ គណ​កម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតតាមច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំនាងរាស្ត្រ។
  • មាត្រា ១១
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវតែងតាំងសមាជិកគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការ​បោះ​ឆ្នោតគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត មន្ត្រីការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោតពីក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋ មន្ត្រីរា ជការ រឺ អ្នកមុខអ្នកការក្នុងខេត្ត ក្រុង ដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត លើកលែងតែ :
  • កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ នគរបាលជាតិ មន្ត្រីតុលាការ
  • ព្រះសង្ឃ រឺ បឰជិតនៃសាសនាណាមួយ
  • ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាល អភិបាល រឺ អភិបាលរងខេត្ត ក្រុង
  • អភិបាល រឺ អភិបាលរងស្រុក ខណ្ឌ
  • មេឃុំ ចៅសង្កាត់ រឺ ជំទប់ ចៅសង្កាត់រង មេភូមិ អនុប្រធានភូមិ និង សមាជិកភូមិ
  • សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់
  • បេក្ខជនដែលកំពុងឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់
  • ជនដែលកំពុងមានមុខតំនែងនៅក្នុងគណបក្សនយោបាយ រឺ បានឈប់ពីមុខតំណែង​នៅក្នុងគណបក្សនយោបាយណាមួយ ក្នុងរយពេលតិចជាងប្រាំមួយ(៦)ខែ គិត​មក​ដល់​ថ្ងៃ​។
  • មាត្រា ១២
សមាសភាពគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតរួមមាន ប្រធានម្នាក់ អនុប្រធានម្នាក់ និង​សមាជិកពីបី (៣) ទៅ ប្រាំ (៥) នាក់ ។ សមាសភាពគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការ​បោះឆ្នោត​រួម​មាន ប្រធានម្នាក់ អនុប្រធានម្នាក់ និងសមាជិកបី (៣) នាក់ ។សមាសភាពការិយាល័យចុះឈ្មោះ​អ្នកបោះឆ្នោត​រួមមាន ប្រធានម្នាក់ អនុប្រធានម្នាក់ លេខាធិការម្នាក់ និង ដែលមានសមាជិកពី ពីរ (២) នាក់ ទៅបួន (៤) នាក់ អាស្រ័យដោយគណកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោតជាអ្នកកំនត់ សំរាប់​ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនីមួយៗ ។ សមាសភាពការិយាល័យបោះឆ្នោតរួមមាន ប្រធាន​ម្នាក់ អនុប្រធានម្នាក់ លេខាធិការម្នាក់ ដែលមានសមាជិកពីពីរ (២) ទៅបួន (៤) នាក់ អាស្រ័យ​ដោយ​គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតជាអ្នកកំនត់ សំរាប់ការិយាល័យបោះឆ្នោតនីមួយៗ ។ សមាជិកគ្រប់រូបរបស់គណ កម្មការរៀបចំបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ មន្ត្រីនៃការិយាល័យចុះឈ្មោះ​អ្នក​បោះឆ្នោត និងមន្ត្រីនៃការិយាល័យបោះឆ្នោតគឺ ជាមន្ត្រីបោះ ឆ្នោត ។ គណកម្មាធិការជាតុរៀបចំការបោះឆ្នោតអាចបង្កើត និងចាត់តាំងលេខាធិការដ្ឋានមួយជាជំនួយ​ការ​អោយគណកម្មការខេត្តក្រុង រៀបចំការបោះឆ្នោត និងគណកម្មការឃុំសង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត។
  • មាត្រា ១៣
ឋាន: បុព្វសិទ្ធិ និង ប្រាក់បំនាច់របស់ប្រធាន អនុប្រធាន សមាជិក និង អគ្គលេខាធិការរបស់គណ​កម្មាធិការ​ជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត និង គណកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ព្រម​ទាំង​បុគ្គលិកទាំងអស់ត្រូវបានកំនត់ស្របតាមបទប្បញ្ញត្តិ ដូចមាន ចែងក្នុងមាត្រា ៣០ និងមាត្រា ៣១ នៃច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំនាងរាស្ត្រ ។
  • មាត្រា ១៤
សមាសភាពការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ត្រូវស្ថិតក្នុងមុខតំនែងទៅតាមការកំនត់​របស់​គណ​កម្មាធិការជាតិរៀបចំ ការបោះឆ្នោត ។ សមាសភាពការិយាល័យបោះឆ្នោត ត្រូវស្ថិត​នៅក្នុង​មុខតំនែងរហូតដល់ថ្ងៃប្រកាសលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ន នៃការបោះ ឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ក្នុងការិយាល័យរបស់ខ្លួន និង ក្រោយពីបានប្រគល់ ទទួលកំនត់ហេតុនៃការបោះឆ្នោត ព្រមទាំង សម្ភារអុបករណ៍បោះឆ្នោតចប់សព្វគ្រប់អោយគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ​ឆ្នោត ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ ឆ្នោត ត្រូវស្ថិតនៅក្នុងមុខតំនែងរហូតដល់ថ្ងៃ​ប្រកាស​លទ្ធផលជាផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាក្នុងឃុំ សង្កាតរ់បស់ខ្លួន។ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវស្ថិតនៅក្នុងមុខតំនែងរហូតដល់​ថ្ងៃប្រកាស​លទ្ធ​ផលជាផ្លូវ ការនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើ សក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ទាំងអស់ក្នុងខេត្ត ក្រុងរបស់ខ្លួន ។
  • មាត្រា ១៥
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មានសិទ្ធិប្រគល់អំនាច មុខងារ ភារកិច្ចណាមួយរបស់ខ្លួន តាមបទបញ្ជាទៅអោយ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀប​ចំការបោះឆ្នោត ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការិយាល័ យបោះឆ្នោត រឺមន្ត្រីបោះ​ឆ្នោត​ណា​ម្នាក់ដែលបានទទួលការតែងតាំង ។ សេចក្តីយោងណាមួយក្នុងច្បាប់នេះទៅគណកម្មាធិការរៀបចំការ បោះឆ្នោត ក៏ត្រូវយោងផងដែរ​ទៅដល់សមាជិក​នៃគណកម្មការ រឺ មន្ត្រីបោះឆ្នោតម្នាក់ ដែលគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ​បោះ​ឆ្នោត បាន ប្រគល់អំនាចមុខងារ និងភារកិច្ចអោយ ។
  • មាត្រា ១៦
គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ការិយា​ល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោ ត ការិយាល័យបោះឆ្នោត ត្រូវបំពេញមុខងារ ភារកិច្ច និង អំនាចផ្សេងៗ ដែលច្បាប់នេះ រឺ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានប្រ គល់អោយ ។
  • មាត្រា ១៧
អាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះការងារសន្តិសុខ សន្ដាប់ធ្នាប់សាធារណ និង​ការងារដទៃទៀតត្រូវផ្តល់ កិច្ចសហការដល់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និង គណ​កម្ម​ការរៀបចំការបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ការិយាល័យចុះឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោត ព្រមទាំងការិយា​ល័យ​បោះឆ្នោត ដើម្បីរក្សាសុវត្ថិភាព សន្តិសុខ និង សន្ដាប់ធ្នាប់សាធារណ ក្នុងសម័យបោះឆ្នោត និង ក្រោយសម័យបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៨
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មានសិទ្ធិតែងតាំងគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះ​ឆ្នោត រឺ គណកម្មការឃុំ ស ង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត រឺ សមាសភាពការិយាល័យចុះ​ឈ្មោះអ្នកបោះ​ឆ្នោត រឺ សមាសភាពការិយាល័យបោះឆ្នោតក្នុងរយពេលមានកំនត់ នៅពេលណាមួយបន្ទាប់ពីការ​បោះឆ្នោត ក្នុងគោលបំនងគ្រប់គ្រង និង ចាត់ចែងការបោះឆ្នោតឡើងវិញ រឺ បោះឆ្នោតសារជាថ្មី រឺ ធ្វើបច្ចុប្ប ន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ។

ជំពូកទី ៣ សិទ្ធិចុះឈ្មោះ និង សិទ្ធិបោះឆ្នោត

  • មាត្រា ១៩
ដើម្បីមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត ប្រជាពលរដ្ឋទាំងពីរភេទត្រូវមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះ​ឆ្នោត​ជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ ស ង្កាត់ និង មានប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ។ ដើម្បីមានសិទ្ធិចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ប្រជាពលរដ្ឋ ទាំងពីរភេទ ត្រូវបំពេញ​ល័ក្ខ​ខ័ណ្ឌ​ដូចខាងក្រោមនេះ ៖
  • មានសញ្ជាតិខ្មែរ
  • មានអាយុ ១៨ ឆ្នាំឡើង គិតមកទល់ថ្ងៃបោះឆ្នោត
  • មានទីលំនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់ដែលមានសាម៉ីខ្លួនកំពុងសុំចុះឈ្មោះ
  • មិនស្ថិតក្នុងស្ថានភាពណាមួយ ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ២០ នៃច្បាប់នេះ
ទីលំនៅរបស់ជនណាម្នាក់ក្នុងឃុំ សង្កាត់ណាមួយ គឺជាទីកន្លែងដែលជននោះធ្លាប់រស់នៅជាធម្មតា ហើយតែងតែវិលត្រលប់មកទីកន្លែង នោះវិញ បន្ទាប់ពីអវត្តមានជាបណ្តោះអាសន្នមួយរយមក ។
  • មាត្រា ២០
ហាមចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត រឺ បោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ប្រសិនបើជននោះ :
  • ជាទណ្ឌិត
  • ជាជនវិកលចរិត រឺ ជាជនដែលស្ថិតនៅក្រោមអាណាព្យាបាល ដែលមានលិខិតបញ្ជាក់ពីស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ច ។

ជំពូកទី ៤ ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត និង ការបែងចែកអាសន

  • មាត្រា ២១
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ត្រូវអនុវត្តតាមប្រព័ន្ធសមាមាត្រ ដោយបែងចែកអាសនតាមមធ្យ មភាគខ្ពស់បំផុត ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ២៣ និង មាត្រា ២៧ នៃច្បាប់នេះ ។ សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ត្រូវជ្រើសរើសចេញពីបញ្ជីបេ ក្ខជនរបស់គណបក្សនយោបាយ ដែលត្រូវបានជាប់ឆ្នោតនៅក្នុងឃំ សុង្កាត់នោះ ។
  • មាត្រា ២២
ចំនួនអាសននៃក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ត្រូវស្មើគ្នានឹងចំនួនសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ដែលត្រូវបានកំនត់ដោយអនុក្រឹត្យ អនុលោមតាមច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់ ។
  • មាត្រា ២៣
អាសននៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ត្រូវបែងចែកដោយផ្អែកលើចំនួនអាសន និង លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត តាមជំហានទាំង ឡាយដូចខាងក្រោម ៖
  1. ជំហានទីមួយ : កំនត់ចំនួនកូតាដែលតំរូវអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយណាមួយទទួលបានអាសនមួយ ដោយយកចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការសរុប​មក​ចែក​នឹង​ចំនួន​ អាសនសរុបរបស់ក្រុមប្រឹក្សា តាមរូបមន្តដូចខាងក្រោម ៖
    • កក=សស /អស ក្នុងនោះ :
      • កក : តាងអោយកូតាជាផលចែកដោយមិនគិតសំណល់ចែក
      • សស : តាងអោយចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការសរុប ដែលបានបោះអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយទាំងអស់ ដែលបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត ជ្រើស​​រើស​ក្រុម​ប្រឹក្សា
      • អស : តាងអោយចំនួនអាសននិងនៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សា ។
  2. ជំហានទីពីរ : កំនត់ចំនួនអាសនជាបឋម ដែលបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយនីមួយៗបានទទួល ដោយយកចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការ ដែល បញ្ជី បេក្ខជន នៃ គណបក្ស នយោបាយនីមួយៗបានទទួល មកចែកនឹងកូតា តាមរូបមន្តដូចខាងក្រោម :
    • អទ = សប/កក ក្នុងនោះ :
      • អទ : ជាផលចែកដោយមិនគិតសំណល់ចែក តាងអោយចំនួនអាសនដែលបញ្ជីបេក្ខជន នៃគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ មានសិទ្ធិ​​ទទួល​បាន​មុន​ពេល​ធ្វើ​ប្រមាណ​វិធី​ចាំ​បាច់​ណាមួយ នៅក្នុងជំហានទាំងបី
      • សប : តាងអោយចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការ ដែលបានបោះអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយមួយ
      • កក : តាងអោយកូតាដែលបានកំនត់នៅក្នុងជំហានទីមួយ ។ បន្ទាប់ពីគណនាគ្រប់បញ្ជីបេក្ខជន នៃគណបក្សនយោបាយទាំងអស់ ក្នុងជំហានទី២ហើយ ប្រសិនគ្មានអាសននៅសល់ ដើម្បែបីងចែកបន្តទៀតនោះ ចំនួនអាសនសំរេចត្រូវកំនត់យកតែម្តង ។ ក្នុងករណីមានអាសននៅសល់ត្រូវបន្តបែងចែក បន្ទាប់​ពី​ធ្វើ​ការ​គណនា​សំរាប់​បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយទាំងអស់ អាសនដែលនៅសល់ទាំងនេះ ត្រូវផ្តល់អោយទៅតាមរបៀបដែលបានកំនត់ក្នុងជំហានទីបី ។
  3. ជំហានទីបី : អាសនដែលនៅសល់ត្រូវបែងចែកដោយកំនត់យកមធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត តាមរូបមន្តដូចខាងក្រោម :
    • មធ =សប /អទ+១ ក្នុងនោះ :
      • មធ  : តាងអោយមធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត
      • សប : តាងអោយចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការ ដែលបានបោះអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយមួយ
      • អទ  : តាងអោយចំនួនអាសន ដែលបែងចែកអោយបញ្ជីបេក្ខជន នៃគណបក្សនយោបាយមួយ ។
ក្នុងករណីនៅសល់អាសនចំនួនមួយដែលត្រូវបែងចែក បន្ទាប់ពីបានគណនាតាមរូបមន្តក្នុងជំហានទី៣ សំរាប់បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សន យបាយ ដែលមានលក្ខណសម្បត្តិទាំងអស់ អាសននោះត្រូវបែងចែកទៅអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ដែលមានមធ្យមភា គខ្ពស់បំផុត ។ ក្នុងករណីនៅសល់អាសនច្រើនជាងមួយ ដែលត្រូវបែងចែកត្រូវអនុវត្តតាមរូបមន្តក្នុងជំហានទី៣ ហើយ អាសនចំនួនមួយ ត្រូវបែងចែកទៅអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយណា ដែលមានមធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត ។ បន្ទាប់មកត្រូវអនុវត្តតាមរូបមន្តម្តង ទៀតដោយបង្កើនតំលៃ អទ ចំនួន១ ចំពោះបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ដែលបានទទួលអាសនចំនួនមួយ ក្នុងការអនុវត្តរូបមន្តលើ កទីមួយ។ ដូច្នេះអាសនចំនួនមួយ ត្រូវផ្តល់ទៅអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ដែលមានមធ្យមភាគខ្ពស់បំផុតក្នុងការអនុវត្តរូ បមន្តលើកទីពីរ ។ ក្នុងករណីនៅសល់អាសនត្រូវបែងចែកបន្តទៀតនោះ ការគណនាត្រូវធ្វើតាមរបៀបដដែលដោយបែងចែកម្តងមួយ អាសនជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់អាសនដែលនៅសល់ ។
  • មាត្រា ២៤
អ្នកជាប់ឆ្នោតទាំងអស់ ត្រូវបានស្រង់ចេញពីបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយជាប់ឆ្នោត តាមចំនួនស្មើគ្នា នឹងចំនួនអាសន នៃបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយជាប់ឆ្នោត តាមការគណនាក្នុងមាត្រា ២៣ នៃច្បាប់នេះ ។ ឈ្មោះអ្នកជាប់ឆ្នោតត្រូវស្រង់តាមលំ ដាប់លេខរៀងពីលើមកក្រោម តាមបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយជាប់ឆ្នោតនីមួយៗ ។
  • មាត្រា ២៥
ឃុំ សង្កាត់ណាដែលមានបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយតែមួយគត់ ដែលត្រូវបានយល់ព្រមអោយចុះបញ្ជី ឃុំ សង្កាត់ នោះក៏ត្រូវធ្វើការបោះឆ្នោតដែរ ។ ឈ្មោះបេក្ខជនត្រូវស្រង់ចេញពីបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយតែមួយនោះ តាមលំដាប់លេខរៀ ងពីលើមកក្រោម រហូតដល់គ្រប់អាសននៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សា ។
  • មាត្រា ២៦
ឈ្មោះបេក្ខជនណា ដែលបានស្រង់ចេញពីបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយជាប់ឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់ និងត្រូវបានតែងតាំង ជាសមាជិក ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់រួចហើយ បេក្ខជននោះត្រូវលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ។
  • មាត្រា ២៧
ក្នុងករណីគណបក្សនយោបាយណាមួយបោះបង់ចោលអាសនដែលខ្លួនទទួលបាន គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបែងចែកអាសនដែលបោះបង់ចោលនោះ ទៅអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយផ្សេងទៀតដែលមានអាសននៅក្នុងក្រុមប្រឹ ក្សា ក្នុងអំឡុងពេលយ៉ាងយូរដប់បួន (១៤)ថ្ងៃ ដោយធ្វើប្រមាណវិធីតាមជំហានទាំងឡាយដូចខាងក្រោម :
  1. ជំហានទី១ : កំនត់ចំនួនកូតាដែលតំរូវអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយណាមួយ ទទួលបានមួយអាសន ដោយយកចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការ សរុប​ដែល​បាន​បោះ​អោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយទាំងអស់ ដែលបានទទួលអាសន ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ដក​ចេញ​ចំនួន​សន្លឹក​ឆ្នោត​បាន​ការ​សរុប របស់បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយដែលបោះបង់ចោលអាសន មកចែកជាមួយនឹងចំនួនអាសនដែលបោះបង់ចោល តាមរូបមន្តដូចខាងក្រោម :
    • ក ក ' = ស ស '/ អ ប ' ក្នុងនោះ :
      • ក ក ': តាងអោយកូតាជាផលចែកដោយមិនគិតសំណល់ចែក
      • ស ស ' : តាងអោយចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការសរុប ដែលបានបោះអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្ស នយោបាយទាំងអស់ ដែល​បាន​ទទួល​អាសន​ក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ដកចេញចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការសរុបបោះអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយដែលបានបោះបង់ចោលអាសនមួយ រឺ ច្រើន
      • អ ប់ : តាងអោយចំនួនអាសនដែលបានបោះបង់ចោល ។
  2. ជំហានទីពីរ : កំនត់ចំនួនអាសនជាបឋម ដែលបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយនីមួយៗបានទទួល ដោយយកចំនួនសន្លឹកឆ្នោត​បាន​ការ​សរុប​របស់​បញ្ជី​បេក្ខជន​នៃ​គណបក្ស​ នយោបាយនីមួយៗបានទទួល មកចែកនឹងកូតាដែលបានគិតក្នុងជំហានទីមួយ តាមរូបមន្តដូចខាងក្រោម :
    • អ ទ ' =ស ប ' /ក ត ' ក្នុងនោះ :
      • អ ទ់ : តាងអោយចំនួនអាសនដែលបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយមួយ បានទទួលមុនពេលធ្វើ ប្រមាណវិធីចាំបាច់ណាមួយក្នុងជំហានទី៣
      • ស ប ' : តាងអោយចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការសរុប បោះអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយមួយ
      • ក ត '  : តាងអោយកូតាដែលបានកំនត់នៅក្នុងជំហានទី១ បន្ទាប់ពីបានធ្វើការគណនាក្នុងជំហានទី២ សំរាប់បញ្ជីបេក្ខជននយោបាយទាំងអស់ ដែល​មាន​អាសន​ក្នុង​ក្រុមប្រឹក្សា លើកលែងតែបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ដែលបោះបង់ចោលអាសន ក្នុងករណីគ្មានអាសននៅសល់ដើម្បីបែងចែកបន្តទៀត ចំនួន​អាសន​សំរេច​ត្រូវ​កំនត់​យកតែម្តង ។ ក្នុងករណីគណនាក្នុងជំហានទី២រួចហើយ ប៉ុន្តែមានអាសននៅសល់ត្រូវបន្តបែងចែកអាសនដែលនៅសល់នោះត្រូវបែងចែកតាមរូបមន្តក្នុងជំហានទី ៣ ។
  3. ជំហានទី៣ : អាសនដែលនៅសល់ត្រូវបានបែងចែកដោយកំនត់យកមធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត តាមរូបមន្តដូចខាងក្រោម :
    • ម ធ ' =ស ប ',អ ទ ' +១ ក្នុងនោះ :
      • ម ធ ' : តាងអោយមធ្យមភាគខ្ពស់បំផុត
      • ស ប ' : តាងអោយចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការសរុបបោះអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយមួយ
      • អ ទ '  : តាងអោយចំនួនអាសនដែលបានបែងចែកអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយមួយ ។
វិធីសាស្ត្រដូចមានចែងក្នុងវាក្យខ័ណ្ឌទី៧ និង ទី៨ នៃមាត្រា ២៣ ត្រូវអនុវត្តចំពោះការគណនាក្នុងជំហានទី៣ និងការគណនាជាបន្តបន្ទាប់ទៀត ។
  • មាត្រា ២៨
ក្នុងករណីគណនាតាមរូបមន្តដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ២៣ និងមាត្រា ២៧ នៃច្បាប់នេះ មានលទ្ធផលស្មើគ្នា រវាងបញ្ជីបេក្ខជន នៃគណបក្សនយោបាយមួយចំនួន ដែលមិនអាចកំនត់អោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយណាមួយបានទទួលអាសនដែលត្រូវបែង ចែក គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវអនុវត្តវិធីចាប់ឆ្នោត ដើម្បីកំនត់យ់កបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយឈ្នះឆ្នោត ។ វិធីចាប់ឆ្នោត ត្រូវដំនើរការតាមនីតិវិធី ដែលកំនត់ដោយបទបញ្ជារបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។

ជំពូកទី ៥ ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការិយាល័យបោះឆ្នោត និង​ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត

  • មាត្រា ២៩
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវរៀបចំបង្កើតការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចំនួនមួយ រឺ ច្រើនក្នុងឃុំ សង្កា ត់នីមួយៗ ។ ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនីមួយៗត្រូវបម្រើអោយតំបន់មួយដែលបានកំនត់ ។ ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោ ត និង តំបន់ដែលការិយាល័យនោះបម្រើត្រូវស្ថិតនៅក្នុងព្រំប្រទល់ឃុំ សង្កាត់របស់ខ្លួន ។
  • មាត្រា ៣០
ការរៀបចំការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតត្រូវគោរពតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់នេះ និង ល័ក្ខខ័ណ្ឌ ដែលមានចែងក្នុងវាក្យ ខ័ណ្ឌទី ២ មាត្រា ៤៦ នៃច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំនាងរាស្ត្រ ។ ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតមួយត្រូវធ្វើការចុះឈ្មោះ អ្នកមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតយ៉ាងច្រើនប្រាំមួយរយនាក់ (៦០០)នាក់ លើកលែងតែមានសំរេចផ្សេងពីនេះរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត ប៉ុន្តែការសំរេចរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមិនត្រូវអោយមានអ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតលើសពីប្រាំពីររយ (៧០០)នាក់ឡើយ។ ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតត្រូវផ្អែកទៅលើការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដែលបានបង្កើតឡើងសំរា ប់ការបោះឆ្នោតចុងក្រោយ ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មានសិទ្ធិធ្វើការកែសំរួលការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និងតំបន់ ដែលការិយាល័យនេះបម្រើបាន ក្នុងករណីមានការប្រែប្រួលប្រជាសាស្ត្រ និងភូមសិស្ត្រា ។ ការកែសំរួលការិយាល័យចុះឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោត ត្រូវធ្វើឡើងយ៉ាងតិចដប់ប្រាំ (១៥)ថ្ងៃ មុនកាលបរិច្ឆេទនៃការចាប់ផ្តើមពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នក បោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៣១
ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតទាំងអស់នឹងក្លាយទៅជាការិយាល័យបោះឆ្នោតនៅពេលបោះឆ្នោត និង ជាការិយាល័យ រាប់សន្លឹកឆ្នោត នៅពេលរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។ គណកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណនូវឈ្មោះទីតាំងនៃការិយាល័ យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនីមួយៗ នៅការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង នៅទីស្នាក់ការគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោ តក្នុងរយពេលដប់ (១០)ថ្ងៃ យ៉ាងតិចមុនកាលបរិច្ឆេទនៃការចាប់ផ្តើមពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ការចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៣២
ជនគ្រប់រូបអាចស្នើសុំពីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនូវបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ទីតាំងការិយាល័យចុះ ឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតផ្លូវការមួយ រឺ ច្រើននៅក្នុងឃុំ សង្កាត់ដោយបង់ថ្លៃត្រឹមតំលៃផលិត ។
  • មាត្រា ៣៣
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបង្កើតតាមបទបញ្ជា និង នីតិវិធីនូវការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចំនួនមួ យ រឺ ច្រើន សំរាប់ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ ។ ការិយាល័យបោះឆ្នោតនីមួយៗ និងតំបន់ដែលការិយាល័យនេះបម្រើត្រូវដូចគ្នានឹងការិយាល័យចុះ ឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដែលបានបង្កើតឡើងស្របតាមមាត្រា ២៩ និងមាត្រា ៣០ នៃច្បាប់នេះ។
  • មាត្រា ៣៤
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមានសិទ្ធិជ្រើសរើសយកបរិវេណ រឺ អាគារតែមួយធ្វើជាការិយាល័យបោះឆ្នោតសំ រាប់ការិយាល័យពីរ រឺ ច្រើន ប្រសិនបើមិនធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់ប្រក្រតីភាពនៃការគ្រប់គ្រង និង ការប្រព្រឺត្តទៅនៃការបោះឆ្នោត ។ កា រិយាល័យបោះឆ្នោតជាច្រើនដែលតាំងនៅបរិវេណ រឺ អាគារតែមួយនោះត្រូវរៀបចំអោយស្ថិតនៅដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ។ ការិយាល័យ បោះឆ្នោតនីមួយៗដែលតាំងនៅបរិវេណ រឺ អាគារតែមួយនោះត្រូវគ្រប់គ្រងអោយដាច់ចេញពីគ្នា និង ខុសពីការិយាល័យបោះឆ្នោតផ្សេង ទៀត ទៅតាមបទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៣៥
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណនូវឈ្មោះទីតាំងនៃការិយាល័យបោះឆ្នោតនីមួយៗ នៅ ការិយាល័យបោះឆ្នោត និង នៅទីស្នាក់ការគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ចាប់តាំងពីកាលបរិច្ឆេទនៃការចុះបញ្ជីបេក្ខជនរហូ តដល់ពេលបិទការិយាល័យបោះឆ្នោតក្នុងថ្ងៃបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៣៦
ការរាប់សន្លឹកឆ្នោតត្រូវធ្វើឡើងនៅនឹងការិយាល័យបោះឆ្នោត ។ ការិយាល័យបោះឆ្នោត ជាការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។ ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ជាកន្លែងរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង ជាកន្លែងប្រកាសលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ន នៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៣៧
គ្រប់ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត គ្រប់ការិយាល័យបោះឆ្នោត និងគ្រប់ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតត្រូវមានបរិវេ ណខាងក្នុងដែលដៅសំគាល់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។ បរិវេណខាងក្នុងជាតំបន់ដែលជុំវិញការិយាល័យចុះឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោត រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោត រឺ ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ខ័ណ្ឌដោយវ័ណ្ឌមណ្ឌលមួយដែលមានកាំប្រវែងយ៉ាងតិចដប់ប្រាំ (១៥) ម៉ែត្រ ។ បរិវេណខាងក្នុងត្រូវរៀបចំអោយមានច្រកចេញមួយ និង ច្រកចូលមួយ។
  • មាត្រា ៣៨
គ្រប់ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត គ្រប់ការិយាល័យបោះឆ្នោត និងគ្រប់ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ត្រូវមានបរិវេ ណខាងក្រៅ ដែលដៅសំគាល់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។ បរិវេណខាងក្រៅជាតំបន់ដែលនៅជុំវិញការិយាល័យ នោះ ខ័ណ្ឌដោយវ័ណ្ឌមណ្ឌលមួយដែលមានកាំប្រវែងមួយរយ (១០០)ម៉ែត្រ រឺ មានទំរង់ផ្សេង រឺ មានកាំតូចជាង ស្របទៅតាមស្ថានភាព ជាក់ស្តែង នៃបរិវេណខាងក្រៅរបស់ការិយាល័យនីមួយៗនោះ ។
  • មាត្រា ៣៩
ហាមយកអាវុធ ជាតិផ្ទុះ រឺ សារជាតិ និង វត្ថុប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗចូលទៅក្នុងបរិវេណខាងក្រៅ បរិវេណខាងក្នុង និ ង ក្នុងការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការិយាល័យបោះឆ្នោត ព្រមទាំងការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតលើកលែងក្នុងករណីដែលមានជ នណាបង្កការអុកលុកក្នុងបរិវេណខាងក្រៅ បរិវេណខាងក្នុង និង ក្នុងការិយាល័យចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ការិយាល័យបោះឆ្នោត ការិយាល័ យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ប្រធានគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និង ប្រធានគណកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់មាន ភារកិច្ចស្នើសុំអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ស្របតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៧ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ៤០
ត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយចូលក្នុងការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង បរិវេណខាងក្នុង នូវជនទាំងឡាយដូចខាងក្រោម :
  • មន្ត្រីចុះឈ្មោះដែលបានទទួលការចាត់តាំងពីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • អ្នកសង្កេតការណ៍មានប័ណ្ណសំគាល់ដែលផ្តល់អោយដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយដែលបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយហើយដែលបានអនុញ្ញាត
  • ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានបំនងចុះឈ្មោះ ហើយដែលមិនទាន់បានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅឡើយ
  • ជនអមដំនើរអ្នកសុំចុះឈ្មោះដែលជាជនពិការ ស្របតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៥៩ នៃច្បាប់នេះ
  • ជនដែលអមដំនើរអ្នកសុំចុះឈ្មោះក្នុងគោលបំនងធ្វើការធានាដល់អ្នកចុះឈ្មោះ តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៥៤ នៃ ច្បាប់នេះ
  • ភ្នាក់ងារសន្តិសុខ និង ភ្នាក់ងារសង្គ្រោះ នៅពេលដែលប្រធានការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតសំនូមពរក្នុងករណីចាំបាច់។ ហាមជនគ្រប់រូបចូលក្នុងការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត មុនពេលការិយាល័យចាប់ផ្តើមធ្វើការ រឺ ក្រោយពេលការិយាល័យបិទទ្វារ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរពីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៤១
ត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយចូលក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត និង បរិវេណខាងក្នុង នូវជនទាំងឡាយដូចខាងក្រោម :
  • មន្ត្រីបោះឆ្នោតដែលបានទទួលការចាត់តាំងពីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ ដែលមានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះ និង ដែលបានអនុញ្ញាត និង អ្នកសង្កេតការណ៍ដែលមាន​ប័ណ្ណ​សំគាល់​ផ្តល់​ជូន​ដោយ​គណ​កម្មាធិការ​ជាតិ​ រៀបចំការបោះឆ្នោត
  • អ្នកដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត ហើយត្រូវបោះឆ្នោតនៅការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះ
  • ជនដែលអមដំនើរអ្នកបោះឆ្នោតជាជនពិការតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៧៨ នៃច្បាប់នេះ
  • ភ្នាក់ងារសន្តិសុខ និង ភ្នាក់ងារសង្គ្រោះ នៅពេលដែលប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតធ្វើសំនូមពរក្នុងករណីចាំបាច់ ។
ហាមជនគ្រប់រូបចូលក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោតមុនចាប់ផ្តើមការបោះឆ្នោត រឺ ក្រោយបិទការបោះឆ្នោត ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយ លក្ខណ៍អក្សរពីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៤២
ត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយចូលក្នុងការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង បរិវេណខាងក្នុងនូវជនទាំងឡាយដូចខាងក្រោម :
  • មន្ត្រីរាប់សន្លឹកឆ្នោតដែលបានទទួលការចាត់តាំងពីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ ដែលមានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះ និង ដែលបានអនុញ្ញាត និង អ្នកសង្កេតការណ៍ដែលមាន​ប័ណ្ណ​សំគាល់​ផ្តល់​អោយ​ដោយ​គណកម្មាធិការ​ ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • ភ្នាក់ងារសន្តិសុខ និង ភ្នាក់ងារសង្គ្រោះ នៅពេលដែលប្រធានការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតធ្វើសំនូមពរក្នុងករណីចាំបាច់ ។
ហាមជនគ្រប់រូបចូលក្នុងការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត មុនពេលចាប់ផ្តើមការរាប់សន្លឹកឆ្នោត រឺ ក្រោយពេល ការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ពីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៤៣
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គណកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ប្រធានការិយាល័យចុះឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោត ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ប្រធានការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ត្រូវចាត់វិធានការចាំបាច់ដើម្បីការពារអ្នកនៅខាង ក្នុងការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត និងអ្នកនៅក្នុងបរិវេណខាងក្នុងនៃការិ យាល័យទាំងនោះ អោយជៀសផុតពីការបង្កអោយមានរបួសស្នាម ការរំខានអុកលុក ការបំភិតបំភ័យ រឺ ការគំរាមកំហែង និង រក្សាការពារ អុបករណ៍សម្ភារទាំងអស់ក្នុងការិយាល័យទាំងនោះ ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គណកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតគ្រប់ លំដាប់ថ្នាក់ ប្រធានការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ប្រធានការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត អាចអនុ វត្តនូវល័ក្ខខ័ណ្ឌនៃមាត្រា ៤០ ៤១ និងមាត្រា ៤២ នៃច្បាប់នេះ ចំពោះបរិវេណខាងក្រៅទាំងមូល រឺ មួយផ្នែកក្នុងករណីចាំបាច់ ដើម្បីធានា អោយការចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការបោះឆ្នោត និង ការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ប្រព្រឹត្តទៅប្រកបដោយសុវត្ថិភាព ។
  • មាត្រា ៤៤
សកម្មភាពទាំងឡាយដូចខាងក្រោម ត្រូវហាមឃាត់នៅក្នុងការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត បរិវេណខាងក្នុង និង បរិវេ ណខាងក្រៅ :
  • ការស្លៀកពាក់រឺ ការបិទផ្សាយរឺ ការនិយាយ ដែលមានការពាក់ព័ន្ធជាមួយគណបក្សនយោបាយ រឺ បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ រឺ បេក្ខជននៃបញ្ជីណាមួយ
  • ការបង្ហាញការគាំទ្រ រឺ ការប្រឆាំងចំពោះគណបក្សនយោបាយណាមួយ រឺ បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ រឺ បេក្ខជននៃបញ្ជីណាមួយ
  • ការរំខានអុកលុក រឺ សកម្មភាពផ្សេងៗ ដែលអាចមានឥទ្ធិពលដល់ជនណាម្នាក់ ក្នុងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៤៥
សកម្មភាពទាំងឡាយដូចខាងក្រោម ត្រូវហាមឃាត់នៅក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត បរិវេណខាងក្នុង និង បរិវេណខាងក្រៅ :
  • ការស្លៀកពាក់ រឺការដាក់បង្ហាញអ្វីមួយ ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយគណបក្សនយោបាយ រឺ បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ រឺ បេក្ខជននៃបញ្ជីណាមួយ
  • ការផ្សព្វផ្សាយ រឺ ការនិយាយអ្វីដែលមានឥទ្ធិពលធ្វើអោយមនុស្សម្នាក់បោះឆ្នោតអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃ គណបក្សនយោបាយណាមួយ
  • ការបង្ហាញការគាំទ្រ រឺ ការប្រឆាំងចំពោះគណបក្សនយោបាយ រឺ បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ រឺ បេក្ខជននៃបញ្ជីណាមួយ ។
  • មាត្រា ៤៦
សកម្មភាពទាំងឡាយដូចខាងក្រោម ត្រូវហាមឃាត់នៅក្នុងការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត បរិវេណខាងក្នុង និង បរិវេណខាងក្រៅ :
  • ការស្លៀកពាក់ រឺ ការដាក់បង្ហាញអ្វីមួយ ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយគណបក្សនយោបាយ រឺ បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ រឺបេក្ខជននៃបញ្ជីណាមួយ
  • ការផ្សព្វផ្សាយ រឺ ការនិយាយអ្វី ដែលមានឥទ្ធិពលធ្វើអោយមន្ត្រីរាប់សន្លឹកឆ្នោត រាប់គំនូសនៅលើសន្លឹកឆ្នោត ដើម្បីបំពេញចិត្ត រឺ ប្រឆាំង​បញ្ជី​បេក្ខជន​នៃ​គណបក្ស​នយោបាយ រឺ បេក្ខជននៃបញ្ជីណាមួយ ។
  • មាត្រា ៤៧
ជនគ្រប់រូបដែលមានវត្តមាននៅក្នុងការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការិយាល័យបោះឆ្នោត ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោ ត និង នៅបរិវេណខាងក្នុងនៃការិយាល័យទាំងនោះ ត្រូវស្ថិតនៅក្រោមអំនាចគ្រប់គ្រង និង ណែនាំរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត ស្របតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌនៃច្បាប់នេះ ។

ជំពូកទី ៦ បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់

  • មាត្រា ៤៨
ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ ត្រូវមានបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់របស់ខ្លួន ដែលរៀបចំឡើងដោយ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៤៩
បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់របស់ខ្លួន ត្រូវរៀបចំអោយបានយ៉ាងតិចកៅសិប (៩០)ថ្ងៃមុនថ្ងៃ បោះឆ្នោត ។នាយករដ្ឋមន្ត្រីកំនត់កាលបរិច្ឆេទសំរាប់ការចាប់ផ្តើមពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតតាមសំនើ របស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ។ រយពេលនៃការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតសំរាប់ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗមិន ត្រូវតិចជាងដប់ប្រាំ (១៥) ថ្ងៃឡើយដោយគិតទាំងថ្ងៃសៅរ៍ និង ថ្ងៃអាទិត្យផង ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវកំនត់នូវរយ ពេល សំរាប់ការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និងចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតសំរាប់ឃុំ សង្កាត់នានា និង កំនត់ប្រតិទិនសំរាប់ពិនិត្យបញ្ជី ឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតតាមការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចំណុះឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ ។ គណកម្មាធិការជាតិ រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណនូវកាលបរិច្ឆេទ និង ប្រតិទិននេះដល់ឃុំ សង្កាត់ទាំងអស់ក្នុងរយពេលយ៉ាងតិចបី (៣)ថ្ងៃ មុនចាប់ផ្តើមការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៥០
បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ត្រូវធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពលើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចុងក្រោយតាម ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចំណុះឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ ។
  • មាត្រា ៥១
ក្នុងការរៀបចំបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមានភារ កិច្ចទទួលខុសត្រូវ :
  • ពិនិត្យអំពីបច្ចុប្បន្នភាពលើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចុងក្រោយ
  • ចុះឈ្មោះជនទាំងឡាយ ដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ទៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត
  • លុបឈ្មោះជនទាំងឡាយដែលបាត់បង់សិទ្ធិបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត
  • រៀបចំបញ្ជីឈ្មោះអ្នកមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់នៅគ្រប់ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ ។
  • មាត្រា ៥២
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទ ដែលមានបំនងចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ត្រូវទៅបង្ហាញ ខ្លួននៅការិយាល័យ ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់ដែលខ្លួនរស់នៅ ។ ប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ៗត្រូវមានឈ្មោះតែមួយនៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត នៃការិយាល័យបោះឆ្នោតតែមួយគត់
  • មាត្រា ៥៣
ពេលបង្ហាញខ្លួនដើម្បីចុះឈ្មោះនៅការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទត្រូវ :
  • បង្ហាញអត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួនដល់មន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត
  • មានសិទ្ធិចុះឈ្មោះស្របតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៩ នៃច្បាប់នេះ
  • បញ្ជាក់ថាខ្លួនមិនទាន់បានចុះឈ្មោះនៅការិយាល័យចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតណាមួយនៅឡើយ ។
  • មាត្រា ៥៤
ដើម្បីបញ្ជាក់នូវអត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួន ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវបង្ហាញអែកសារ រឺ សំអាងណាមួយដូចខាងក្រោម :
  • លិខិតឆ្លងដែននៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
  • អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណដែលផ្តល់អោយដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយមានបិទរូបថតជាសំគាល់
  • ប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ។
អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតអាចកំនត់អត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួនបាន ដោយការធានាអះអាងរបស់អ្នកមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតពីររូប ក្នុងឃុំ សង្កាត់ នោះ ធ្វើឡើងនៅចំពោះមុខមន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតដោយបញ្ជាក់ថាអ្នកសុំចុះឈ្មោះនោះពិត ជាមនុស្សដូចដែលសាម៉ីខ្លួនបានបញ្ជាក់អះ អាងមែន ។
  • មាត្រា ៥៥
ដើម្បីបញ្ជាក់ថាខ្លួនជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវបង្ហាញអែកសារណាមួយក្នុងចំណោមអែកសារដូចខាងក្រោម :
  • លិខិតឆ្លងដែននៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
  • អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរដែលផ្តល់អោយ អនុលោមទៅតាមអនុក្រឹតលេខ ៣៦ អនក្រ ចុះថ្ងៃទី២៦ កក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៦
  • អត្តសញ្ញាប័ណ្ណមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល រឺ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ រឺ នគរបាលជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
  • ភស្តុតាងដែលបង្ហាញថា ឈ្មោះរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះមាននៅលើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចុងក្រោយ
  • ប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត
  • សំបុត្រកំនើត ដែលមានបញ្ជាក់ពីសញ្ញាតិខ្មែរ
  • លិខិតបញ្ជាក់ថា ជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលផ្តល់អោយដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
  • លិខិតបញ្ជាក់ អែកសារ រឺ ដីការបស់តុលាការដែលបញ្ជាក់ថា ឪពុក រឺ ម្តាយរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និង​ឯកសារ​ដែល​បង្ហាញ​ថា​អ្នក​សុំ​ចុះឈ្មោះ​គឺ​ជា​កូន​របស់ឪពុក រឺ ម្តាយនោះ
  • អែកសារជាផ្លូវការដែលបង្ហាញថា អ្នកសុំចុះឈ្មោះកើតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយឪពុក រឺ ម្តាយបរទេសរបស់ជននោះក៏កើត និង រស់នៅស្របច្បាប់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ និង អែកសារជាផ្លូវការ ដែលបង្ហាញថាអ្នកសុំចុះឈ្មោះគឺជាកូនរបស់ឪពុក និង ម្តាយ
នោះ ។
  • មាត្រា ៥៦
ដើម្បីបញ្ជាក់ថាខ្លួនមានអាយុយ៉ាងតិច ១៨ឆ្នាំ គិតមកទល់ថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវ បង្ហាញអែកសារ រឺសំអាងណាមួយដូចខាងក្រោមនេះ :
  • ឯកសារណាមួយដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៥៤ និងមាត្រា ៥៥ នៃច្បាប់នេះ ដែលមានបញ្ជាក់ពីអាយុ រឺ ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំកំនើតរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះ រឺ សេចក្តីធានាអះអាងរបស់អ្នកមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតពីររូបក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះធ្វើឡើងនៅចំពោះមុខមេឃុំ ចៅសង្កាត់ ដោយបញ្ជាក់អ្នកសុំចុះឈ្មោះនោះពិតជាមានអាយុ ១៨ឆ្នាំ យ៉ាងតិច គិតមកទល់ថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ប្រាកដមែន ។
  • មាត្រា ៥៧
ដើម្បីបញ្ជាក់ថាខ្លួនពិតជាមានលំនៅ នៅក្នុងឃុំ សង្កាត់ ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវបង្ហាញអែកសារណាមួយដូចខាងក្រោមនេះ :
  • ឯកសារទាំងឡាយដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៥៤ ៥៥ និងមាត្រា ៥៦ នៃច្បាប់នេះ ហើយដែលបញ្ជាក់ថាអ្នកសុំចុះឈ្មោះពិតជាមានលំនៅ នៅក្នុងឃុំ សង្កាត់​នោះប្រាកដមែន
  • លិខិតបញ្ជាក់ពីអាជ្ញាធរឃុំ សង្កាត់ថាសាម៉ីខ្លួនពិតជាមានលំនៅ នៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះប្រាកដមែន ។
  • មាត្រា ៥៨
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានលំនៅច្រើនជាងមួយកន្លែងនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រម្ពុជា ត្រូវជ្រើសរើសយកកន្លែងតែមួយគត់ ដើម្បច៉ីះឈ្មោះជាអ្នកបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៥៩
អ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលជាជនពិការ មិនអាចចុះឈ្មោះដោយខ្លួនអែងបាន មានសិទ្ធិជ្រើសរើសអ្នកជំនួយម្នាក់ជានីតិជន ទៅជាមួយ រឺ អាចសុំជំនួយពីប្រធានការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៦០
ដើម្បីធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពលើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចុងក្រោយ សំរាប់រៀបចំបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សា ឃុំ សង្កាត់ ប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្លាប់បានចុះឈ្មោះចុងក្រោយនោះ ត្រូវទៅបង្ហាញខ្លួននៅការិយាល័យចុះឈ្មោះដែលខ្លួនបានចុះឈ្មោះបោះ ឆ្នោតចុងក្រោយ ដោយភ្ជាប់ជាមួយនូវប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ដែលផ្តល់អោយដោយគណកម្មាធិការជាតិ រៀបចំការបោះឆ្នោត និង អែកសារ រឺ សំអាងដូចមានចែងក្នុងមាត្រា៥៧ នៃច្បាប់នេះ ។ ផ្អែកលើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចុងក្រោយ ដែ លផ្តល់ជូនដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ពិនិត្យប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដើម្បីបញ្ជាក់ថាប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រ​ជំនួស​ប័ណ្ណ​បោះឆ្នោត​ នោះពិតជារបស់សាម៉ីជនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដែលផ្តល់ជូនដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហើយនៅរក្សារូបភាពទ្រង់ទ្រាយអាចប្រើប្រាស់បាន
  • ពិនិត្យលេខប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត នាមត្រកូល នាមខ្លួន ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំកំនើតរបស់សាម៉ីខ្លួនអ្នកសុំចុះឈ្មោះក្នុងប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ហើយផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមួយលេខប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត នាមត្រកូល នាមខ្លួន ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំកំនើតរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចុងក្រោយ នៃការិយាល័យនោះ ។
  • ពិនិត្យអត្តសញ្ញាណរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៥៧ នៃច្បាប់នេះ ដើម្បីបញ្ជាក់ថា អ្នកសុំចុះឈ្មោះពិតជាមានលំនៅនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់ដែលខ្លួនកំពុងចុះឈ្មោះប្រាកដមែន ។
  • មាត្រា ៦១
ក្នុងករណីអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបំពេញបានតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌ ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៦០ នៃច្បាប់នេះ មន្ត្រីចុះឈ្មោះត្រូវ :
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថា ការសុំចុះឈ្មោះនោះត្រូវបានយល់ព្រម
  • ចុះឈ្មោះអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌកំនត់
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថាប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតនោះ នឹងត្រូវប្រើប្រាស់សំរាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់
  • ចេញបង្កាន់ដៃបញ្ជាក់ការចុះឈ្មោះជូនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៦២
ក្នុងករណីអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ធ្លាប់បានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតចុងក្រោយ និង មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត នៅការិយាល័យដែលកំពុងសុំចុះឈ្មោះនោះប្រាកដមែន ប៉ុន្តែប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតរបស់សាម៉ីខ្លួនត្រូវបាត់ រឺខូចមិនអាចប្រើប្រាស់បាន មន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតអោយបំពេញបែបបទស្តីពីការបាត់ រឺ ខូចប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺវិញ្ញាបនប័ត្របោះឆ្នោតទៅតាមបទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • ពិនិត្យអត្តសញ្ញាណរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៥៤ និងមាត្រាថ ៥៧នៃច្បាប់នេះ ។ ផ្អែកតាមអត្តសញ្ញាណខាងលើនេះ មន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវពិនិត្យ និង រកអោយឃើញនូវលេខប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត នាមត្រកូល នាមខ្លួន ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំកំនើតរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះ ឆ្នោតក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចុងក្រោយនៃការិយាល័យចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះ ដើម្បីបំពេញបែបបទដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៦៣ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ៦៣
ក្នុងករណីអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបំពេញបានត្រឹមត្រូវ តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា៦២ នៃច្បាប់នេះមន្ត្រីចុះឈ្មោះ បោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថាការសុំចុះឈ្មោះនោះត្រូវបានយល់ព្រម
  • ចុះឈ្មោះអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដែលបានកំនត់
  • ចេញវិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ដោយមានបិទរូបថតរបស់សាម៉ីខ្លួនតាមគំរូដែលកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហើយផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថា វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតនេះ នឹងត្រូវប្រើប្រាស់សំរាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់
  • ចេញបង្កាន់ដៃបញ្ជាក់ការចុះឈ្មោះជូនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៦៤
ប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្លាប់បានចុះឈ្មោះចុងក្រោយ នៅការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៃឃុំ សង្កាត់ណាមួយ ហើយសាម៉ី ជននៅមានប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នសាម៉ីខ្លួនឈប់រស់នៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះតទៅទៀត ឈ្មោះ ប្រជាពលរដ្ឋនោះនឹងត្រូវបានលុបចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត នៃការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចុងក្រោយនោះ ។ ប្រជាពលរដ្ឋ ខាងលើនេះត្រូវទៅបង្ហាញខ្លួន និង ចុះឈ្មោះនៅការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតណាមួយនៃឃុំ សង្កាត់ដែលខ្លួនកំពុងរស់នៅ ។ មន្ដ្រី ចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ពិនិត្យប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដើម្បីបញ្ជាក់ថាប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រ​ជំនួស​ប័ណ្ណ​បោះ​ឆ្នោត​នោះ​ពិត​ជា​ របស់សាម៉ីជនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដែលបានផ្តល់ជូនដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតប្រាកដមែន
  • ពិនិត្យអត្តសញ្ញាណរបស់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៥៧ នៃច្បាប់នេះដើម្បីបញ្ជាក់ថាសាម៉ីជនអ្នកសុំ
ចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតពិតជាប្រជាពលរដ្ឋ ដែលមានទីលំនៅនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះប្រាកដមែន ។
  • មាត្រា ៦៥
ក្នុងករណីអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបំពេញបានត្រឹមត្រូវ តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៦៤ នៃច្បាប់នេះមន្ត្រីចុះឈ្មោះ បោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថា ការសុំចុះឈ្មោះនោះត្រូវបានទទួលយល់ព្រម
  • ដកហូតប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតពីសាមីជនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត
  • ចេញប័ណ្ណបោះឆ្នោតទៅតាមគំរូ ដែលកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ជូនសាមីជនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត
  • ចេញបង្កាន់ដៃបញ្ជាក់ការចុះឈ្មោះអោយអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៦៦
ដើម្បីមានសិទ្ធិចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ប្រជាពលរដ្ឋដែលអះអាងថា ធ្លាប់បានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នក បោះឆ្នោតនៃឃុំ សង្កាត់ណាមួយ ប៉ុន្តែប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតរបស់ខ្លួនត្រូវបាត់ រឺ ខូចមិនអាចប្រើប្រាស់បាន ហើយបច្ចុប្បន្នសាម៉ីខ្លួនឈប់រស់នៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះតទៅទៀត និង ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានអាយុ ១៨ ឆ្នាំគិតមកទល់ថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើ សរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ព្រមទាំងប្រជាពលរដ្ឋដែលពុំបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតពីមុនមកត្រូវបំពេញនូវល័ក្ខខ័ណ្ឌ ដូចមានចែងក្នុងមា ត្រា ៥២ ៥៣ ៥៤ ៥៥ ៥៦ ៥៧ និង មាត្រា ៥៨ នៃច្បាប់នេះ ។ ក្នុងករណីអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត បានបំពេញបានត្រឹមត្រូវតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌ ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៥២ ៥៣ ៥៤ ៥៥ ៥៦ ៥៧ និង មាត្រា ៥៨ នៃច្បាប់នេះ មន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថា ការសុំចុះឈ្មោះនោះត្រូវបានទទួលយល់ព្រម
  • ចុះឈ្មោះអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដែលបានកំនត់
  • ចេញប័ណ្ណបោះឆ្នោតទៅតាមគំរូ ដែលកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ជូនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត
  • ចេញបង្កាន់ដៃបញ្ជាក់ការចុះឈ្មោះជូនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៦៧
មិនត្រូវចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាតបា់នឡើយ ចំពោះជនណាមួយដែលមិនបានបំ ពេញល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៥២ ៥៣ ៥៤ ៥៥ ៥៦ ៥៧ ៥៨ ៦០ ៦២ ៦៤ និង មាត្រា ៦៦ នៃច្បាប់នេះ ។ ក្នុងករណីខាងលើនេះ ម ន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • បំពេញទំរង់បែបបទបដិសេធ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបដិសេធ ចុះហត្ថលេខា និង ចុះកាលបរិច្ឆេទលើទំរង់បែបបទនោះ ហើយផ្តល់សេចក្តី​ចំលង​មួយ​ច្បាប់​ដល់​អ្នក​សុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតថាសាមីខ្លួន រឺ តំនាងអាចប្តឹងតវ៉ាជាលាយលក្ខណ៍អក្សរអំពីការបដិសេធនោះ ទៅគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ
  • ផ្តល់ទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ាដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត រឺ តំនាងសំរាប់ប្តឹង
  • ផ្ញើទំរង់បែបបទបដិសេធមួយច្បាប់ ជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ដើម្បីជ្រាប និង រក្សាទុកជាអែកសារ។
  • មាត្រា ៦៨
អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដែលបានបដិសេធមិនអោយចុះឈ្មោះ ដោយមន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតតាមការិយាល័យចុះឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោតណាមួយ សាមីជន រឺ តំនាងមានសិទ្ធិប្តឹងតវ៉ាជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតតាមទំ រង់បែបបទដែលកំនត់ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ ។
  • មាត្រា ៦៩
គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបើកសវនាការជាសាធារណក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃបន្ទាប់ពីបាន ទទួលទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបិទផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួននូវកាល បរិច្ឆេទ ពេលវេលា និង ទីកន្លែង ដែលនឹងត្រូវបើកសវនាការនេះ ។
  • មាត្រា ៧០
ក្នុងករណីគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត បានសំរេចយល់ព្រមតាមការប្តឹងតវ៉ា គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំ ការបោះឆ្នោត ត្រូវចារយល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា ហើយប្រគល់មួយច្បាប់ជូនអ្នកប្តឹងតវ៉ា និងរក្សាទុកជាអែក សារមួយច្បាប់ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ចុះឈ្មោះអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតទៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌកំនត់
  • ចេញប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតមានបិទរូបថតជូនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត
  • ចេញបង្កាន់ដៃបញ្ជាក់ការចុះឈ្មោះអ្នកសុំចុះឈ្មោះ
  • ផ្ញើអែកសារពាក់ព័ន្ធ និង ការយល់ព្រមចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជូនគណកម្មការ ខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ និងរក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ៧១
ក្នុងករណីគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត បដិសេធលើការប្តឹងតវ៉ា គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវ :
  • បំពេញទំរង់បែបបទបដិសេធ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបដិសេធអោយបានច្បាស់លាស់ រួចចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទ ជូនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ ជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • ផ្តល់ទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ាតាមការកំនត់ដល់អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត រឺ តំនាងសំរាប់ប្តឹងតវ៉ា
  • អ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត រឺ តំនាងមានសិទ្ធិប្តឹងតវ៉ាជាលាយលក្ខណ៍អក្សរជំទាស់នឹងការបដិសេធនេះ ទៅគណកម្មការខេត្ត​ក្រុង​រៀប​ចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ក្នុង​រយពេល​យ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលទំរង់បែបបទបដិសេធ ។
  • មាត្រា ៧២
គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបើកសវនាការជាសាធារណក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃបន្ទាប់ពីបានទ ទួលទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា ។ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបិទផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួននូវកាលបរិ ច្ឆេទ ពេលវេលា និង ទីកន្លែង ដែលនឹងត្រូវបើកសវនាការខាងលើនេះ ។ សេចក្តីសំរេចរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោ តជាសេចក្តីសំរេចចុងក្រោយ ។
  • មាត្រា ៧៣
ក្នុងករណីគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតបានសំរេចយល់ព្រមតាមការប្តឹងតវ៉ា គណកម្មការខេត្តក្រុងរៀបចំ ការបោះឆ្នោតត្រូវ ចារយល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា ហើយប្រគល់ជូនអ្នកប្តឹងតវ៉ាមួយច្បាប់ ចំលងជូន គណកម្ម ការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ និងរក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ៧៤
គណកម្មការឃុំ សង្កាតរៀ់បចំការបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ចារយល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា រួចប្រគល់ជូនអ្នកប្តឹងតវ៉ាមួយច្បាប់
  • ចុះឈ្មោះអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌកំនត់
  • ចេញប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតមានបិទរូបថតជូនអ្នកសុំចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត
  • ចេញបង្កាន់ដៃបញ្ជាក់ការចុះឈ្មោះជូនអ្នកសុំចុះឈ្មោះ
  • ផ្ញើអែកសារពាក់ព័ន្ធ និងការយល់ព្រមចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ និងរក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ៧៥
ក្នុងករណីគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត បដិសេធការប្តឹងតវ៉ា គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • បំពេញទំរង់បែបបទដែលបានកំនត់ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបដិសេធអោយបានច្បាស់លាស់ ចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទ ហើយចំលងជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតដែលពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ គណកម្មការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ និងរក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់
  • ចារបដិសេធ និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា រួចជូនដល់អ្នកប្តឹងមួយច្បាប់
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកប្តឹងតវ៉ា សេចក្ដីសំរេចរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតជាសេចក្តីសំរេចចុងក្រោយ ។
  • មាត្រា ៧៦
បន្ទាប់ពីបញ្ចប់រយពេលនៃការចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ហើយការប្តឹងតវ៉ាទាំងអស់ក៏ត្រូវដោះស្រាយរួចរាល់ជាស្ថាពរ គណ កម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវកំនត់កាលបរិច្ឆេទ និង រយពេលសំរាប់ការបិទផ្សាយជាសាធារណនូវបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដំបូង នៅតាមការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់ និង នៅទីស្នាក់ការគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ។ ជន គ្រប់រូបមានសិទ្ធិប្តឹងតវ៉ា រឺ ប្តឹងជំទាស់ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ទៅគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតទាក់ទងទៅនឹងបញ្ជីឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោតដំបូងនេះ ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីរយពេលបិទផ្សាយជាសាធារណ ។
  • មាត្រា ៧៧
ពាក្យប្តឹងតវ៉ា អាចធ្វើឡើងអំពីការបាត់ឈ្មោះជនណាម្នាក់ពីក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត រឺ មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះ ឆ្នោត ប៉ុន្តែកត់ត្រាមិនច្បាស់លាស់ ទៅតាមករណីដូចខាងក្រោម :
  • ជននោះបានសុំចុះឈ្មោះនៅការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតណាមួយរួចហើយ រឺ មានប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ ទំរង់បែបបទ រឺ អែកសារដែលបានផ្តល់ជូនក្នុងពេល រឺ បន្ទាប់ពីពេលចុះឈ្មោះដែលផ្តល់សិទ្ធិអោយជននោះអាចចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតបាន ប៉ុន្តែជននោះគ្មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត
  • មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែកត់ត្រាមិនច្បាស់លាស់ ។ អ្នកប្តឹងតវ៉ា ត្រូវបង្ហាញភស្តុតាងជាអែកសារណាមួយដល់គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៧៨
ពាក្យបន្ដឹងជំទាស់ចំពោះជនណាម្នាក់ដែលគ្មានសិទ្ធិចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត អាចធ្វើបានលុះត្រាតែជននោះ បានចុះឈ្មោះ និង មាន ឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៃការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតណាមួយរួចហើយ រឺ គ្មានសិទ្ធិចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌ ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ២០ នៃច្បាប់នេះ ប៉ុន្តែជននោះ មានឈ្មោះក្នុង បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៃការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតណា មួយ រឺ បានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និង មានឈ្មោះក្នុងការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ចំនួនពីរ រឺ ច្រើន ។ អ្នកប្តឹងជំទាស់ ត្រូវផ្តល់ពត៌មាន បន្ថែមដល់គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត តាមសេចក្តីស្នើសុំ។
  • មាត្រា ៧៩
គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបើកសវនាការជាសាធារណ ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបាន ទទួលពាក្យបន្ដឹង ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបិទផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួននូវ :
  • ឈ្មោះ និង អាស័យដ្ឋានរបស់អ្នកប្តឹងជំទាស់ រឺ អ្នកប្តឹងតវ៉ា និង ជនដែលត្រូវគេប្តឹងជំទាស់
  • កាលបរិច្ឆេទ ពេលវេលា និង ទីកន្លែង ដែលត្រូវបើកសវនាការនេះ ។
  • មាត្រា ៨០
ក្នុងករណី គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតយល់ព្រមតាមការប្តឹងតវ៉ា គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ ឆ្នោត ត្រូវចារយល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់រួចហើយត្រូវចុះឈ្មោះអ្នកសុំចុះ ឈ្មោះនោះជាបន្ទាន់ទៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៧០ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ៨១
ក្នុងករណីគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត បដិសេធលើបន្ដឹងតវ៉ា គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវអនុវត្ដបែបបទ និង នីតិវិធី ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៧១ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ៨២
ក្នុងករណីគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត បដិសេធការបន្ដឹងជំទាស់ណាមួយ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការ បោះឆ្នោតត្រូវ :
  • បំពេញទំរង់បែបបទបដិសេធដែលបានកំនត់ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុច្បាស់លាស់ចំពោះការបដិសេធលើការជំទាស់នេះ ចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទជូនដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់មួយច្បាប់ ជូនដល់អ្នកដែលគេត្រូវប្តឹងជំទាស់មួយច្បាប់ ហើយផ្ញើទំរង់បែបបទនេះដល់គណកម្មការខេត្ត ក្រុង​រៀប​ចំការ​បោះ​ឆ្នោត​មួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់
  • ជូនទំរង់បែបបទដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ រឺ តំនាងសំរាប់ប្តឹងតវ៉ា
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ថា សាម៉ីខ្លួន រឺ តំនាង មានសិទ្ធិធ្វើការប្តឹងតវ៉ាជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ក្នុងរយពេលយ៉ាងប្រាំ (៥)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលសេចក្តីជូនដំនឹងស្តីពីការបដិសេធនោះ ។
  • មាត្រា ៨៣
ករណីគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត បានសំរេចយល់ព្រមតាមពាក្យបន្ដឹងជំទាស់ណាមួយគណកម្មការឃុំ ស ង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ចារយល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទជំទាស់ រួចហើយផ្តល់ជូនអ្នកប្តឹងជំទាស់មួយ ច្បាប់ជូនជនដែលត្រូវគេប្តឹងជំទាស់មួយច្បាប់ ផ្ញើជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់
  • ផ្តល់ទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា ដល់ជនដែលត្រូវគេប្តឹងជំទាស់
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកដែលត្រូវគេប្តឹងជំទាស់ថា សាម៉ីខ្លួន រឺ តំនាង អាចធ្វើការប្តឹងតវ៉ាជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ទៅគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលសេចក្តីជូនដំនឹងស្តីពីការយល់ព្រមលើបន្ដឹងជំទាស់នោះ​ក្នុង​ ករណី​ជន​ដែល​ត្រូវ​គេ​ប្តឹង​ជំទាស់​មិន​បាន​ធ្វើ​ការ​ប្តឹង​តវ៉ា​ក្នុង​ រយពេលដែលបានកំនត់ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបដិសេធការចុះឈ្មោះរបស់ជនដែលត្រូវគេប្តឹងជំទាស់ ហើយ​ត្រូវ​លុប​ឈ្មោះ​របស់​ជននោះចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ព្រមទាំងដកហូត និង បដិសេធនូវប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតរបស់ជននោះ
  • គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវផ្ញើអែកសារដែលពាក់ព័ន្ធ និង ការលុបឈ្មោះខាងលើនេះ ជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៨៤
ការប្តឹងតវ៉ា រឺ ការប្តឹងជំទាស់ ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៨១ ៨២ និង មាត្រា ៨៣ នៃច្បាប់នេះ ត្រូវធ្វើជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ តាម ទំរង់បែបបទដែលកំនត់ជូនផ្ទាល់ទៅគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលសេ ចក្តីសំរេចរបស់គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ។ សេចក្តីសំរេចរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ជាសេច ក្តីសំរេចចុងក្រោយ ។
  • មាត្រា ៨៥
គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបើកសវនាការជាសាធារណ ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបាន ទទួលទំរង់បែបបទបន្ដឹងនោះ ។ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវចាត់អោយបិទផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការរបស់ ខ្លួននូវ :
  • ឈ្មោះ និង អាស័យដ្ឋានរបស់អ្នកប្តឹងតវ៉ា រឺ អ្នកប្តឹងជំទាស់ និង ជនដែលត្រូវគេប្តឹងជំទាស់
  • កាលបរិច្ឆេទ ពេលវេលា និង ទីកន្លែង ដែលត្រូវបើកសវនាការនេះ ។
  • មាត្រា ៨៦
ក្នុងករណីគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតយល់ព្រមតាមការប្តឹងតវ៉ារបស់ជនណាម្នាក់ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀ បចំការបោះឆ្នោតត្រូវចារយល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា ហើយជូនអ្នកប្តឹងតវ៉ាមួយច្បាប់ ចំលងជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវចុះ ឈ្មោះអ្នកសុំចុះឈ្មោះនោះជាបន្ទាន់ ទៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៧៤ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ៨៧
ក្នុងករណីគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតបដិសេធការប្តឹងតវ៉ារបស់ជនណាម្នាក់ គណកម្មការ ត្រូវអនុវត្តនូវបែ បបទ និង នីតិវិធីដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៧៥ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ៨៨
ក្នុងករណីគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតសំរេចយល់ព្រមតាមការប្តឹងជំទាស់របស់ជនណាម្នាក់ រឺបដិសេធការ ប្តឹងតវ៉ារបស់ជនដែលត្រូវគេប្តឹងជំទាស់ណាមួយ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចារយល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាលើទំ រង់បែបបទប្តឹងជំទាស់ រឺ ប្តឹងតវ៉ាជូនអ្នកប្តឹងនោះមួយច្បាប់ ចំលងជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបដិសេធការចុះឈ្មោះជនដែលត្រូវគេប្តឹងជំទាស់ ហើ យត្រូវលុបឈ្មោះជននោះចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ព្រមទាំងដកហូត និង បដិសេធប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះ ឆ្នោតរបស់ជននោះ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវផ្ញើអែកសារពាក់ព័ន្ធនឹងការលុបឈ្មោះជននោះជូនគណកម្មការ ខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៨៩
បន្ទាប់ពីការប្តឹងតវ៉ា និង ការប្តឹងជំទាស់ទាំងអស់នៃឃុំ សង្កាត់ ត្រូវបានដោះស្រាយតាមលំដាប់ថ្នាក់រួចរាល់ជាស្ថាពរ គណក ម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទ លើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតសំរាប់ការិយាល័យអ្នកបោះឆ្នោតនីមួយៗ បញ្ជាក់ថាបញ្ជីនេះ ជា​បញ្ជី​ឈ្មោះ​អ្នក​បោះឆ្នោត​ ផ្លូវការសំរាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់
  • ត្រួតពិនិត្យ និង រក្សាសុវត្ថិភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតផ្លូវការនេះ ។
  • មាត្រា ៩០
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មានសិទ្ធិលុបឈ្មោះរបស់ជនណាម្នាក់នៅលើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៅពេល ដែលមានភស្តុតាងបញ្ជាក់ថា ជននោះមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតច្រើនកន្លែង ។
  • មាត្រា ៩១
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវចំលងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតផ្លូវការសំរាប់ការិយាល័យចុះ ឈ្មោះបោះឆ្នោត ផ្លូវការនីមួយៗ និង បិទផ្សាយជាសាធារណ នូវបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជាផ្លូវការនេះ នៅតាមការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង នៅ ទីស្នាក់ការគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតទៅតាមកាលបរិច្ឆេទ និង ពេលវេលាដែលបានកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀ បចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ៩២
ជនណាដែលមានប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតរបស់អ្នកបោះឆ្នោតដែលស្លាប់ ត្រូវប្រគល់ប័ណ្ណបោះ ឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតនោះ ដល់គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតដើម្បីមោឃភាព ។ គណកម្មការឃុំ ស ង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវរៀបចំបញ្ជីមួយសំរាប់អ្នកដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតដែលស្លាប់ ហើយត្រូវចារលើឈ្មោះ ជននោះថាស្លាប់ក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតដែលនឹង ត្រូវយកទៅប្រើប្រាស់ក្នុងពេលបោះឆ្នោត ។គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ ឆ្នោតត្រូវរាយការណ៍ទៅគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត តាមរយគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត អំពីឈ្មោះអ្នកដែ លស្លាប់នោះ ដោយភ្ជាប់ជាមួយប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតរបស់អ្នកស្លាប់នោះផង ។
  • មាត្រា ៩៣
ក្នុងការរៀបចំបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៃការិយាល័យបោះឆ្នោតនីមួយៗ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • បញ្ចូលឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតគ្រប់រូបក្នុងបញ្ជីនោះដោយដាក់អាស័យដ្ឋាន អាយុ ភេទ និង លេខប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតខាងលើនេះ ដែល​មានតែមួយគត់សំរាប់បោះឆ្នោតម្នាក់ៗ នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
  • បញ្ជាក់ឈ្មោះឃុំ សង្កាត់ និង លេខសំគាល់ការិយាល័យបោះឆ្នោត
  • រៀបចំបញ្ជីតាមទំរង់ដូចគ្នា
  • ចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទ ។
បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតអាចត្រូវធ្វើការកែសំរួល និង ដាក់បញ្ចូលគ្នាជាមួយបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតដទៃទៀត ដើម្បីបង្កើតបញ្ជីរួមមួយ សំរាប់ថ្នាក់ឃុំ សង្កាត់ រឺ ថ្នាក់ខេត្ត ក្រុង រឺ ថ្នាក់ជាតិស្របតាមច្បាប់កំនត់ ។គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវចាត់អោយធ្វើ បច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតខាងលើនេះជារៀងរាល់ឆ្នាំ ។

ជំពូកទី៧ ការចុះបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ​សំរាប់ឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់

  • មាត្រា ៩៤
ប្រជាពលរដ្ឋទាំងពីរភេទដែលមានបំនងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនសំរាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សា ឃុំ សង្កាត់ ត្រូវបំ ពេញល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចខាងក្រោម :
  • មានសញ្ជាតិខ្មែរពីកំនើត
  • ចេះអាន និង សរសេរអក្សរខ្មែរ
  • បានចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាតដែ់លខ្លួនមានបំនងឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត
  • មានអាយុយ៉ាងតិច ២៥ឆ្នាំ គិតមកទល់ថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ។
  • មាត្រា ៩៥
ហាមឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ :
  • សមាជិករដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ សមាជិករាជរដ្ឋាភិបាល និង ចៅក្រម
  • ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាល អភិបាល រឺ អភិបាលរងខេត្ត ក្រុង អភិបាល អភិបាលរងស្រុក ខ័ណ្ឌ
  • សមាជិកគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត មន្ត្រីការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោត បុគ្គលិកបំរើការងារក្នុងគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និង គណកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ ថ្នាក់
  • មន្ត្រីរាជការស៊ីវិល មន្ត្រីតុលាការ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ រឺ នគរបាលជាតិក្នុងមុខតំនែង
  • ព្រះសង្ឃ រឺ បព្វជិតសាសនានៃសាសនាណាមួយ
  • ស្មៀនឃុំ សង្កាតណា់មួយ ។
  • មាត្រា ៩៦
មន្ត្រីរាជការស៊ីវិល មន្ត្រីតុលាការរ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ នគរបាលជាតិដែលមានបំនងឈរឈ្មោះជា បេក្ខជនបោះឆ្នោត ជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ត្រូវដាក់ពាក្យសុំច្បាប់ឈប់ពិសេសយ៉ាងតិចប្រាំពីរ (៧)ថ្ងៃមុនថ្ងៃ បើកយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត រហូតដល់ថ្ងៃប្រកាសលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតជាផ្លូវការ ។ ប្រសិនបើសាមីខ្លួនជាប់ឆ្នោត សាមីខ្លួនត្រូវធ្វើពាក្យសុំតាមឋានានុក្រមទៅសា មីក្រសួង រឺ សាមីអង្គភាពទៅ បំរើការក្រៅក្របខ័ណ្ឌដើមក្នុងរយពេលអាណត្តិរបស់ខ្លួន ក្នុងឋាន:នេះសាម៉ីខ្លួនត្រូវមានសិទ្ធិឡើងថ្នាក់ និង រក្សា អតីតភាពការងារសំរាប់ទទួលសោធននិវត្តន៍ ។ នៅពេលចប់អាណត្តិជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ សាម៉ីខ្លួនអាចសុំត្រលប់មកបំ រើការនៅក្រសួង រឺ អង្គភាពដើមវិញ ប៉ុន្តែមុខងារអាស្រ័យសាមីក្រសួង រឺ សាមីអង្គភាពជាអ្នកសំរេច ។
  • មាត្រា ៩៧
បន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីកំនត់កាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌ ដូចមានចែងក្នុង មាត្រា ៣ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់ នីមួយៗនូវកាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោ តជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ កាលបរិច្ឆេទនៃការចុះបញ្ជីបេក្ខជន និង ទីកន្លែង ។
  • មាត្រា ៩៨
ជនគ្រប់រូបដែលមានបំនងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនបោះឆ្នោតជ្រើសរេសិក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ត្រូវបញ្ចូល ឈ្មោះរបស់ខ្លួនទៅ ក្នុងបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ។ បញ្ជីបេក្ខជននីមួយៗត្រូវរៀបចំដោយគណបក្សនយោបាយដែលបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវតាមល័ ក្ខខ័ណ្ឌដូចមាន ចែងក្នុងច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ។ បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ ត្រូវមានឈ្មោះបេក្ខជនតាមលំដា ប់លេខរៀង ។
  • មាត្រា ៩៩
បេក្ខជនម្នាក់ៗត្រូវមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយតែមួយប៉ុណ្ណោះ ។
  • មាត្រា ១០០
ដើម្បីឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ គណបក្សនយោបាយត្រូវដាក់ពាក្យសុំចុះបញ្ជី បេក្ខជនឈរ ឈ្មោះបោះឆ្នោត តាមការកំនត់របស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ទៅគណកម្មការ ឃុំ សង្កាតរៀ់បចំការបោះឆ្នោតយ៉ាងតិច កៅសិប (៩០)ថ្ងៃ មុនថ្ងៃបោះឆ្នោត ។ ពាក្យសុំត្រូវចុះហត្ថលេខាដោយប្រធានគណបក្សនយោបាយ រឺ តំនាងដែលបានទទួលការផ្ទេរសិទ្ធិជា លាយ លក្ខណ៍អក្សរពីប្រធានគណបក្សនយោបាយនោះ ។
  • មាត្រា ១០១
ពាក្យសុំបញ្ជីបេក្ខជនត្រូវភ្ជាប់មកជាមួយនូវ :
  • សេចក្តីចំលងលិខិតបញ្ជាក់ការចុះបញ្ជីគណបក្សនយោបាយនៅក្រសួងមហាផ្ទៃមួយច្បាប់
  • អាសយដ្ឋាននៃទីស្នាក់ការកណ្តាលគណបក្សនយោបាយ អាសយដ្ឋានទីស្នាក់ការគណបក្ស នយោបាយក្នុងឃុំ សង្កាត់ និង​ឈ្មោះ​អ្នក​តំនាង​ប្រចាំ​ទី​ស្នាក់​ការគណបក្សនយោបាយក្នុងឃុំ សង្កាត់ដែលបានដាក់ ស្នើបញ្ជីបេក្ខជន
  • បញ្ជីរាយនាមបេក្ខជន ដែលមានចំនួនបេក្ខជនយ៉ាងហោចណាស់ស្មើនឹងពីរដងនៃចំនួនសមាជិក ក្រុមប្រឹក្សាក្នុងឃុំ សង្កាត់
  • នាមត្រកូល នាមខ្លួន អាសយដ្ឋាន និង លេខប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះ ឆ្នោតរបស់បេក្ខជនគ្រប់រូបនៅក្នុងបញ្ជីបេក្ខជន
  • ជីវប្រវត្តិសង្ខេបដែលបំពេញផ្ទាល់ដៃរបស់បេក្ខជនម្នាក់ៗ និង រូបថតបេក្ខជនម្នាក់ចំនួន៣សន្លឹក ទំហំ ៤ខ៦ ថតចំពីមុខ តាមគំរូ​ដែល​កំនត់​ដោយ​គណកម្មាធិការ​ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • ឈ្មោះគណបក្សជាអក្សរពេញ ជាអក្សរកាត់ និង សញ្ញាសំគាល់គណបក្សនយោបាយ ។
  • មាត្រា ១០២
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវកំនត់កាលបរិច្ឆេទនៃការទទួលពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជនសំរាប់ ឃុំ សង្កាត នី់មួ យៗ ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណនូវកាលបរិច្ឆេទ និង រយពេលនៃការ ទទួលពាក្យសុំចុះបញ្ជី បេក្ខជន នៅគ្រប់ទីស្នាក់ការគណកម្មការឃុំ សង្កាតរៀ់បចំការបោះឆ្នោត ។ ការទទួលពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជនមានរយពេលបី (៣)ថ្ងៃ ។ គ ណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចេញបង្កាន់ដៃទទួលពាក្យអោយគណបក្សនយោបាយដែលបាន ដាក់ពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជ ន និង រក្សាគល់បញ្ជីមួយច្បាប់ទុកជាអែកសារ ។ បង្កាន់ដៃទទួលពាក្យត្រូវបញ្ជាក់អំពីចំនួនអែកសារដែលបានទទួល ចុះកាលបរិច្ឆេទ ប្រគ ល់ទទួល និង ហត្ថលេខា រឺ ស្នាមមេដៃនៃអ្នកប្រគល់ទទួល ។
  • មាត្រា ១០៣
បន្ទាប់ពីថ្ងៃបញ្ចប់ការទទួលពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជន គណកម្ម ការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវធ្វើការ ពិនិត្យពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជនទាំងនោះក្នុងរយពេលមួយ (១)ថ្ងៃ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់ រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបិទផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួន នូវបញ្ជី បេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយទាំងអស់ដែលបានទទួល ពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជន ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃពិនិត្យពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជន ។ ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត ក្នុងឃុំ សង្កាត់មានសិទ្ធិផ្តល់មតិចំពោះបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្ស នយោបាយដែលមានបិទផ្សាយខាងលើ មកគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀប ចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១០៤
ក្នុងករណីបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយណាមួយដែលបានបំពេញត្រឹមត្រូវតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែង ក្នុងមាត្រា៩៤ ៩៥ ៩៦ ៩៨ ៩៩ ១០០ និង មាត្រា ១០១ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ ឆ្នោតត្រូវសំរេចយល់ព្រមលើពាក្យសុំចុះបញ្ជី បេក្ខជននោះ និង ចេញលិខិតបញ្ជាក់ការចុះបញ្ជីបេក្ខជនអោយគណបក្ស នយោបាយដែលបានដាក់ស្នើបញ្ជីបេក្ខជនក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរ ប្រាំពីរ (៧)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃទទួលពាក្យសុំចុះបញ្ជី បេក្ខជន ។
  • មាត្រា ១០៥
ក្នុងករណីបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយណាមួយ ដែលបំពេញមិនបានត្រឹមត្រូវតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌមានចែង ក្នុងមាត្រា៩៤ ៩៥ ៩៦ ៩៨ ៩៩ ១០០ និងមាត្រា ១០១ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ ឆ្នោតត្រូវជូនដំនឹងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ និង ណែនាំដល់គណបក្សនយោបាយដែលបានដាក់ស្នើបញ្ជីបេក្ខជននោះ អោយធ្វើការកែតំរូវអោយបានត្រឹមត្រូវតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែង ក្នុងច្បាប់នេះ ហើយផ្តល់ឱកាសអោយគណបក្សនយោបាយ នោះធ្វើការកែតំរូវចំនុចខ្វះខាតក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបាន ទទួលលិខិតជូនដំនឹង ។
  • មាត្រា ១០៦
ក្នុងករណីគណបក្សនយោបាយ ដែលបានទទួលលិខិតជូនដំនឹងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរអំពីចំនុចដែលស្នើ អោយធ្វើការកែតំ រូវចំនុចខ្វះខាតបានត្រឹមត្រូវ និង ទាន់ពេលវេលា គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវ យល់ព្រមលើពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជន ហើយចេញលិខិតបញ្ជាក់ការចុះបញ្ជីបេក្ខជន ជូនគណបក្សនយោបាយនោះ ។
  • មាត្រា ១០៧
ក្នុងករណីគណបក្សនយោបាយ ដែលដាក់ស្នើបញ្ជីបេក្ខជនមិនបានកែតំរូវចំនុចខ្វះខាតតាមពេលវេលាដូច មានចែងក្នុងមា ត្រា ១០៥ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបដិសេធពាក្យសុំចុះបញ្ជី បេក្ខជននោះ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កា ត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • បំពេញទំរង់បែបបទបដិសេធដែលបានកំនត់ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុជាក់លាក់នៃការ បដិសេធ រួចហើយចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទ ជូន​ដល់​គណបក្ស​នយោបាយសាមី រឺ តំនាងមួយច្បាប់ ។
  • ប្រគល់ទំរង់បែបបទសំរាប់ប្តឹងតវ៉ា ដល់សាមីគណបក្សនយោបាយដែលបានដាក់ស្នើបញ្ជី បេក្ខជន
  • ផ្ញើទំរង់បែបបទបដិសេធ ជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ និង រក្សា ទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ១០៨
គណបក្សនយោបាយណាដែលបានដាក់ស្នើបញ្ជីបេក្ខជន ហើយបញ្ជីបេក្ខជននោះត្រូវបានបដិសេធដោយ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត សាមីគណបក្សនយោបាយ រឺ តំនាង មានសិទ្ធិប្តឹងតវ៉ាជាលាយ លក្ខណ៍អក្សរទៅគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀប ចំការបោះឆ្នោតក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួល ទំរង់បដិសេធ ។
  • មាត្រា ១០៩
គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបើកសវនការជាសាធារណក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទ ទួលទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា ។ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបិទផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួននូវកាលបរិ ច្ឆេទ ពេលវេលា និង ទីកន្លែងដែលត្រូវបើកសវនាការនោះ ។
  • មាត្រា ១១០
ក្នុងករណីគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតយល់ព្រមលើការប្តឹងតវ៉ា គណកម្មការខេត្ត ក្រុង រៀបចំការបោះឆ្នោ ត ត្រូវចារយល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា ជូនដល់អ្នកប្តឹងតវ៉ាមួយច្បាប់ និង ចំលងជូនគណកម្មការឃុំសង្កាត់រៀប ចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវផ្តល់ការយល់ព្រមលើពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជននៃគ ណបក្ស នយោបាយនោះ និង ត្រូវចុះបញ្ជីបេក្ខជននោះ ហើយចេញលិខិតបញ្ជាក់ការចុះបញ្ជីបេក្ខជនជូនគណបក្សនយោបាយ សាមី ។
  • មាត្រា ១១១
ក្នុងករណីគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតបដិសេធលើបន្ដឹងតវ៉ា គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំ ការបោះឆ្នោត ត្រូវ :
  • បំពេញទំរង់បែបបទបដិសេធតាមការកំនត់ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបដិសេធចុះ ហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទ
  • ផ្តល់ទំរង់បែបបទបដិសេធដែលបំពេញរួចដល់គណបក្សនយោបាយសាមីមួយច្បាប់ និង ចំលង ជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់
  • ប្រគល់ទំរង់បែបបទដល់គណបក្សនយោបាយ ដែលដាក់ស្នើបញ្ជីបេក្ខជនសំរាប់ប្តឹងតវ៉ា ទៅគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • ផ្ញើទំរង់បែបបទបដិសេធដែលបំពេញរួចមួយច្បាប់ ជូនគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដើម្បីជ្រាប និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ១១២
គណបក្សនយោបាយដែលបានដាក់ស្នើបញ្ជីបេក្ខជន ហើយបញ្ជីបេក្ខជននោះត្រូវបានបដិសេធដោយគណ កម្មការខេត្ត ក្រុង រៀបចំការបោះឆ្នោត សាមីគណបក្សនយោបាយ រឺ តំនាង មានសិទ្ធិប្តឹងតវ៉ាជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ទៅគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះ ឆ្នោតក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលទំរង់បែបបទ បដិសេធ ។
  • មាត្រា ១១៣
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបើកសវនាការជាសាធារណក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣)ថ្ងៃ ក្រោយពីបានទទួ លទំរង់បែបបទបន្ដឹងនោះ ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួន នូវកាល បរិច្ឆេ ទពេលវេលា និង ទីកន្លែងដែលត្រូវបើកសវនាការនេះ ។ សេចក្តីសំរេចរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ជាសេចក្តីសំរេច ចុងក្រោយ ។
  • មាត្រា ១១៤
ក្នុងករណីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតយល់ព្រមលើការប្តឹងតវ៉ា គណកម្មាធិការជាតិ ត្រូវចារ យល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទប្តឹងតវ៉ា ជូនអ្នកប្តឹងតវ៉ាមួយច្បាប់ ជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំ ការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ ជូនគ ណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ និង ទុកជា អែកសារមួយច្បាប់ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោ ត ត្រូវផ្តល់ការរយល់ព្រមលើពាក្យសុំចុះបញ្ជីបេក្ខជន និង ត្រូវចុះ បញ្ជីបេក្ខជនជូនគណបក្សនយោបាយនោះ ហើយចេញលិខិតបញ្ជាក់ ការចុះបញ្ជីបេក្ខជនជូនដល់គណបក្សនយោបាយ សាមី ។
  • មាត្រា ១១៥
ក្នុងករណីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបដិសេធបន្ដឹងតវ៉ា គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះ ឆ្នោតត្រូវ :
  • បំពេញទំរង់បែបបទបដិសេធ ចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទ
  • ផ្តល់ទំរង់បែបបទដែលបំពេញរួច ដល់គណបក្សនយោបាយសាមី រឺ តំនាងមួយច្បាប់ ដល់ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការ
បោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ ដល់គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ ព័ន្ធមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់គណបក្សនយោបាយដែលដាក់ពាក្យប្តឹងតវ៉ា រឺ តំនាងថាសេចក្តីសំរេចរបស់ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ
បោះឆ្នោត ជាសេចក្តីសំរេចចុងក្រោយ ។
  • មាត្រា ១១៦
បន្ទាប់ពីបញ្ចប់រយពេលចុះបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ហើយការប្តឹងតវ៉ាទាំងអស់ត្រូវបានដោះ ស្រាយរួចរាល់ គ ណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចាត់អោយ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត បិទផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការ របស់ខ្លួននូវបញ្ជីបេក្ខជនដំបូងក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣)ថ្ងៃ ។
  • មាត្រា ១១៧
ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ មានសិទ្ធិប្តឹងជំទាស់ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅគណ កម្មាធិការជាតិ រៀបចំការបោះឆ្នោត អំពីបញ្ជីបេក្ខជនដំបូងដួចមានចែងក្នុងមាត្រា ១១៦ នៃច្បាប់នេះ ក្នុងរយពេល យ៉ាងយូរបី (៣)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃបិទផ្សា យជាសាធារណ ។
  • មាត្រា ១១៨
បន្ដឹងជំទាស់ត្រូវចោទប្រកាន់ទៅលើបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយណាមួយ ដែលបំពេញមិនបានតាម ល័ក្ខខ័ណ្ឌដូច មានចែងក្នុងមាត្រា ៩៤ ៩៥ ៩៦ ៩៩ ១០០ និង មាត្រា ១០១ នៃច្បាប់នេះ ។ បន្ដឹងជំទាស់ត្រូវបង្ហាញអំពីបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ជាក់លាក់ណាមួយ ដោយបញ្ជាក់ពីចំនុចខ្វះ ខាតជាក់ស្តែងរបស់បញ្ជីបេក្ខជននោះ និង ហេតុផលដែលស្នើសុំអោយច្រានចោលការចុះប ញ្ជីបេក្ខជននោះ ។
  • មាត្រា ១១៩
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបើកសវនាការជាសាធារណក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរ (៣)ថ្ងៃ ក្រោយពីបានទទួល បន្ដឹងជំទាស់ ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវផ្តល់ពត៌មានដល់គណបក្សនយោបាយ ដែលបានដាក់ស្នើបញ្ជី បេក្ខជនមានកា រប្តឹងជំទាស់ ផ្តល់ពត៌មានដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ និង ផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណអំពីកាលបរិច្ឆេទ ពេល វេលា និង ទីកន្លែងដែលត្រូវបើកសវនា ការនោះ ។
  • មាត្រា ១២០
ក្នុងករណីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតយល់ព្រម រឺ បដិសេធបន្ដឹងជំទាស់ណាមួយ គណ កម្មាធិការជាតិរៀបចំ ការបោះឆ្នោតត្រូវ : - បំពេញទំរង់បែបបទតាមកាលកំនត់ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការយល់ព្រម រឺ បដិសេធ លើបន្ដឹងជំទាស់នោះ រួ ចហើយចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទលើទំរង់បែបបទនោះ - ផ្តល់ទំរង់បែបបទដែលបានបំពេញរួច ដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់មួយច្បាប់ ដល់ គណបក្សនយោបាយ ដែលបានដាក់ស្នើបញ្ជីបេក្ខជនហើយមានការប្តឹងជំទាស់មួយច្បាប់ ដល់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ ដល់គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ និងរក្សាទុកជាអែកសារ មួយច្បាប់ ផ្តល់ដំនឹងដល់ អ្នកប្តឹងជំទាស់ និង សាមីគណបក្សនយោបាយនៃបញ្ជីបេក្ខជននោះថា សេចក្តី សំរេចរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចកាំរបោះឆ្នោត ជា សេចក្តីសំរេចចុងក្រោយ ។
  • មាត្រា ១២១
ក្នុងករណីបន្ដឹងជំទាស់ត្រូវបានយល់ព្រមគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបដិសេដការ ចុះបញ្ជីបេក្ខជននៃគ ណបក្សនយោបាយដែលមានការប្តឹងជំទាស់នោះ រួចហើយលុបបញ្ជីបេក្ខជននោះចេញព្រមទាំង ដកហូត និង បដិសេធលិខិតបញ្ជាក់ការ ចុះបញ្ជីបេក្ខជននោះ ។
  • មាត្រា ១២២
បញ្ជីបេក្ខជនដំបូងនឹងក្លាយទៅជាបញ្ជីបេក្ខជនផ្លូវការប្រសិនបើគ្មានបន្ដឹងជំទាស់លើបញ្ជីនេះ ក្នុងរយពេល ដែលបានកំនត់ ក្នុងមាត្រា ១១៧ នៃច្បាប់នេះ រឺ ការប្តឹងជំទាស់ត្រូវបានដោះស្រាយស្របតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមាន ចែងក្នុងមាត្រា ១១៩ ១២០ និង មាត្រា១២១ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ១២៣
ផ្អែកលើបញ្ជីបេក្ខជនផ្លូវការដូចមានចែងក្នុងមាត្រា១២២ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការ បោះឆ្នោតត្រូវធ្វើ ការចាប់ឆ្នោតដើម្បីកំនត់លំដាប់លេខរៀងបញ្ជីបេក្ខជនដែលត្រូវដាក់លើសន្លឹកឆ្នោត និង ធ្វើសេចក្តី រាយការណ៍អំពីលទ្ធផលនៃការចាប់ ឆ្នោតនេះ ទៅគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត តាមរយគណកម្មការ ខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ។ នីតិវិធីនៃការចាប់ឆ្នោតត្រូ វកំនត់ដោយបទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់គណកម្មការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១២៤
គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបិទផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួន នូវបញ្ជី បេក្ខជនផ្លូវការ និង ឈ្មោះបេក្ខជនក្នុងបញ្ជីនីមួយៗ ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំពីរ (៧)ថ្ងៃ ។ បញ្ជីបេក្ខជនផ្លូវការ ឈ្មោះ និង លំដាប់ឈ្មោះបេក្ខជនក្នុងបញ្ជីមិន អាចកែប្រែបានឡើយ ។
  • មាត្រា ១២៥
គណបក្សនយោបាយ និង បេក្ខជននៅក្នុងបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ ដែលបានចុះចបញ្ជី ជាផ្លូវការត្រូវគោ រពក្រមសីលធម៌ដែលកំនត់ដាយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។

ជំពូកទី៨ ការឃោសនាបោះឆ្នោត

  • មាត្រា ១២៦
ការឃោសនាបោះឆ្នោតមានបំនងអោយគណបក្សនយោបាយដែលបានអនុញ្ញាតអោយចុះបញ្ជីបេក្ខជន និង បេក្ខជន ធ្វើការ ផ្សព្វផ្សាយអំពីគោលនយោបាយ និង កម្មវិធីនយោបាយរបស់ខ្លួនក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ឃុំ សង្កាត់ ដល់អ្នកបោះ ឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១២៧
ការឃោសនាបោះឆ្នោតមានរយពេលដប់ប្រាំថ្ងៃ (១៥)ថ្ងៃ ហើយគ្រប់សកម្មភាពឃោសនាត្រូវបញ្ឈប់ម្ភៃបួន (២៤)ម៉ោងមុន ថ្ងៃបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១២៨
ក្នុងសកម្មភាពឃោសនា គណបក្សនយោបាយ រឺ បេក្ខជននីមួយៗមិនត្រូវប្រព្រឹត្តអំពើគំរាមកំហែង បំភិត បំភ័យ រឺ ប្រព្រឹត្ត អំពើហិង្សាមកលើប្រជាពលរដ្ឋ គណបក្សនយោបាយ បេក្ខជន រឺ អ្នកគាំទ្រដទៃទៀត ។ គណបក្សនយោបាយ រឺ បេក្ខជនមិនត្រូវញុះញង់អ្ន កគាំទ្រ រឺ អ្នកបោះឆ្នោតអោយប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភបំពាន គំរាមកំហែង ប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សា រឺ ការបំភិតបំភ័យមកលើគណបក្សនយោបាយ បេក្ខជន រឺ អ្នកបោះឆ្នោតផ្សេង ទៀត ។
  • មាត្រា ១២៩
មន្ត្រីរាជការគ្រប់ផ្នែក និង គ្រប់ជាន់ថ្នាក់ ក្រសួងស្ថាប័នទាំងអស់ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំង កង យោធពលខេមរភូមិន្ទ និង នគរបាលជាតិត្រូវប្រកាន់ជំហរអព្យាក្រឹត្យ ឥតលំអៀង ហើយមិនត្រូវប្រើអំនាច រឺ ឥទ្ធិពល រឺ ប្រព្រឹត្តសកម្មភាពណាមួយដែលលំអៀ ងទៅរកការគាំទ្រ រឺ ប្រឆាំងគណបក្សនយោបាយ បេក្ខជន រឺ អ្នកគាំទ្រណាមួយ ។
  • មាត្រា ១៣០
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល រឺ សមាគមក្នុងស្រុក និងសមាគមរឺ អង្គការអន្តរជាតិដែលបំពេញការងារក្នុងព្រះ រាជាណាចក្រកម្ពុ ជា ត្រូវប្រកាន់ជំហរអព្យាក្រឹត្យ ឥតលំអៀងនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់។ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល រឺសមាគម ក្នុងស្រុក និងសមាគម រឺអង្គការអន្តរជាតិនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពណាមួយដោយផ្ទាល់ក្តី រឺ ដោយប្រយោល ក្តីដួចខាងក្រោម :
  • ផ្តួចផ្តើម រឺចូលរួមនៅក្នុងការឃោសនារបស់គណបក្សនយោបាយ បេក្ខជន រឺ អ្នកគាំទ្រណាមួយ
  • ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ រឺ ធ្វើសកម្មភាពណាមួយដែលគាំទ្រ រឺ បង្ហាញភាពលំអៀង រឺ ប្រឆាំងគណបក្សនយោបាយ បេក្ខជន រឺ អ្នកគាំទ្រណាមួយ
  • ផ្តល់មធ្យោបាយជាសម្ភារ ហិរញ្ញវត្ថុ ធនធានមនុស្ស ដើម្បីគាំទ្រគណបក្សនយោបាយ បេក្ខជន រឺ អ្នកគាំទ្រណាមួយ ។
  • មាត្រា ១៣១
ក្នុងពេលឃោសនាបោះឆ្នោត និងពេលបោះឆ្នោត គណបក្សនយោបាយទាំងអស់ បេក្ខជនទាំងអស់ សមាជិក នៃគណបក្សន យោបាយទាំងអស់ អ្នកគាំទ្រទាំងអស់ ត្រូវគោរពតាមវិធានបទប្បញ្ញត្តិ និង គោលការណ៍ដែលចែងក្នុង ច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើ សក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ និង ក្រមសីលធម៌ គោរពតាមបទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គោរពតាម គោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និង លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស ដូចមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញៃនព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។
  • មាត្រា ១៣២
កាសែត វិទ្យុ និង ទូរទស្សន៍របស់រដ្ឋ ត្រូវផ្សព្វផ្សាយគ្រប់ពត៌មាន ដែលស្នើឡើងដោយគណកម្មាធិការជាតិ រៀបចំការបោះ ឆ្នោតដោយឥតគិតថ្លៃ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយអំពីការប្រព្រឹត្តទៅនៃការបោះឆ្នោត និង ការចាត់ចែងការអប់រំ ការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៣៣
អ្នកគ្រប់គ្រងរោងមហោស្រព មណ្ឌលកីឡា អុទ្យាន រឺ ទីសាធារណ រឺ សាលសាធារណត្រូវផ្តល់ទីកន្លែង របស់ខ្លួនដល់បេក្ខ ជន រឺគណបក្សដែលមានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ដែលសុំជួលប្រើប្រាស់សំរាប់ឃោសនា ដោយផ្អែកលើគោលការណ៍ស្មើភាព និង តាមលំដាប់លំដោយតាមកាលបរិច្ឆេទនៃការស្នើសុំ ។ គណបក្សនយោបាយ រឺ បេក្ខជនដែលមានបំនងជួលរោងមហោស្រព មណ្ឌល កីឡា អុទ្យាន រឺ ទីសាធារណ រឺ សាលសាធារណ ត្រូវដាក់ពាក្យសុំទៅអ្នកគ្រប់គ្រងយ៉ាងហោចណាស់បី (៣)ថ្ងៃមុនថ្ងៃប្រជុំ ឃោសនា ហើ យត្រូវផ្ញើសេចក្តីចំលងនៃពាក្យសុំនេះមួយច្បាប់ដល់គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ។ អ្នកគ្រប់គ្រងត្រូវឆ្លើយតបទៅនឹងពា ក្យស្នើសុំ មិនអោយលើសពីម្ភៃបួន (២៤)ម៉ោង ក្រោយពីបានទទួលពាក្យស្នើ សុំ ។
  • មាត្រា ១៣៤
គណបក្សនយោបាយនៃបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត រឺ បេក្ខជនអាចធ្វើការឃោសនានៅតាមកន្លែង អែកជនបាន តែ ត្រូវមានការយល់ព្រមជាមួយម្ចាស់កន្លែងនោះ ហើយត្រូវអោយដំនឹងជាមុនទៅគណកម្មការឃុំសង្កាត់ រៀបចំការបោះឆ្នោតអំពីកាលបរិ ច្ឆេទនៃការឃោសនាបោះឆ្នោតនោះ ។
  • មាត្រា ១៣៥
គណបក្សនយោបាយ រឺ បេក្ខជន រឺ អ្នកគាំទ្រមិនត្រូវជ្រៀតជ្រែក រឺ ធ្វើអោយរាំងស្ទះដល់សកម្មភាពរបស់ គណបក្សនយោ បាយ បេក្ខជន រឺ អ្នកគាំទ្រផ្សេងទៀត ។
  • មាត្រា ១៣៦
អាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ត្រូវផ្តល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការដើម្បីថែរក្សាសុវត្ថិភាព សន្តិសុខ សន្ដាប់ធ្នាប់ សាធារណ និង របៀ បរៀបរយក្នុងការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សនយោបាយ បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្ស នយោបាយ និងបេក្ខជនក្នុងបញ្ជីបេក្ខជននៃគ ណបក្សនយោបាយទាំងអស់ដោយស្មើភាព ។

ជំពូកទី៩ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍

  • មាត្រា ១៣៧
ក្នុងការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ គណបក្ស នយោបាយទាំងអស់ដែលបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ក្នុងរយពេលយ៉ាងតិច កៅសិប (៩០)ថ្ងៃមុនថ្ងៃចាប់ផ្តើ មធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត មានសិទ្ធិ ចាត់តាំងភ្នាក់ងារម្នាក់ និង ភ្នាក់ងារបំរុងម្នាក់ហៅថា ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ នៅការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នក បោះឆ្នោតនីមួយៗ ។ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយត្រូវអនុញ្ញាតអោយ ចូលក្នុងការិយាល័យចុះឈ្មោះតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ។ ភ្នាក់ងារបំរុងនៃគណបក្សនយោបាយ ត្រូវអនុញ្ញាតអោយជំនួសភ្នាក់ងារពេញសិទ្ធិ ក្នុង ករណីភ្នាក់ងារពេញសិទ្ធិ អវត្តមាន ។
  • មាត្រា ១៣៨
គណបក្សនយោបាយដែលបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ស្តីគីណបក្សនយោបាយ ហើយមានបំនងបញ្ជូនភ្នាក់ ងាររបស់ខ្លួន ចូលរួមពិនិត្យមើលដំនើរការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើស រើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ត្រូវ ដាក់ពាក្យសុំចុះឈ្មោះភ្នាក់ងាររបស់ខ្លួនទៅគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ ឆ្នោតក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំពីរថ្ងៃ (៧) មុនកាលបរិ ច្ឆេទនៃការចាប់ផ្តើមពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះ ឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតដូចមានចែងក្នុងវាក្យខ័ណ្ឌទី ២ មាត្រា ៤៩ នៃច្បាប់នេះ។ ពាក្យសុំចុះឈ្មោះជាភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយត្រូវភ្ជាប់ជាមួយនូវច្បាប់ចំលង លិខិតបញ្ជាក់ការចុះបញ្ជីនៃ គណបក្សនយោបាយ នោះនៅក្រសួងមហាផ្ទៃមួយច្បាប់ បញ្ជីឈ្មោះភ្នាក់ងារដែលជានីតិជន ដោយបញ្ជាក់នាមត្រកូល នាមខ្លួន ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំកំនើត អាស័យដ្ឋាន នៃ ភ្នាក់ងារម្នាក់ៗព្រមទាំងការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដែល ភ្នាក់ងារម្នាក់ៗត្រូវបំពេញការងារ ។
  • មាត្រា ១៣៩
គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចុះឈ្មោះ និង ផ្តល់ប័ណ្ណសំគាល់ដល់ភ្នាក់ងារនៃគណបក្ស នយោបាយណា ដែលបំពេញបានត្រឹមត្រូវតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៣៨ នៃច្បាប់នេះ ។ ក្នុងករណីភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយណាមួយ ដែលមិនបាន បំពេញតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុង មាត្រា ១៣៨ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបដិសេធ ឈ្មោះរបស់ជននោះជាលាយ លក្ខណ៍អក្សរទៅគណបក្សនយោបាយ សាមី ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃទទួលពាក្យបន្ដឹង ស្នើសុំ ។ គណបក្សនយោបាយនោះមានសិទ្ធិដាក់ពាក្យស្នើសុំចុះឈ្មោះភ្នាក់ងារជាថ្មី មួយលើកទៀតជំនួសឈ្មោះ ភ្នាក់ ងារដែលបានបដិសេ ធមកគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពី បានទទួលលិខិតជូនដំនឹងជាលាយលក្ខណ៍អ ក្សរអំពីកាលបដិសេធ ។
  • មាត្រា ១៤០
គណបក្សនយោបាយដែលមានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់មានសិទ្ធិ ចាត់តាំងភ្នាក់ ងារម្នាក់ និង ភ្នាក់ងារបំរុងម្នាក់ ហៅថាភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ នៅតាមការិយាល័យបោះ ឆ្នោត និងការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោ តនីមួយៗក្នុងឃុំ សង្កាត់ដែលខ្លួនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ។ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយនៅតាមការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ការិយាល័យ រាប់សន្លឹកឆ្នោតមួយ ត្រូវ មានឈ្មោះនៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៃការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ ។ ភ្នាក់ងារនៃ គណបក្សនយោបាយត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយចូលទៅក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ការិយាល័យរាប់ សន្លឹកឆ្នោតតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ។ ភ្នា ក់ងារបំរុងនៃគណបក្សនយោបាយ ត្រូវអនុញ្ញាតអោយជំនួសភ្នាក់ងារពញសិទ្ធិក្នុងករណីភ្នាក់ងារពេញសិទ្ធិ អវត្តមាន ។
  • មាត្រា ១៤១
គណបក្សនយោបាយដែលមានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ត្រូវដាក់ ពាក្យសុំចុះ ឈ្មោះភ្នាក់ងារ និង ភ្នាក់ងារបំរុងរបស់ខ្លួនមកគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតក្នុងរយពេល យ៉ាងយូរប្រាំពីរ (៧)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពី កាលបរិច្ឆេទនៃការបិទផ្សាយបញ្ជីបេក្ខជនតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១២៤ នៃច្បាប់នេះ ។ ពាក្យសុំចុះឈ្មោះជាភ្នាក់ងារនៃគណ បក្សនយោបាយត្រូវបញ្ជាក់នាមត្រកូល នាមខ្លួន ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំកំនើត អាស័យដ្ឋាន និងលេខប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះ ឆ្នោតរបស់ភ្នាក់ងារម្នាក់ៗ និង ការិយាល័យ បោះឆ្នោតដែលភ្នាក់ងារនោះត្រូវបំពេញការងារ ។
  • មាត្រា ១៤២
គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចុះឈ្មោះ ហើយផ្តល់ប័ណ្ណសំគាល់ដល់ភ្នាក់ងារនៃគណបក្ស នយោបាយ ណាដែលមានលក្ខណសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៤០ និង មាត្រា ១៤១ នៃច្បាប់នេះ ។ ក្នុងករណីភ្នាក់ងារ និង ភ្នាក់ងារបំរុ ងណាម្នាក់ដែលបំពេញមិនបានត្រឹមត្រូវតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុង មាត្រា ១៤០ និង មាត្រា ១៤១ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់ រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបដិសេធឈ្មោះរបស់ ជននោះជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅគណបក្សនយោបាយសាមី ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី(៣) ថ្ងៃក្រោយពីបានទទួល ពាក្យស្នើសុំ ។ គណបក្សនយោបាយនោះ មានសិទ្ធិដាក់ពាក្យស្នើសុំចុះឈ្មោះភ្នាក់ងារ និង ភ្នាក់ងារបំរុងរបស់ខ្លួន ជាថ្មីមួយ លើកទៀតជំនួសឈ្មោះភ្នាក់ងារ និង ភ្នាក់ងារបំរុងដែលបានបដិសេធ មកគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ ឆ្នោតក្នុងរយ ពេលយ៉ាងយូរបី (៣) ថ្ងៃបន្ទាប់ពីបានទទួលលិខិតជូនដំនឹងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរអំពីការបដិសេធ ។
  • មាត្រា ១៤៣
គណបក្សនយោបាយដែលគ្មានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ណាមួយ ក្នុងឃុំ សង្កា ត់នោះ គណបក្សនយោបាយមានសិទ្ធិបញ្ជូនសមាជិករបស់ខ្លួនជាប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត ជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ អោយចូលរួមជាអ្នកសង្កេតការណ៍ក្នុងដំនើរការបោះឆ្នោត និង ដំនើរការរាប់សន្លឹក ឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៤៤
គណបក្សនយោបាយដែលគ្មានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៤៣ នៃច្បាប់នេះត្រូវដាក់ ពាក្យសុំចុះឈ្មោះ អ្នកសង្កេតការណ៍របស់ខ្លួន ទៅគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតក្នុង រយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ ពីរ (៧) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីកាលបរិច្ឆេទនៃ ការបិទផ្សាយបញ្ជីបេក្ខជនតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១២៤ នៃច្បាប់ នេះ ។ ពាក្យសុំចុះឈ្មោះអ្នកសង្កេតការណ៍នៃគណបក្សន យោបាយដែលគ្មានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជ្រើស រើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ត្រូវបញ្ជាក់នាមត្រកូល នាមខ្លួន អាសយដ្ឋាន និង លេខប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបន ប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតរបស់អ្នកសង្កេតការណ៍ម្នាក់ៗ និង ការិយាល័យបោះឆ្នោត ព្រមទាំងការិយាល័ យរាប់សន្លឹក ឆ្នោតដែលអ្នកសង្កេតការណ៍នោះត្រូវបំពេញការងារ ។
  • មាត្រា ១៤៥
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចុះឈ្មោះ ហើយផ្តល់ប័ណ្ណសំគាល់ដល់ភ្នាក់ងារអ្នកសង្កេតការណ៍ នៃគណប ក្សនយោបាយ ដែលគ្មានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះរបោះឆ្នោតណាដែលមានលក្ខណសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ដូចមាន ចែងក្នុងមាត្រា ១៤៣ និង មា ត្រា ១៤៤ នៃច្បាប់នេះ ។ ក្នុងករណីអ្នកសង្កេតការណ៍ណាម្នាក់ដែលបំពេញមិនបានត្រឹមត្រូវតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៤៣ និង មាត្រា ១៤៤ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបដិសេធឈ្មោះរបស់ជននោះជា លាយលក្ខណ៍អក្សរទៅគណ បក្សនយោបាយសាមី ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣) ថ្ងៃបន្ទាប់ពីបានទទួលពាក្យស្នើសុំ។ គណបក្សនយោបាយអាចដាក់ពាក្យស្នើសុំចុះឈ្មោះ អ្នកសង្កេតការណ៍របស់ខ្លួនជាថ្មីមួយលើកទៀត ជំនួស ឈ្មោះអ្នកសង្កេតការណ៍ដែលបានបដិសេធទៅគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះ ឆ្នោត ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី ( ៣) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលលិខិតជូនដំនឹងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរអំពីការបដិសេធ ។
  • មាត្រា ១៤៦
ក្នុងការចូលទៅសង្កេតការណ៍ដំនើរការបោះឆ្នោត និង ដំនើរការរាប់សន្លឹកឆ្នោត អ្នកសង្កេតការណ៍នៃ គណបក្សនយោបាយ ដែលគ្មានបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត មិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពណាមួយដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៥៨ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ១៤៧
សមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិចូលរួមក្នុងឋាន:ជាអ្នកសង្កេតការណ៍ក្នុងដំនើរការបោះឆ្នោត ទាំងមូល ។
  • មាត្រា ១៤៨
ត្រូវបានបង្កើតអោយមានគណកម្មាធិការមួយ ឈ្មោះថាគណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និង អង្គការ ក្រៅរដ្ឋាភិបា ល សំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតក្នុងរយពេលយ៉ាងតិចសាមសិប (៣០) ថ្ងៃ មុនកាលបរិច្ឆេទនៃការ ចាប់ផ្តើមពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះ ឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដើម្បីសម្របសំរួលជាមួយគណកម្មាធិការ ជាតិរៀបចកាំរបោះឆ្នោតក្នុងការរៀបចំអ្នកសង្កេតការណ៍ នៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលចូលរួមសង្កេតការណ៍ ក្នុងដំនើរការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ចុះឈ្មោះអ្នក បោះឆ្នោត ដំនើរការបោះឆ្នោត និង ដំនើរការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។ គណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ត្រូវ បញ្ចប់អាណត្តិការងាររបស់ខ្លួន បន្ទាប់ពីប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់តាមអាណត្តិនីមួយៗ
  • មាត្រា ១៤៩
គណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលសំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត រួម មានប្រធានមួយ (១) រូប អនុប្រធានពីរ (២) រូប និង សមាជិកបួន (៤) រូប ។ ប្រធាន អនុប្រធាន សមាជិករបស់ គណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល សំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតត្រូវរៀបចំឡើងដោយការបោះឆ្នោតស្របតាមនីតិវិធីដែលកំនត់ដោយគណ កម្មាធិការ ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៥០
សមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលមានបំនងធ្វើជាសមាជិកក្នុងគណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃ សមាគម និងអង្គ ការក្រៅរដ្ឋាភិបាល សំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត ត្រូវមានលក្ខណសម្បត្តិដូចខាងក្រោម :
  • បានចុះបញ្ជីជាផ្លូវការនៅក្រសួងមហាផ្ទៃយ៉ាងហោចណាស់ប្រាំបួន (៩) ខែ មុនកាលបរិច្ឆេទនៃ ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់
  • មានលក្ខន្តិក: រឺ អែកសារប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ដែលបញ្ជាក់ពីគោលបំនង រឺ ទិសដៅក្នុងការ លើកកំពស់ការពារអភិបាលកិច្ច​ល្អ ប្រជាធិបតេយ្យ រឺ ការបោះឆ្នោត រឺ សិទ្ធិមនុស្ស រឺ ច្បាប់ យុត្តិធម៌សង្គម ។
  • មាត្រា ១៥១
សមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលមានលក្ខណសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៥០ នៃ ច្បាប់នេះ ហើយ មានបំនងធ្វើជាសមាជិកក្នុងគណកម្មាធិការជាតិសម្របសំរួលនៃសមាគម និង អង្គការក្រៅ រដ្ឋាភិបាល សំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត ត្រូវដាក់ពាក្យសុំជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំ ការបោះឆ្នោតតាមទំរង់បែបបទ ដែលកំនត់ដោយបទបញ្ជា និង នី តិវិធីរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះ ឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៥២
គណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលសំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតមាន ភារកិច្ច :
  • សហការជាមួយសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនានា ក្នុងការរៀបចំអ្នកសង្កេតការណ៍នៃ សមាគម និង អង្គការក្រៅ
រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីចូលរួមសង្កេតការណ៍ក្នុងដំនើរការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះ ឆ្នោតចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដំនើរការបោះឆ្នោ ត និង ដំនើរការរាប់សន្លឹកឆ្នោត តាមការណែនាំរបស់គណ កម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • ហ្វឹកហ្វឺនដល់អ្នកសង្កេតការណ៍នៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលអំពីច្បាប់ និង នីតិវិធី ទាក់ទងដល់ការបោះឆ្នោត
  • ស្វះស្វែងរកធនធានហិរញ្ញវត្ថុ សម្ភារ ដើម្បីធានាអោយមានមធ្យោបាយគ្រប់គ្រាន់សំរាប់បំរើដល់ ដំនើរការសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត
  • សហការជួយដល់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ធ្វើការអប់រំដល់អ្នកបោះឆ្នោតអំពី គោលបំនងនៃការបោះឆ្នោត និង នីតិវិធីនានា ទាក់​ទង​ដល់​ដំនើរ​ការបោះឆ្នោតទាំងមូល
  • សហការជួយដល់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ក្នុងការស្វះស្វែងរកជំនួយអុបត្ថម្ភជា មធ្យោបាយ សម្ភារ ថវិកា សំរាប់បំរើការបោះឆ្នោត ។ មធ្យោបាយ ថវិកា ដើម្បីសកម្មភាពរបស់គណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និង អង្គការក្រៅ រដ្ឋាភិបាល សំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតមិនមែនជាបន្ទុកនៃថវិការដ្ឋឡើយ ។
  • មាត្រា ១៥៣
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត សំរេចផ្លាស់ប្តូរសមាជិកណាម្នាក់ពីគណកម្មាធិការសម្របសំរួល នៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលសំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត ក្នុងករណីដែលសមាជិកទាំងនោះរំលោភ បំពានទៅលើច្បាប់នេះ រឺ បទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៥៤
បន្ទាប់ពីបានពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល សំរាប់សង្កេត ការណ៍បោះឆ្នោត គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវកំនត់តាមបទបញ្ជា និងនីតិវិធីនូវ :
  • ចំនួនអ្នកសង្កេតការណ៍នៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលសំរាប់ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នក បោះឆ្នោត ការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតនីមួយៗ
  • លក្ខណសម្បត្តិរបស់អ្នកសង្កេតការណ៍នៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ។
  • មាត្រា ១៥៥
គណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលសំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត ត្រូវ រៀបចំបញ្ជីសុំ ចុះឈ្មោះជាអ្នកសង្កេតការណ៍នៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ទៅគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំ ការបោះឆ្នោត ទៅតាមពេលវេលា និង នីតិវិធីដែលកំនត់ដោយបទបញ្ជារបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះ ឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៥៦
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវចុះឈ្មោះ និង ផ្តល់ប័ណ្ណសំគាល់អោយអ្នកសង្កេតការណ៍ណា ដែលមានលក្ខ ណសម្បត្តិត្រឹមត្រូវតាមការកំនត់ដូចមានចែងក្នុងបទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់គណកម្មាធិការជាតិ រៀបចំការបោះឆ្នោត ។ ក្នុងករណីអ្នក សង្កេតការណ៍ណាម្នាក់ ដែលគ្មានលក្ខណសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោតត្រូវបដិសេធឈ្មោះរបស់ជននោះ ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ អោយទៅគណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលសំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃបាន ទទួលពាក្យស្នើសុំ ។ គណកម្មាធិការសម្របសំរួលនៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបា លសំរាប់សង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត មានសិទ្ធិដាក់ពាក្យសុំចុះឈ្មោះជាអ្នកសង្កេតការណ៍នៃសមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាថ្មីមួយ លើកទៀតជំនួស ឈ្មោះអ្នកសង្កេតការណ៍ដែលបានបដិសេធ អោយមកគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣) ថ្ងៃបន្ទាប់ពីបានទទួលលិខិតជូនដំនឹងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរអំពីការបដិសេធ ។
  • មាត្រា ១៥៧
ភ្នាកងារនៃគណបក្សនយោបាយនីមួយៗមានសិទ្ធិមានវត្តមាននៅតាមការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត រឺ ការិយាល័យ បោះឆ្នោត រឺ ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ដែលខ្លួនបានទទួលការអនុញ្ញាតពីគណកម្មការឃុំ សង្កាត់ រៀបចំការបោះឆ្នោតរៀបចំការបោះ ឆ្នោត ។ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយមានសិទ្ធិប្តឹងជំទាស់រាល់ការរំលោភទៅលើច្បាប់នេះ រឺ លើបទបញ្ជា និង នីតិវិធែដីលភ្នាក់ងារនោះ បានឃើញផ្ទាល់ ។ ការជំទាស់ត្រូវធ្វើឡើងទៅប្រធានការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោត រឺ ប្រធានការិយា ល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត នៅពេលមានការរំលោភ រឺ បន្ទាប់ពីមានការរំលោភ ។ ការជំទាស់ត្រូវធ្វើទៅតាមទំរង់បែបនេះដែលកំនត់ដោ់យគណ កម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៥៨
ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយមិនត្រូវ :
  • ផ្តល់ការណែនាំ រឺស្តីបន្ទោសដល់មន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត មន្ត្រីបោះឆ្នោត និងមន្ត្រីរាប់សន្លឹកឆ្នោត
  • រំខាន រឺ ជ្រៀតជ្រែកដំនើរការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការចុះឈ្មោះអ្នកបោះ ឆ្នោត ដំនើរការបោះឆ្នោត និង ដំនើរការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។
  • លើកការប្តឹងជំទាស់ រឺ ដាក់ពាក្យបន្ដឹងជំទាស់ទៅជនណាម្នាក់ក្រៅពីប្រធានការិយាល័យចុះ ឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោត រឺ ប្រធាន​ការិយាល័យ​រាប់​សន្លឹកឆ្នោតបានឡើយ
  • រំលោភទៅលើបទប្បញ្ញត្តិទាំងឡាយនៃច្បាប់នេះ រឺ បទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់គណកម្មាធិការ ជាតិរៀបចកាំរបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៥៩
អ្នកសង្កេតការណ៍មិនត្រូវ :
  • ផ្តល់ការណែនាំ រឺ ស្តីបន្ទោសដល់មន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត រឺ មន្ត្រីបោះឆ្នោត រឺ មន្ត្រីរាប់សន្លឹក ឆ្នោត
  • រំខាន រឺ ជ្រៀតជ្រែកដំនើរការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការចុះឈ្មោះអ្នកបោះ ឆ្នោត ដំនើរការបោះឆ្នោត និងដំនើរការរាប់សន្លឹកឆ្នោត
  • រំលោភទៅលើបទប្បញ្ញត្តិទាំងឡាយនៃច្បាប់នេះ រឺ បទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់គណកម្មាធិការ ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៦០
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវធ្វើការផ្សព្វផ្សាយដល់គណបក្សនយោបាយ សមាគម និង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបា ល ដែលទទួលសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត អំពីការគ្រប់គ្រង និង ការប្រព្រឹត្តទៅនៃការបោះឆ្នោត ជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ បទប្ប ញ្ញត្តិសំខាន់ៗនៃច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់ ព្រមទាំងបទ បញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់ខ្លួន ។
  • មាត្រា ១៦១
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវអញ្ជើញតំនាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលបរទេស តំនាងប្រទេស នានា និង តំនាង អង្គការអន្តរជាតិអោយចូលរួមសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៦២
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតអាចតាក់តែងបទបញ្ជាសំរាប់ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការ ណ៍អនុលោមទៅតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់នេះ ។

ជំពូកទី១០ ការរៀបចំ ការគ្រប់គ្រង និង ការប្រព្រឹត្តទៅនៃការបោះឆ្នោត

  • មាត្រា ១៦៣
ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗត្រូវមានសន្លឹកឆ្នោតដោយឡែករបស់ខ្លួនដែលគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតផ្តល់ ជូន ។
  • មាត្រា ១៦៤
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវធានាបោះពុម្ពសន្លឹកឆ្នោតគ្រប់ចំនួនសំរាប់ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ នៅលើក្រដាស ពណ៌ស ។
  • មាត្រា ១៦៥
សន្លឹកឆ្នោតនីមួយៗត្រូវមានគល់បញ្ជីសន្លឹកឆ្នោត ។ លេខរៀងតាមលំដាប់តគ្នានៃសន្លឹកឆ្នោតត្រូវបោះនៅលើគល់បញ្ជីសន្លឹ កឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៦៦
សន្លឹកឆ្នោតនីមួយៗត្រូវមានសញ្ញាសំគាល់គណបក្សនយោបាយ និង ឈ្មោះគណបក្សជាអក្សរពេញ និង អក្សរកាត់ ។ សញ្ញា សំគាល់គណបក្សនយោបាយ និង ឈ្មោះគណបក្សនយោបាយជាអក្សរពេញ និង អក្សរកាត់ដែលត្រូវ ដាក់លើសន្លឹកឆ្នោត ត្រូវដាក់តាម លំដាប់លំដោយ ផ្អែកតាមលទ្ធផលនៃការចាប់ឆ្នោតដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១២៣ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ១៦៧
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវធានាផ្តល់ហិបឆ្នោតអោយបានគ្រប់ចំនួនសំរាប់ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ។ គ្រប់ហិប ឆ្នោតទាំងអស់ត្រូវ :
  • មានគម្របជាប់ជាមួយ
  • ធានានូវសុវត្ថិភាពដែលមិនអាចហូតយកសន្លឹកឆ្នោតចេញពីក្នុងហិបបាន ប្រសិនបើមិនបើកគម្រប
  • មានសោរ រឺ អុបករណ៍ផ្សេងទៀតសំរាប់កិបពេលបិទហិបឆ្នោត
  • មានផ្លាកលេខ រឺ សញ្ញាសំគាល់នៅផ្នែកខាងក្រៅយ៉ាងច្បាស់ដែលមិនអាចដូរ រឺ លុបបានដោយ ងាយ ហើយផ្លាកលេខ រឺ សញ្ញាសំគាល់នេះ ត្រូវមានតែមួយគត់សំរាប់ហិបនោះ និង សំគាល់បានថាហិបនោះ ទាក់ទងទៅនឹងឃុំ សង្កាត់ និង ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយ ។
  • មាត្រា ១៦៨
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវធានាអោយមានត្រាសំងាត់ជាធម្មតាគ្រប់ចំនួន និង ខុសៗគ្នាសំរាប់ ការិយាល័ យបោះឆ្នោតនៃឃុំ សង្កាតនី់មួយៗ ។ ការិយាល័យបោះឆ្នោតមួយត្រូវមានត្រាសំងាត់ជាផ្លូវការមួយ សំរាប់បោះនៅលើផ្នែកខាងខ្នងនៃសន្លឹ កឆ្នោត នីមួយៗ ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវតាក់តែងបទបញ្ជា និង នីតិវិធីសំរាប់ការប្រគល់ទទួល និង ការប្រគល់ត្រ លប់មកវិញ និង ធានាអោយបាននូវភាពសំងាត់នៃត្រានេះ ។
  • មាត្រា ១៦៩
គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវប្រគល់សម្ភារបោះឆ្នោតដែលចាំបាច់សំរាប់បំរើការបោះ ឆ្នោតទៅអោយ ការិយាល័យបោះឆ្នោត មិនអោយហួសពីសាមសិបប្រាំមួយ (៣៦)ម៉ោង មុនថ្ងៃបោះឆ្នោត ។ ការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវត្រួតពិនិត្យ និង ចុះ ហត្ថលេខាលើបង្កាន់ដៃទទួលសម្ភារបោះឆ្នោតទាំងអស់ដែល បានប្រគល់អោយ ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវតាក់តែង បទបញ្ជាកំនត់អំពីសម្ភារបោះឆ្នោត និង នីតិវិធី សំរាប់ការប្រគល់ ទទួល និង ការប្រគល់ត្រលប់មកវិញនូវសម្ភារបោះឆ្នោត និង ធានាអោ យបាននូវភាពសំងាត់ និង សន្តិសុខនៃសន្លឹកឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៧០
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវធានាអោយការិយាល័យបោះឆ្នោតនីមួយៗមានសម្ភារអុបករណ៍ចាំ បាច់ដូចខា ងក្រោម :
  • តុ និង កៅអីសំរាប់មន្ត្រីបោះឆ្នោត
  • បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត
  • សន្លឹកឆ្នោតមិនទាន់ប្រើប្រាស់
  • ទឹកខ្មៅជ្រលក់ដៃ
  • បន្ទប់គូសសន្លឹកឆ្នោត
  • ហិបឆ្នោត
  • សម្ភារបរិក្ខារចាំបាច់ផ្សេងៗទៀត ។
  • មាត្រា ១៧១
មុនថ្ងៃបោះឆ្នោតម្ភៃបួន (២៤)ម៉ោង ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវប្រជុំមន្ត្រីទាំងអស់ដើម្បីពិនិត្យវត្តមាន និង ពិនិត្យទី តាំងការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ពិនិត្យសម្ភារបរិក្ខារបំរើអោយការបោះឆ្នោត ។ ក្នុងករណីបើមានមន្ត្រីណាម្នាក់អវត្តមាន មន្ត្រីនោះត្រូវជំ នួសដោយមន្ត្រីថ្មីដែលជ្រើសតាំងឡើងស្របតាមបទ ប្បបញ្ញត្តិដូចមានចែងក្នុងបទបញ្ជា និង នីតិវិធី ។ ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវ ពិនិត្យស្ថានភាពសន្តិសុខនៅការិយាល័យបោះឆ្នោតហើយចាត់វិធានការការ ពារសន្តិសុខបើចាំបាច់ ។
  • មាត្រា ១៧២
នៅថ្ងៃបោះឆ្នោត មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោតគ្រប់រូបដែលបានទទួលការតែងតាំងអោយបំពេញការងារតាម ការិយាល័យ បោះឆ្នោត ត្រូវមានវត្តមានក្នុងការិយាល័យនៅម៉ោង ៦.០០ នាទី ដោយនាំមកជាមួយនូវសម្ភារបរិក្ខារ បោះឆ្នោតទាំងអស់ ។ ចំពោះភ្នាក់ ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយចូលក្នុងការិយាល័យបោះ ឆ្នោតនៅម៉ោង ៦.០០ នាទី ។
  • មាត្រា ១៧៣
នៅចន្លោះពីម៉ោង ៦.០០ នាទី ដល់ម៉ោង ៦.៣០ នាទី នៅថ្ងៃបោះឆ្នោត មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវ រៀបចំកិច្ចការដូច ខាងក្រោម :
  • ពិនិត្យឡើងវិញនៅហិបឆ្នោតដែលបានផ្តល់អោយ និង ពិនិត្យផ្លាកលេខ រឺ សញ្ញាសំគាល់ហិបឆ្នោត អោយបានត្រឹមត្រូវ
  • បង្ហាញអ្នកនៅក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោតថា ហិបឆ្នោតនីមួយៗពុំមានអ្វីនៅក្នុងនោះឡើយ
  • បិទគម្របក្នុងនៃហិបឆ្នោត រួចធ្វើការចាក់សោរឃ្លុំ
  • បិទផ្លាកលេខ រឺ សញ្ញាសំគាល់ជាប់នឹងហិបឆ្នោត ដោយមានបោះត្រារបស់ការិយាល័យ បោះឆ្នោតពីលើ
  • អនុញ្ញាតអោយភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ពិនិត្យមើលហិបឆ្នោត ផ្លាក លេខ រឺ សញ្ញាសំគាល់
ផ្សេងៗដែលបិទលើហិបឆ្នោត ។ ក្នុងករណីសម្ភារ អុបករណ៍បោះឆ្នោត ត្រូវបានប្រគល់អោយការិយាល័យបោះឆ្នោតក្រោយម៉ោង ៦.៣០ នាទី ពេលទទួល ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវអនុវត្តនីតិវិធីខាងលើ ករណីនេះប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតអាចព្យួរ ការបោះឆ្នោត នៅការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះជាបណ្តោះអាសន្នសិន រហូតដល់ពេលដែលនីតិវិធីខាងលើបានបំពេញរួច រាល់ ។ បន្ទាប់ពីបានបិទផ្លាកលេខ រឺ សញ្ញាសំគាល់លើហិបឆ្នោតរួចហើយ ហិបឆ្នោតទាំងនោះមិនអាចបើកចំហរ ឡើយ លើកលែងតែក្នុងបំនងរាប់សន្លឹកឆ្នោតដូចមានចែ ងនៅក្នុងច្បាប់នេះ និង មិនអាចយកចេញពីការិយាល័យ បោះឆ្នោត លើកលែងតែការដឹកជញ្ជូនទៅកន្លែងរាប់សន្លឹកឆ្នោតក្នុងករណីដែល ច្បាប់ រឺ បទបញ្ជាតំរូវអោយរាប់សន្លឹក ឆ្នោតនៅកន្លែងផ្សេង ។
  • មាត្រា ១៧៤
នៅចន្លោះពីម៉ោង ៦.៣០នាទី ដល់ម៉ោង ៧.០០ នាទី ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោត ត្រូវចាត់អោយបើក ស្រោមសំបុត្រ ដែ លមានត្រាសំងាត់បោះឆ្នោតនៅលើខ្នងសន្លឹកឆ្នោត រាប់សន្លឹកឆ្នោត និង កត់ត្រាចំនួនព្រមទាំង លេខរៀងនៅលើគល់បញ្ជីសន្លឹកឆ្នោតតាម បែបបទដែលកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៧៥
ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវបើកការិយាល័យបោះឆ្នោតនៅម៉ោង ៧.០០ នាទី ។
  • មាត្រា ១៧៦
អ្នកដែលមានសិទ្ធិចូលទៅក្នុងបរិវេណខាងក្នុង និង ក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោតបាន លុះត្រាតែជននោះមាន ប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត សំរាប់ការិយាល័យនោះ ហើយជននោះមិនទាន់បានបោះ ឆ្នោតនៅឡើយ ។ ជនណាដែលមិនបង្ហាញប័ ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ដែលមានសុពលភាពសំរាប់ ការិយាល័យបោះឆ្នោតរបស់ខ្លួន ជននោះមិនត្រូវអនុញ្ញាត អោយចូលក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោតបានឡើយ ។ អ្នកបោះឆ្នោតម្នាក់ៗត្រូវបានផ្តល់សន្លឹកឆ្នោតអោយក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត ក្នុងករ ណីដែលអ្នកបោះឆ្នោតនោះ បំពេញបានតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចខាងក្រោម :
  • មានប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត
  • មានឈ្មោះ និង លេខប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត មាននៅលើបញ្ជី ឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត សំរាប់ការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះ
  • មិនទាន់បានបោះឆ្នោតនៅឡើយ ហើយអនុញ្ញាតអោយមន្ត្រីបោះឆ្នោតពិនិត្យមើលម្រាមដៃរបស់បុគ្គល នោះ ។ អ្នកបោះឆ្នោត​ម្នាក់ៗ​ត្រូវ​គូស​នៅ​លើ​សន្លឹក​ឆ្នោត​តែម្នាក់អែង នៅក្នុងបន្ទប់គូសសន្លឹកឆ្នោតដោយឡែក ហើយ ដាក់សន្លឹកឆ្នោតដែលបានគួសរួចនោះចូលទៅក្នុងហិបឆ្នោតនៅក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត បន្ទាប់មកត្រូវអនុញ្ញាតអោយ មន្ត្រីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ជ្រលក់ទឹកខ្មៅលុបមិនជ្រះទៅតាមនីតិវិធីដែលបានកំនត់ ។ របៀបគូសសន្លឹកឆ្នោត និង ដាក់សន្លឹកឆ្នោតចូលក្នុងហិបឆ្នោតត្រូវកំនត់ដោយបទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវតាក់តែងបទបញ្ជា ដើម្បីអនុវត្តជាក់ស្តែងនូវមាត្រានេះ និង កំនត់អ់ពីំការគ្រប់គ្រងនីតិវិធីបោះឆ្នោតនៅក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៧៧
អ្នកបោះឆ្នោតដែលបានធ្វើអោយខូចសន្លឹកឆ្នោតដោយអចេតនា ត្រូវប្រគល់សន្លឹកឆ្នោតនេះ អោយមន្ត្រីការិយាល័យ បោះ ឆ្នោត ហើយមន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោត ត្រូវប្រគល់សន្លឹកឆ្នោតថ្មីមួយជំនួសវិញទៅតាមនីតិវិធីដែលកំនត់ដោយ គណកម្មាធិការជាតិ រៀបចំការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៧៨
អ្នកបោះឆ្នោតដែលពិការមិនអាចបោះឆ្នោតដោយខ្លួនអែងបាន មានសិទ្ធិជ្រើសរើសអ្នកជំនួយម្នាក់ជានីតិជនទៅ ជាមួយ រឺ មានសិទ្ធិស្នើសុំជំនួយពីប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៧៩
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវតាក់តែងបទបញ្ជាសំរាប់ការពារសិទ្ធិដល់អ្នកបោះឆ្នោតដែល ពិការរាងកាយ ហើយមិនអាចជ្រលក់ទឹកខ្មៅលុបមិនជ្រះបាន ។
  • មាត្រា ១៨០
មិនអនុញ្ញាតអោយជនណាម្នាក់ចូលទៅជ្រៀតជ្រែក រឺ ជួយអ្នកបោះឆ្នោតក្នុងពេលដែលអ្នកបោះឆ្នោតស្ថិតនៅក្នុង បរិវេណ ខាងក្នុង រឺ ក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោតបានឡើយ លើកលែងតែមានការអនុញ្ញាត អនុលោមទៅតាមបទ ប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ១៨១
មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោត រឺ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ មានសិទ្ធិប្តឹងជំទាស់ចំពោះជនម្នាក់នៅក្នុង ការិយាល័យបោះ ឆ្នោត ក្នុងករណីដែលជននោះមិនបានបំពេញតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌណាមួយដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៧៦ នៃច្បាប់នេះ ។ ការប្តឹងជំទាស់ត្រូវធ្វើទៅ កាន់ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោត ។ ក្នុងករណីប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតពិនិត្យឃើញថា ជននោះ មិនបានបំពេញតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌណា មួយដូច មានចែងក្នុងមាត្រា ១៧៦ នៃច្បាប់នេះ ជននោះមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយបោះឆ្នោតឡើយ ហើយជននោះត្រូវអម ដំនើរដោយ មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោតអោយចេញក្រៅពីការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ពីបរិវេណខាងក្នុង ។ ក្នុងករណីប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោត សំរេចថាជននោះ បានបំពេញល័ក្ខខ័ណ្ឌតាមបទប្បបញ្ញត្តិដូចមាន ចែងក្នុងមាត្រា ១៧៦ នៃច្បាប់នេះ ជននោះត្រូវបានអនុញ្ញាតអោយបោះ ឆ្នោត ។ សេចក្តីសំរេចរបស់ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោត ជាសេចក្តីសំរេចចុងក្រោយ ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវ កំនត់ដោយបទបញ្ជា នូវរបៀបរបបប្តឹងជំទាស់ ការដោះស្រាយ និង ការកំនត់អំពីករណីខាងលើនេះ ។

ជំពូកទី១១ ការបិទការបោះឆ្នោត ការរាប់សនឹក្លឆ្នោត និង ការប្រមូល ប្រគល់ ទទួលសម្ភារបោះឆ្នោត

  • មាត្រា ១៨២
ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវប្រកាសបិទការបោះឆ្នោតនៅម៉ោង ១៥.០០ នាទី ។ ជនគ្រប់រូបដែលមានបំនងបោះឆ្នោត មិនត្រូវអនុញ្ញាតអោយចូលទៅក្នុងបរិវេណខាងក្នុងក្រោយម៉ោង ១៥.០០ នាទីបានឡើយ ។ ជនដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតក្រោយម៉ោង ១៥.០០នាទី ហើយអាចអនុញ្ញាតអោយបោះឆ្នោតគឺជាជនដែលស្ថិតក្នុង ការិយាល័យបោះឆ្នោត រឺ ក្នុងបរិវេណខាងក្នុងនៅម៉ោង ១៥.០០ នាទី ។
  • មាត្រា ១៨៣
បន្ទាប់ពីការប្រកាសបិទការបោះឆ្នោត និង ក្រោយពីអ្នកបោះឆ្នោតគ្រប់រូបបានបោះឆ្នោតហើយភ្លាម នៅ ចំពោះមុខភ្នាក់ងា រនៃគណបក្សនយោបាយ និងអ្នកសង្កេតការណ៍ ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវ :
  • បិទប្រឡោះសំរាប់បោះឆ្នោតគ្រប់ហិបឆ្នោតទាំងអស់ ដោយមានចុះហត្ថលេខារបស់ប្រធាន ការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ លើក្រដាសបិទប្រឡោះសំរាប់បោះឆ្នោតនោះ រួច ហើយបិទគម្របខាងក្រៅពីលើ និង ចាក់សោរ ហើយអនុញ្ញាតអោយភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេត ការណ៍ ពិនិត្យមើលហិបឆ្នោតទាំងនោះ
  • ចុះក្នុងកំនត់ហេតុនូវអ្នកដែលបានមកបោះឆ្នោត
  • បំពេញ និង ចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទដោយបង្ហាញពីចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានទទួលដែលបាន ផ្តល់អោយអ្នកបោះឆ្នោត សន្លឹកឆ្នោតដែលខូច រឺ ដែលបានដកហូតនៅក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត
  • បំបែកគល់បញ្ជីសន្លឹកឆ្នោត ដែលបានប្រើចេញពីគល់បញ្ជីសន្លឹកឆ្នោត ដែលមិនបានប្រើប្រាស់ បង្ហាញទំរង់ខាងលើដែលបានបំពេញ និង ចុះហត្ថលេខា រួចហើយជូនភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ដើម្បីពិនិត្យ ។ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ ត្រូវចូលរួមចុះហត្ថលេខា រឺ ផ្តិតមេដៃជាសាក្សីលើកំនត់ហេតុខាងលើនេះ។
  • មាត្រា ១៨៤
សន្លឹកឆ្នោតត្រូវរាប់នៅការិយាល័យបោះឆ្នោតនីមួយៗ ក្នុងឃុំ សង្កាត់ ។ ចំពោះការិយាល័យបោះឆ្នោតណា ដែលមិនអាចរា ប់សន្លឹកឆ្នោតនៅការិយាល័យបោះឆ្នោតរបស់ខ្លួនបាន ដោយករណីប្រធានសក្តិ រឺ អសន្តិសុខ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចកាំរបោះឆ្នោតនឹង ធ្វើការណែនាំដោយឡែក ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវរៀបចំ និង គ្រប់គ្រងការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ស្របតាមបទ ប្បញ្ញត្តិដូចមានចែងក្នុងច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ១៨៥
មន្ត្រីបោះឆ្នោតតាមការិយាល័យបោះឆ្នោតនីមួយៗ ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវក្នុងការរាប់សន្លឹកឆ្នោតក្នុងការិយាល័យ របស់ខ្លួន ក្នុងករណីនេះការិយាល័យបោះឆ្នោតនឹងក្លាយជាការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។ ក្នុងករណីសន្លឹកឆ្នោតត្រូវរាប់នៅកន្លែងផ្សេងក្រៅពីការិ យាល័យបោះឆ្នោត តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងវាក្យ ខ័ណ្ឌទី ២ មាត្រា ១៨៤ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវ ចាត់អោយមន្ត្រីការិយាល័យបោះ ឆ្នោតនោះរាប់សន្លឹកឆ្នោត រឺ អាចតែងតាំងមន្ត្រីផ្សេងទៀតអោយរាប់សន្លឹកឆ្នោតក្នុងករណីដែលមន្ត្រីកា រិយាល័យបោះ ឆ្នោតនោះអវត្តមាន ។
  • មាត្រា ១៨៦
ជនគ្រប់រូបនៅក្នុងការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង នៅក្នុងបរិវេណខាងក្នុងត្រូវស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រង និង ការត្រួតពិនិ ត្យរបស់ប្រធានការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត តាមការណែនាំរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះ ឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៨៧
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវធានាអោយមានអុបករណ៍ចាំបាច់មួយចំនួន ក្នុងការិយាល័យរាប់ សន្លឹកឆ្នោត មាន តុ និង កៅអីគ្រប់គ្រាន់សំរាប់មន្ត្រីរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។ ការរាប់សន្លឹកឆ្នោតត្រូវតែធ្វើតែមួយកន្លែងសំរាប់ការិយាល័យបោះឆ្នោតមួយ។ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ ត្រូវរៀបចំអោយស្ថិតនៅទីជិតល្មមដែលអាចសង្កេត មើលឃើញនូវសកម្មភាព ទាំងឡាយនៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៨៨
បន្ទាប់ពីបំពេញបែបបទតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៨៣ ១៨៤ និង មាត្រា ១៨៥ នៃច្បាប់នេះ ប្រធានការិយាល័ យរាប់សន្លឹកឆ្នោតត្រូវចាត់អោយបើកហិបឆ្នោត និង ចាក់សន្លឹកឆ្នោតទាំងអស់ចេញពីក្នុងហិបឆ្នោត នីមួយៗរួចហើយត្រូវ :
  • ដាក់វត្ថុដែលមិនមែនជាសន្លឹកឆ្នោតដាច់ដោយឡែកប្រសិនបើមាន
  • លាសន្លឹកឆ្នោតដែលមានបោះត្រាសំងាត់ជាផ្លូវការនៅខាងក្នុង ដោយដាក់ផ្តាប់ចុះក្រោមនៅពំនូក ទី១
  • ក្នុងករណីដែលមានសន្លឹកឆ្នោតដែលបានបោះ តែមិនមានបោះត្រាសំងាត់ជាផ្លូវការនៅខាងខ្នង ត្រូវដាក់ដោយឡែកនៅពំនូកទី២
  • រាប់ចំនួនសន្លឹកឆ្នោតដែលផ្កាប់ចុះក្រោមទាំងពីរពំនូកហើយកត់ត្រា និង បង្ហាញអំពីចំនួនសន្លឹក ឆ្នោតដែលបានរាប់ទាំងពីរពំនូកដល់ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ ប្រធានការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតត្រូវផ្ទៀងផ្ទាត់ចំនួនសន្លឹកឆ្នោតដែលបានរាប់ពីហិបឆ្នោត ជាមួយនឹងចំនួន ដែលបានកត់ត្រាក្នុងទំរង់បែបបទដែលបានបំពេញតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៨៣ នៃច្បាប់នេះ រួច​ហើយ​ត្រូវ​បង្ហាញ​លទ្ធផលនៃការផ្ទៀងផ្ទាត់នេះដល់ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ ដើម្បីអោយ អ្នកទាំងនោះអាចពិនិត្យ តាមដាន និង វាយតំលៃលទ្ធផលនោះបាន ។
  • មាត្រា ១៨៩
មន្ត្រីការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ត្រូវផ្ងារសន្លឹកឆ្នោតដែលមានបោះត្រាខាងខ្នងនៅពំនូកទី ១ ដូចមានចែង ក្នុងមាត្រា ១៨៨ នៃច្បាប់នេះ រួចហើយត្រូវបំបែកសន្លឹកឆ្នោតទាំងនេះជាសន្លឹកឆ្នោតបានការ និង សន្លឹកឆ្នោតមិន បានការ ។ សន្លឹកឆ្នោតមិនបានការជាសន្លឹ កឆ្នោតដែល :
  • មិនបានផ្តល់អោយដោយមន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោត
  • គូសអោយបញ្ជីបេក្ខជនច្រើនជាងមួយ
  • មិនមានគូស
  • គូសមិនបានច្បាស់លាស់
  • រហែក រឺ ខូច ។ បន្ទាប់មកមន្ត្រីការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតត្រូវរាប់សន្លឹកឆ្នោតបានការដែលបានគូសអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃ
គណបក្សនយោបាយនីមួយៗ ។ សន្លឹកឆ្នោត ត្រូវរាប់ទៅតាមវិធីមួយដែលអាចមើលឃើញគំនូសនៃការបោះឆ្នោតទាំងអស់ដោយភ្នាក់ងារ នៃ គណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ ។
  • មាត្រា ១៩០
នៅពេលមានការជំទាស់ចំពោះសន្លឹកឆ្នោតដែលបានរាប់តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៨៩ នៃច្បាប់ នេះ សន្លឹកឆ្នោ តដែលមានការជំទាស់នោះត្រូវដាក់ដាច់ដោយឡែកហើយដោះស្រាយទៅតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុង មាត្រា ១៩១ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ១៩១
មន្ត្រីការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតត្រូវពិនិត្យមើលគ្រប់សន្លឹកឆ្នោតមិនបានការ និង សន្លឹកឆ្នោតដែលមានការ ជំទាស់តាមល័ ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៨៩ និង មាត្រា ១៩០ នៃច្បាប់នេះ ។ ការពិនិត្យសន្លឹកឆ្នោតនេះត្រូវធ្វើជាចំហរចំពោះមុខភ្នាក់ងារនៃគណ បក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ និង សុំអោយអ្នកទាំងនោះផ្តល់មតិយោបល់ ។ បន្ទាប់ពីបានពិចារណាលើមតិយោបល់ទាំងនេះហើ យ មន្ត្រីរាប់សន្លឹកឆ្នោតដែលបានទទួលការតែងតាំងត្រូវ សំរេចបដិសេធចោល និង មិនរាប់សន្លឹកឆ្នោតដែល :
  • ពុំមែនជាសន្លឹកឆ្នោតដែលផ្តល់អោយដោយការិយាល័យបោះឆ្នោត
  • គ្មានត្រាសំងាត់ជាផ្លូវការ
  • គូសអោយបញ្ជីបេក្ខជនលើសពីមួយ
  • គ្មានគំនូស
  • មានគំនូសប៉ុន្តែមិនអាចយកជាការបាន ដោយគំនូសនោះមិនអាចអោយមន្ត្រីរាប់សន្លឹកឆ្នោតសំរេច ថាតើគូសអោយបញ្ជីបេក្ខជនណាមួយ
  • មានសញ្ញាដែលនាំអោយគេស្គាល់អ្នកបោះឆ្នោត
  • រហែក រឺ ខូចមិនអាចយកជាការបាន ។ សន្លឹកឆ្នោតដែលបានសំរេចទទួលយកតាមមាត្រានេះ ត្រូវយកមករាប់បូកជាមួយនឹងសន្លឹកឆ្នោតបានការ ដែលបានរាប់តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងវាក្យខ័ណ្ឌទី ៣ និង ទី ៤ មាត្រា ១៨៩ នៃច្បាប់នេះ ទោះបីជាមាន រឺ គ្មានការជំទាស់ទៅនឹងការសំរេចទទួលយកនោះក្តី ។
  • មាត្រា ១៩២
បន្ទាប់ពីបានបំពេញក្នុងល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៨៨ ១៨៩ ១៩០ និង មាត្រា ១៩១ នៃច្បាប់នេះ ប្រធានការិយាល័យ រាប់សន្លឹកឆ្នោតត្រូវធ្វើកំនត់ហេតុស្តីពីលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោតសំរាប់ ការិយាល័យរបស់ខ្លួនទៅតាមបទបញ្ជា និង នី តិវិធីដែលកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និង ដាក់បង្ហាញលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននេះដល់ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោ បាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ ។ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយត្រូវចូលរួមចុះហត្ថលេខា រឺ ផ្តិតមេដៃជាសាក្សីលើកំនត់ហេតុខាងលើនេះ ។ កំនត់ហេតុស្តីពីលទ្ធផលជាបណ្តោះអាសន្ននៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោតនោះត្រូវកត់ត្រា ចំនួនសន្លឹកឆ្នោតដែលបាន រាប់ពីហិបឆ្នោត ចំនួនសន្លឹ កឆ្នោតដែលបានបដិសេធចោលមិនបានរាប់ចំនួនសន្លឹកឆ្នោតបានការដែលបានរាប់ ចំនួន សន្លឹកឆ្នោតខូច ចំនួនសន្លឹកឆ្នោតនៅសល់ និង ចំ នួនសន្លឹកឆ្នោតដែលបានបោះអោយបញ្ជីបេក្ខជននីមួយៗ ទៅតាម លំដាប់ឈ្មោះនៅលើសន្លឹកឆ្នោត ។ កំនត់ហេតុស្តីពីលទ្ធផលជាបណ្តោះ អាសន្ននៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោតតាមការិយាល័យបោះឆ្នោតនីមួយៗ ត្រូវស្ថិត ក្រោមការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញដោយគណកម្មការរៀបចំការ បោះឆ្នោតថ្នាក់លើ និង គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៩៣
កំនត់ហេតុស្តីពីការរាប់សន្លឹកឆ្នោតដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៩២ នៃច្បាប់នេះត្រូវធ្វើជា ៣ ច្បាប់ :
  • មួយច្បាប់ផ្ញើជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ដោយភ្ជាប់មកជាមួយនូវបញ្ជីឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោត គល់បញ្ជីសន្លឹកឆ្នោតដែលបានប្រើ សន្លឹកឆ្នោតមិនបានប្រើ សន្លឹកឆ្នោតបានការ សន្លឹកឆ្នោតពុំបានការ សន្លឹកឆ្នោតខូច ហិបឆ្នោត ត្រាសំងាត់សំរាប់ការិយាល័យបោះឆ្នោត បន្ដឹងជំទាស់ រឺ តវ៉ាប្រសិនបើមាន និង អែកសារសម្ភារអុបករណ៍ចាំបាច់ផ្សេងៗទៀត ដែលកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត សម្ភារ អុបករណ៍ និង អែកសារខាងលើនេះត្រូវរៀបចំ រឺ ច្រកក្នុងស្រោមសំបុត្រដោយឡែកៗពីគ្នា តាមការណែនាំរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
-មួយច្បាប់បិទផ្សាយជាសាធារណនៅការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត រហូតដល់ថ្ងៃប្រកាសលទ្ធផល ជាផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោត - មួយច្បាប់ទៀតបិទផ្សាយជាសាធារណនៅទីស្នាក់ការគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត រហូតដល់ថ្ងៃប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៩៤
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវកំនត់អោយបានជាក់ស្តែងបន្ថែមទៀតនូវ :
  • នីតិវិធីស្តីពីការរាប់សន្លឹកឆ្នោត
  • សេចក្តីណែនាំសំរាប់ធ្វើកំនត់ហេតុពេលរាប់សន្លឹកឆ្នោត ក្នុងការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត
  • របៀបប្រមូលផ្តុំ វេចខ្ចប់ និង រាយមុខសម្ភារបោះឆ្នោតអោយបានត្រឹមត្រូវសំរាប់ការប្រគល់ ការ ទទួល និង រាយការណ៍ដល់គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត
  • នីតិវិធីសំរាប់គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រួតពិនិត្យកំនត់ហេតុរាប់ សន្លឹកឆ្នោតបូកសរុបលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតតាមការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង ការត្រួតពិនិត្យអុបករណ៍ សម្ភារបោះឆ្នោតដែលបានទទួលពីគ្រប់ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ។
  • មាត្រា ១៩៥
ក្នុងករណីមានការសំរេចពីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតអោយរាប់សន្លឹកឆ្នោតនៅកន្លែងផ្សេងពី ការិយាល័យ បោះឆ្នោត ការរាប់សន្លឹកឆ្នោតនៅកន្លែងផ្សេងនោះត្រូវអនុវត្តទៅតាមនីតិវិធីដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ១៨៨ ១៨៩ ១៩០ ១៩១ ១៩២ ១៩៣ និង មាត្រា ១៩៤ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ១៩៦
បន្ទាប់ពីបានបំពេញកំនត់ហេតុរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង ប្រមូលសម្ភារបោះឆ្នោតរួចរាល់ហើយ មន្ត្រី ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ត្រូវនាំយកកំនត់ហេតុ និង សម្ភារបោះឆ្នោតទៅគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការ បោះឆ្នោត ។ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នក សង្កេតការណ៍ ត្រវបានអនុញ្ញាតចូលរួមក្នុងការដឹកជញ្ជូន និង ការ ប្រគល់ ការទទួលកំនត់ហេតុរាប់សន្លឹកឆ្នោត ព្រមទាំងសម្ភារបោះឆ្នោត ខាងលើនេះ ។
  • មាត្រា ១៩៧
គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវមានវត្តមាននៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួនដើម្បីរង់ចាំទទួលកំនត់ ហេតុរាប់សន្លឹក ឆ្នោត និង សម្ភារបោះឆ្នោតពីគ្រប់ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ចាប់ពីម៉ោង ១៥.០០ នាទី រហូត ដល់បានទទួលកំនត់ហេតុរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង សម្ភារបោះឆ្នោតពីគ្រប់ការយិលា័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតចំណុះឃុំ សង្កាត់ របស់ខ្លួន ។ នៅពេលគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ ឆ្នោតទទួលកំនត់ហេតុរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង សម្ភារបោះ ឆ្នោតទាំងអស់ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចុះហត្ថលេខាលើ ទំរង់បែបបទ ប្រគល់ ទទួល រួច ហើយប្រគល់ជូនប្រធានការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតមួយច្បាប់ និង ទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។ ទំរង់ បែបបទប្រគល់ទទួលខាងលើនេះត្រូវអោយភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ ចូលរួមចុះហត្ថលេខា រឺ ផ្តិត មេដៃជាសាក្សី ។
  • មាត្រា ១៩៨
គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវត្រួតពិនិត្យ និង បូកសរុបលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការរាប់ សន្លឹកឆ្នោត តាមការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរបី (៣)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលកំនត់ហេតុនៃការ បោះឆ្នោត និង សម្ភារបោះឆ្នោតពី គ្រប់ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតទាំងអស់ ។ ក្នុងការត្រួតពិនិត្យ និង បូកសរុបលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោត គណកម្មកា រឃុំ សង្កាត់ មិនអាចបើកកញ្ចប់សន្លឹកឆ្នោត និង មិនអាចរាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញបានឡើយ ចំពោះការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត ណាដែល គ្មានបន្ដឹងតវ៉ា រឺ បន្ដឹងជំទាស់អំពីលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត ។ ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ ត្រូវ បានអនុញ្ញាតអោយចូលរួមក្នុងដំនើរការត្រួត ពិនិត្យ និង បូកសរុបលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ព្រមទាំងសម្ភារបោះឆ្នោ ត ដែលបានប្រមូលមក ពីគ្រប់ការិយាល័យបោះឆ្នោតនៃឃុំ សង្កាតនី់មួយៗ ។
  • មាត្រា ១៩៩
កំនត់ហេតុរាប់សន្លឹកឆ្នោត និង សម្ភារបោះឆ្នោត ដែលបានទទួលពីការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតនីមួយៗត្រូវ កត់ចំណាំ និង ទុ កដោយឡែកតាមការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតនីមួយៗ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវធ្វើកំនត់ហេតុបូកសរុបលទ្ធផ លបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះ ឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់របស់ខ្លួន ទៅតាមទំរង់បែបបទដែលកំនត់ដោយបទបញ្ជា និង នីតិវិធីរបស់គណកម្មាធិ ការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។ កំនត់ហេតុខាងលើនេះត្រូវធ្វើជាបីច្បាប់ : - មួយច្បាប់ផ្ញើជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ដោយភ្ជាប់ជាមួយនូវបញ្ជីឈ្មោះអ្នក បោះឆ្នោត គល់បញ្ជីសន្លឹកឆ្នោតដែលបានប្រើ សន្លឹកឆ្នោតមិនបានប្រើ សន្លឹកឆ្នោតបានការ សន្លឹកឆ្នោ តមិនបានការ សន្លឹកឆ្នោតខូច ត្រាសំងាត់សំរាប់បោះលើសន្លឹកឆ្នោតតាមការិយាល័យបោះឆ្នោត ពាក្យបន្ដឹងជំទាស់ រឺ តវ៉ា ប្រសិនបើមាន ព្រមទាំងសម្ភារអែកសារផ្សេងៗទៀត - មួយច្បាប់បិទនៅទីស្នាក់ការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត រហូតដល់ថ្ងៃប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវ ការនៃការបោះឆ្នោត - មួយច្បាប់ទុកជាអែកសារ ។
  • មាត្រា ២០០
ក្នុងករណីមានបន្ដឹងជំទាស់ រឺ បន្ដឹងតវ៉ាអំពីភាពមិនប្រក្រតី ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់លទ្ធផល បណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត នៅការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវ ត្រួតពិនិត្យលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត នៅការិយាល័យនោះ នៅចំពោះមុខភ្នាក់ងារនៃគណបក្ស នយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ដោយ :
  • ពិនិត្យលេខរៀងគល់បញ្ជីសន្លឹកឆ្នោត ដែលបានប្រគល់អោយការិយាល័យបោះឆ្នោតជាមួយលេខរៀង គល់បញ្ជីសន្លឹកឆ្នោតដែលទទួលពីការិយាល័យនោះមកវិញ - ពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតដែលបានមកបោះឆ្នោត
  • ពិនិត្យ និង រាប់សន្លឹកឆ្នោតបានការដែលបានបោះអោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ
  • ពិនិត្យសន្លឹកឆ្នោតមិនបានការ
  • រាប់សន្លឹកឆ្នោតខូច
  • រាប់សន្លឹកឆ្នោតដែលមិនបានប្រើប្រាស់
  • ពិនិត្យមើលត្រាសំងាត់ជាផ្លូវការដែលបានប្រគល់ដល់ការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះ
  • ពិនិត្យមើលហិបឆ្នោត និង សញ្ញាសំគាល់ រឺ លេខសំគាល់ហិបឆ្នោតរបស់ការិយាល័យបោះ ឆ្នោតនោះផ្គូរផ្គងជាមួយសញ្ញាសំគាល់ រឺ លេខសំគាល់ហិបឆ្នោតដែលបានប្រគល់ដល់ការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះ ។ សន្លឹកឆ្នោតបានការ សន្លឹកឆ្នោតមិនបានការ សន្លឹកឆ្នោតខូចត្រូវចងជាដុំៗ តាមការណែនាំរបស់គណ កម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។ បន្ទាប់ពីការត្រួតពិនិត្យខាងលើនេះ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ និង លើកយោបល់ភ្ជាប់ជាមួយកំនត់ហេតុបូកសរុបលទ្ធផលជាបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតដើម្បីពិនិត្យ និង សំរេច ។
  • មាត្រា ២០១
នៅពេលគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតទទួលកំនត់ហេតុបូកសរុបលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃ ការបោះឆ្នោត តាមឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចុះហត្ថលេខាលើទំរង់បែបបទ ប្រគល់ទទួល រួចប្រគល់ជូនគណ កម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយ ច្បាប់។
  • មាត្រា ២០២
គណកម្មការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវតាក់តែងបទបញ្ជា និង នីតិវិធីដើម្បីអនុវត្តជាបន្ថែមទៀត សំរាប់ ការគ្រប់គ្រង និង ការប្រព្រឹត្តទៅនៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោតអោយបានត្រឹមត្រូវស្របទៅតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ២០៣
គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវត្រួតពិនិត្យនូវលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួនក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលកំនត់ហេតុ បូកសរុបលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះ ឆ្នោតតាមឃុំ សង្កាត់នីមួយៗនោះ ។ ក្នុងការត្រួតពិនិត្យនៃលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតរបស់ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ គណកម្មការ ខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត មិនអាចបើកកញ្ចប់សន្លឹកឆ្នោតនៃឃុំ សង្កាត់ណាមួយ រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយៗ បានឡើយ ប្រ សិនបើឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះគ្មានបន្ដឹងតវ៉ា រឺ បន្ដឹងជំទាស់អំពីលទ្ធផល បណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត ។ ចំពោះ ឃុំ សង្កាត់ណា រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាដែលមានបន្ដឹងតវ៉ា រឺ បន្ដឹងជំទាស់ គណកម្មការ ខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតអាចបើក និង ពិនិត្យមើលសម្ភារបោះឆ្នោត និង អាចរាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញ ប្រសិនបើចាំបាច់ ។ ក្នុងករណីឃុំ សង្កាត់ណាដែលមានសំលេងឆ្នោតលំ អៀងគ្នាយ៉ាងច្រើន ០,៥ ភាគរយ រវាងបញ្ជីបេក្ខជនពីរ រឺ ច្រើន ហើយឃុំ សង្កាត់នោះមានពាក្យបន្ដឹងតវ៉ា រឺ បន្ដឹងជំទាស់ដែលមានលក្ខណ សមស្របតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌ ដែលមានចែងក្នុងមាត្រា ២១០ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មការខេត្ត ក្រុង រៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបើកពិនិត្យ មើល សម្ភារបោះឆ្នោត និង រាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញ ។ គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតសាមី ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ អ្នក សង្កេតការណ៍នៃ ឃុំ សង្កាត់នោះ និង អ្នកជំទាស់ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ២១០ នៃច្បាប់នេះអាចចូលរួមក្នុងដំនើរការត្រួតពិនិត្យ លទ្ធផល បណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតឃុំ សង្កាត់នោះ ដោយគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ។ បន្ទាប់ពីបានត្រួតពិនិត្យនូវលទ្ធផល បណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតរបស់ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗចប់សព្វគ្រប់ហើយ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវធ្វើការកំ នត់ចំនួនអាសនះ ដែលបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្ស នយោបាយនីមួយៗបានទទួល និង ត្រូវស្រង់ឈ្មោះបេក្ខជនជាប់ឆ្នោតជាសមាជិកក្រុមប្រឹ ក្សាឃុំ សង្កាត់ស្របតាម ល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ២៤ នៃច្បាប់នេះ និង កំនត់ឈ្មោះបេក្ខជនជាប់ឆ្នោត ដែលទទួលតំនែង ជាប្រ ធានក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ជាមេឃុំ ចៅសង្កាត់ ជំទប់ ចៅសង្កាត់រង ស្របតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុង មាត្រា ៣២ ៣៣ ៣៤ និងមាត្រា ៣៥ នៃច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់រួចហើយធ្វើសេចក្តី រាយការណ៍ភ្លាមទៅគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតតាម ទំរង់បែបបទដែលបានកំនត់ ។ ក្នុងការកំនត់បេក្ខជនជាប់ឆ្នោតទទួលតំនែងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ជា មេឃុំ ចៅសង្កាត់ ជំទប់ ចៅសង្កាត់រង ករណីបើមានបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយពីរ រឺ ច្រើនមានសំលេងស្មើគ្នា គណកម្មការ ខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះ ឆ្នោត ត្រូវរៀបចំការចាប់ឆ្នោតតាមនីតិវិធី ដែលកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត ។

ជំពូកទី១២​ លទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ន លទ្ធផលជាផ្លូវការ និង ការជំទាស់ ចំពោះលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត

  • មាត្រា ២០៤
ក្នុងការត្រួតពិនិត្យលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតតាមឃុំ សង្កាត់ ករណីពិនិត្យឃើញភាពមិនប្រក្រតី ដែលមិនអាច នាំទៅដល់ ការផ្លាស់ប្តូរលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតទេ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបំពេញបែបបទយល់ព្រម និង ចុះហត្ថលេខាហើយដាក់បង្ហាញការយល់ព្រមរបស់ខ្លួនចំពោះលទ្ធផលបណ្តោះ អាសន្ននៃការបោះឆ្នោតនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ ដល់ភ្នាក់ ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍ ។
  • មាត្រា ២០៥
ក្នុងករណីមានភាពមិនប្រក្រតីដែលនាំអោយមានការផ្លាស់ប្តូរដល់លទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតគណ កម្មការ ខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវព្យួរលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតនៅឃុំ សង្កាត់ពាក់ព័ន្ធនោះ រួច ហើយត្រូវបដិសេធលទ្ធ ផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ នៅការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះ ដោយ :
  • ប្រកាសថាលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ នៅការិយាល័យនោះត្រូវបាន បដិសេធ
  • បំពេញទំរង់បែបបទជូនដំនឹងស្តីពីសេចក្តីសំរេចលើបន្ដឹង ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការ បដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត ចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទលើទំរង់បែបបទនោះ
  • ប្រកាសថាសេចក្តីសំរេចរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតស្ថិតក្រោមការត្រួត ពិនិត្យឡើងវិញ នៃគណកម្មា
ធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត - ផ្ញើទំរង់បែបបទជូនដំនឹងស្តីពីសេចក្តីសំរេចលើបន្ដឹង ជូនគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោតមួយ ច្បាប់ ជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ ជូនអ្នកប្តឹងជំទាស់មួយ ច្បាប់ ជូនគ្រប់តំនាងគណបក្សនយោបាយ ដែលមានបញ្ជីបេក្ខជននៅក្នុងឃុំ សង្កាត់ពាក់ព័ន្ធនោះមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ២០៦
គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបញ្ជូនលិខិតជូនដំនឹងស្តីពីសេចក្តីសំរេច នៃការបដិសេធ លទ្ធផលបណ្តោះ អាសន្ននៃការបោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់ណាមួយ រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយមិនអោយលើសពីម្ភៃ បួន (២៤)ម៉ោងទៅគណកម្មាធិកា រជាតេរិបៀចំការបោះឆ្នោត ដើម្បីត្រួតពិនិត្យឡើងវិញ ។ គណកម្មការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវត្រួតពិនិត្យឡើងវិញ និង សំរេចលើ សេចក្តីសំរេចនៃការ បដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត មិនអោយលើ សពី បួន (៤)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលទំរង់បែបបទជូនដំនឹងស្តីពីសេចក្តីសំរេចលើពាក្យបន្ដឹង ។
  • មាត្រា ២០៧
ក្នុងករណីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមិនយល់ព្រមលើសេចក្តីសំរេចនៃការបដិសេធលទ្ធផល បណ្តោះអាស ន្ន នៃការបោះឆ្នោតរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ប្រកាសលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ ការិយាល័យ បោះឆ្នោតណាមួយនៃឃុំ សង្កាត់នោះត្រូវចាត់ទុកថាត្រឹមត្រូវ
  • បំពេញទំរង់បែបបទដែលបានកំនត់ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការមិនយល់ព្រមចំពោះសេចក្តី សំរេចរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត រួចហើយចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទលើទំរង់បែប បទនោះ
  • ផ្ញើទំរង់បែបបទជូនគណកម្មការខេត្តក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ជូន គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ ជូនអ្នកប្តឹងមួយច្បាប់ ជូនគ្រប់តំនាងគណបក្ស នយោបាយ ដែលមានបញ្ជីបេក្ខជននៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ២០៨
ក្នុងករណីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតទទួលយល់ព្រមលើសេចក្តីសំរេចនៃការបដិសេធលទ្ធផល បណ្តោះអា សន្ននៃការបោះឆ្នោតរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ប្រកាសលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ ការិយាល័យបោះ ឆ្នោតណាមួយនៃឃុំ សង្កាត់នោះត្រូវបានបដិសេធ
  • បំពេញទំរង់បែបបទដែលបានកំនត់ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះ អាសន្ននៃការបោះឆ្នោត រួចហើយចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទលើទំរង់បែបបទនោះ
  • ផ្ញើទំរង់បែបបទនោះជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ និង គណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ ជូនអ្នកប្តឹងមួយច្បាប់ ជូនគ្រប់តំនាងគណបក្ស នយោបាយដែលមានបញ្ជីបេក្ខជននៅឃុំ សង្កាត់នោះមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ២០៩
ក្នុងករណីដែលគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត នៅក្នុងឃុំ ស ង្កាត់ណាមួយ រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចាត់អោយ ធ្វើការបោះឆ្នោតសាជាថ្មីមិន លើសពីសាមសិប (៣០)ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃបដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះ ឆ្នោត ។ ការបោះឆ្នោតសាជាថ្មីត្រូវធ្វើឡើងនៅក្នុង ការិយាល័យបោះពុម្ពដដែល ដោយយកបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដដែល ព្រមទាំងបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ ដូចគ្នានឹងការបោះ ឆ្នោតលើកមុន ។ បទប្បញ្ញត្តិដូចមានចែងក្នុងជំពូកទី ៨ ៩ ១០ ១១ និងជំពូកទី ១២ នៃច្បាប់នេះត្រូវបានអនុវត្តចំពោះការ បោះឆ្នោតសារជាថ្មី នេះ លើកលែងតែសន្លឹកឆ្នោត ដែលត្រូវបោះពុម្ពលើក្រដាសពណ៌ផ្សេងពីលើកមុន ។
  • មាត្រា ២១០
ជនគ្រប់រូបដែលបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅលើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ គណបក្ស នយោបាយដែលមាន បញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះមានសិទ្ធិប្តឹងជំទាស់ទៅគណកមក្មារខេត្តក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតអំពី លទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត នៅឃុំ សង្កាត់ រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយនៃឃុំ សង្កាត់នោះ ។ ការប្តឹងជំទាស់ត្រូវធ្វើឡើងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅគណកម្មការ ខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ក្នុង រយពេលយ៉ាងយូរបី (៣) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោតបិទផ្សាយលទ្ធផល បណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតនៅឃុំ សង្កាត់នោះ ។ ការប្តឹងជំទាស់ត្រូវផ្អែកលើភាពមិនប្រក្រតីក្នុងដំនើរការនៃការបោះឆ្នោត ដែលនាំ អោយផ្លាស់ប្តូរដល់លទ្ធផលនៃ ការបោះឆ្នោត ។ ការប្តឹងជំទាស់ត្រូវមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ ដោយបង្ហាញអំពីទីកន្លែង និង ពេលវេលា ដែ លមានភាព មិនប្រក្រតី ឈ្មោះ និង អាសយដ្ឋានរបស់សាក្សី និង សេចក្តីអះអាងគាំទ្រ រឺ ភស្តុតាងផ្សេងទៀត ។ គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀ បចំការបោះឆ្នោត ត្រូវសំរេចលើការប្តឹងជំទាស់នេះ ក្នុងរយពេលយ៉ាងយូរប្រាំ (៥) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលពាក្យប្តឹងជំទាស់ ។
  • មាត្រា ២១១
ក្នុងករណីរគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតរកឃើញថា ការប្តឹងជំទាស់ពុំមានមូលដ្ឋានសមហេតុ សមផល រឺ ពុំ មានឥទ្ធិពលធ្វើអោយផ្លាស់ប្តូរដល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបដិសេធប្តឹងជំទាស់នោះ ដោយ :
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ថាការប្តឹងជំទាស់នោះត្រូវបានបដិសេធ
  • បំពេញទំរង់បែបបទបដិសេធតាមការកំនត់ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបដិសេធ រួច ហើយចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទលើទំរង់បែបបទនោះ
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ថាសាមីខ្លួន រឺ តំនាងមានសិទ្ធិប្តឹងតវ៉ាទៅនឹងសេចក្តីសំរេច បដិសេធរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតទៅ​គណកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀប​ចំការបោះឆ្នោតក្នុងរយពេល យ៉ាងយូរបួន (៤) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលទំរង់បែបបទបដិសេធ
  • ផ្តល់ទំរង់បែបបទដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ រឺ តំនាងសំរាប់ប្តឹងតវ៉ា
  • ផ្ញើទំរង់បែបបទបដិសេធដែលបានបំពេញរួច ជូនគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយ ច្បាប់ ជូនគណកម្មការឃុំសង្កាត់ពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ ជូនអ្នកប្តឹងជំទាស់មួយច្បាប់ ជូនតំនាងគណបក្សនយោបាយ ដែលមានបញ្ជីបេក្ខជនក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ២១២
ក្នុងករណីគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតយល់ព្រមចំពោះការប្តឹងជំទាស់ គណកម្មការខេត្ត ក្រុង រៀបចំការ បោះឆ្នោតត្រូវបដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតឃុំ សង្កាត់នោះដោយ :
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ថាការប្តឹងជំទាស់នោះត្រូវបានយល់ព្រម
  • ប្រកាសថាលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ ក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត ណាមួយនៃឃុំ សង្កាត់នោះត្រូវបានបដិសេធ
  • បំពេញទំរង់បែបបទបដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត តាមការកំនត់ដោយ បញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត រួចហើយចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទ
  • ប្រកាសថាសេចក្តីសំរេចរបស់គណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោត ស្ថិតក្រោមការ ត្រួតពិនិត្យឡើងវិញដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត
  • ផ្ញើទំរង់បែបបទបដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតជូនគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំ ការបោះឆ្នោតមួយច្បាបជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់​រៀប​ចំ​ការបោះឆ្នោតមួយច្បាប់ ជូនអ្នកជំទាស់មួយច្បាប់ ជូន គ្រប់តំនាងគណបក្សនយោបាយ ដែលមានបញ្ជីបេក្ខជនក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះមួយច្បាប់ និង រក្សាទុកជាអែកសារ មួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ២១៣
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវត្រួតពិនិត្យឡើងវិញ នូវលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត ក្នុងឃុំ សង្កា ត់ណាមួយ រឺ ក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយ ដែលមានការប្តឹងជំទាស់ ក្នុងរយពេលយ៉ាង យូរបួន (៤) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបានទទួលទំរង់បែប បទប្តឹងតវ៉ា ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ២១១ នៃច្បាប់នេះ រឺ ទំរង់ បែបបទបដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត ដូចមានចែងក្នុង មាត្រា ២១២ នៃច្បាប់នេះ ។ ក្នុងការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញនូវលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត ក្នុងឃុំ សង្កាត់ណាមួយ រឺ ការិយាល័យ បោះឆ្នោតណាមួយដែលមានការប្តឹងជំទាស់ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតអាចបើកពិនិត្យមើល សម្ភារបោះឆ្នោត និង អាចរាប់ សន្លឹកឆ្នោតនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះឡើងវិញ ប្រសិនបើចាំបាច់ ។ ក្នុងករណីឃុំ សង្កាត់ណាដែលមានសំលេង ឆ្នោតលំអៀងយ៉ាងច្រើន ០,៥ ភាគរយ រវាងបញ្ជីបេក្ខជនពីរ រឺ ច្រើន ហើយឃុំ សង្កាត់នោះមានពាក្យបន្ដឹងតវ៉ា រឺ បន្ដឹងជំទាស់ ដែលមាន លក្ខណសមស្របតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូច មានចែងក្នុងមាត្រា ២១០ នៃច្បាប់នេះ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបើកពិនិត្យមើល សម្ភារបោះ ឆ្នោត និង រាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញ ។ ដំនើរការត្រួតពិនិត្យលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតខាងលើនេះ ត្រូវធ្វើចំពោះ មុខភ្នាក់ងារ នៃគណបក្សនយោបាយ អ្នកសង្កេតការណ៍ និង អ្នកប្តឹងជំទាស់ដែលមានការពាក់ព័ន្ធ ។
  • មាត្រា ២១៤
ក្នុងករណីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតរកឃើញថា ការប្តឹងជំទាស់ទាក់ទងលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ន នៃការបោះ ឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់ណាមួយ រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយពុំមានមូលដ្ឋានសមហេតុសមផល រឺ ពុំ មានឥទ្ធិពលធ្វើអោយផ្លាស់ប្តូរដល់ លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបដិសេធការប្តឹង ជំទាស់នោះដោយ :
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ រឺ តំនាងថា ការប្តឹងជំទាស់នោះត្រូវបានបដិសេធ
  • ប្រកាសថាលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត នៅឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ ការិយាល័យនោះត្រូវ ចាត់ទុកថាត្រឹមត្រូវ
  • បំពេញទំរង់បែបបទបដិសេធការប្តឹងជំទាស់ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបដិសេធ រួចហើយ ចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទលើទំរង់បែបបទនោះ
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ រឺ តំនាងថា សេចក្តីសំរេចរបស់គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំ ការបោះឆ្នោតជាសេចក្តីសំរេចចុងក្រោយ
  • ផ្ញើទំរង់បែបបទបដិសេធដែលបានបំពេញរួចជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ ព័ន្ធមួយច្បាប់ ជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់​រៀប​ចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយច្បាប់ ជូនអ្នកប្តឹងជំទាស់មួយច្បាប់ ជូនតំនាងគណបក្សនយោបាយ ដែលមានបញ្ជីបេក្ខជនក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះមួយច្បាប់ និង ទុកជាអែកសារមួយ ច្បាប់។
  • មាត្រា ២១៥
ក្នុងករណីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតយល់ព្រមចំពោះការប្តឹងជំទាស់ទៅនឹងលទ្ធផលបណ្តោះ អាសន្ននៃការ បោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់ណាមួយ រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោតត្រូវ :
  • ផ្តល់ដំនឹងដល់អ្នកប្តឹងជំទាស់ រឺ តំនាងថា ការប្តឹងជំទាស់នោះត្រូវបានយល់ព្រម
  • ប្រកាសថាលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ ការិយាល័យ បោះឆ្នោតនោះ ត្រូវបានបដិសេធ
  • បំពេញទំរង់បែបបទដែលបានកំនត់ ដោយបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបដិសេធចំពោះលទ្ធផលនៃ ការបោះឆ្នោតនោះ រួចហើយចុះហត្ថលេខា និង កាលបរិច្ឆេទ
  • ផ្ញើទំរង់បែបបទដែលបានបំពេញរួច ជូនគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតពាក់ព័ន្ធមួយ ច្បាប់ ជូនគណកម្មការឃុំ សង្កាត់​រៀប​ចំការ​បោះ​ឆ្នោត​ពាក់​ព័ន្ធ​មួយច្បាប់ ជូនតំនាងគណបក្សនយោបាយ ដែល មានបញ្ជីបេក្ខជនក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះមួយច្បាប់ ជូនអ្នកប្តឹងជំទាស់មួយច្បាប់ និង ទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។ សេចក្តី​សំរេច​របស់​ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតជាសេចក្តីសំរេចចុងក្រោយ ។
  • មាត្រា ២១៦
ក្នុងករណីគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បដិសេធលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតនៅ ក្នុងឃុំ សង្កាត់ ណាមួយ រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវចាត់អោយ អនុវត្តនូវបទប្បញ្ញត្តិដូចមានចែង ក្នុងមាត្រា ២០៩ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ២១៧
បន្ទាប់ពីលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតតាមឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ ពិនិត្យឡើងវិញឃើញថាត្រឹមត្រូវ គណកម្មាធិការ ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវប្រកាសជាសាធារណនូវលទ្ធផលជាផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់នោះភ្លាម ។ ចំពោះឃុំ សង្កាត់ណាដែលមានបន្ដឹងតវ៉ា រឺ បន្ដឹងជំទាស់អំពីលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតការ ប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការនៃការ បោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ ត្រូវធ្វើបន្ទាប់ពីការប្តឹងតវ៉ា រឺ ការប្តឹងជំទាស់ ត្រូវបានដោះស្រាយរួចរាល់ជាស្ថាពរ ទៅ តាមនីតិវិធីដូចមានចែងក្នុងច្បាប់នេះ ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវផ្តល់នូវលទ្ធផលជាផ្លួវការនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ក្រុមប្រឹក្សា ឃុំ សង្កាត់នីមួយៗ ជូននាយករដ្ឋមន្ត្រីមួយច្បាប់ ជូនរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃមួយច្បាប់ និង ត្រូវបិទផ្សាយ ជាសាធារណនូវលទ្ធ ផលនេះ នៅទីស្នាក់ការគណកម្មការខេត្ត ក្រុងរៀបចំការបោះឆ្នោតសាមីមួយច្បាប់ នៅទីស្នាក់ ការគណកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះ ឆ្នោតសាមីមួយច្បាប់ និង ទុកជាអែកសារមួយច្បាប់ ។
  • មាត្រា ២១៨
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវរៀបចំទុកដាក់អោយមានសុវត្ថិភាព នូវអែកសារបោះឆ្នោតទាំងអស់ ដែលបាន ប្រើប្រាស់ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ដូចខាងក្រោម :
  • កំនត់ហេតុបូកសរុបលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ និង អែកសារប្តឹង តវ៉ា និងប្តឹងជំទាស់ ព្រមទាំង​សេចក្តី​សំរេច​ដោះស្រាយ​របស់​ អាជ្ញាធររៀបចំការបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ត្រូវរៀបចំទុកដាក់អោយមានសុវត្ថិភាពជារៀងរហូត
  • បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ទូទាំងប្រទេស សំរាប់អាណត្តិនីមួយៗ ត្រូវផ្ញើមួយច្បាប់ ទៅតំកល់​ទុក​នៅ​កន្លែង​តម្កល់​អែក​សារ​របស់​រដ្ឋ និង មួយច្បាប់ទៀត ត្រូវរៀបចំទុកដាក់អោយមាន សុវត្ថិភាពនៅទីស្នាក់ការគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតជារៀងរហូត
  • សន្លឹកឆ្នោតទាំងអស់ ដែលបានប្រើប្រាស់ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ តាម អាណត្តិនីមួយៗ ត្រូវរៀបចំទុកដាក់អោយមានសុវត្ថិភាព ក្នុងរយពេលមួយឆ្នាំ បន្ទាប់ពីថ្ងៃបោះឆ្នោត ។ បន្ទាប់ពី រយពេលនេះគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវបង្កើតគណកម្មការមួយ ដើម្បីបំផ្លាញចោលនូវសន្លឹកឆ្នោត ទាំងនោះ លើកលែងតែសន្លឹកឆ្នោតនៅការិយាល័យបោះឆ្នោត រឺ ឃុំ សង្កាត់ណាដែលមានការប្តឹងជំទាស់ ប្តឹងតវ៉ា។
  • មាត្រា ២១៩
បេក្ខជនដែលបានជាប់ឆ្នោតជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ស្របតាមច្បាប់នេះ នឹងក្លាយទៅជាសមាជិក ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់សំរាប់អាណត្តិ ៥ ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីពេលចូលកាន់តំនែង ហើយនឹងត្រូវបញ្ចប់អាណត្តិរបស់ ខ្លួនដោយផ្អែកតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែង ក្នុងមាត្រា ១១ នៃច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់ ។

ជំពូកទី១៣​ ការបិទការិយាល័យបោះឆ្នោតក្នុងគ្រាមានអាសន្ន

  • មាត្រា ២២០
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមានសិទ្ធិសំរេចមិនបើកការិយាល័យបោះឆ្នោត និង មានសិទ្ធិបិទ ការិយាល័យបោះ ឆ្នោតណាមួយ រឺ មួយចំនួនក្នុងកាល:ទេស:មានអាសន្នដែលនាំអោយមានគ្រោះថ្នាក់ រឺ គំរាមកំហែង ដល់សុវត្ថិភាពមន្ត្រីបោះឆ្នោត និង អ្នក បោះឆ្នោតនៅក្នុងបរិវេណខាងក្នុង ។ កាល:ទេស:មានអាសន្ន អាចមានករណីណាមួយ ក្នុងចំណោមករណីដូចខាងក្រោម :
  • អសន្តិសុខជាសាធារណ
  • ទឹកជំនន់ ខ្យល់ព្យុះ រញ្ជួយផែនដី រឺ គ្រោះធម្មជាតិផ្សេងទៀត
  • ការដួលរលំអាគារសំរាប់បំរើការបោះឆ្នោតដោយយថាហេតុណាមួយ អគ្គិភ័យ រឺ ការខូចខាត ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ដែលនាំអោយមានគ្រោះថ្នាក់
  • ការរាំងស្ទះផ្នែករដ្ឋបាល ដែលមិនអាចអោយការបោះឆ្នោតដំនើរការបាន ។ ការិយាល័យបោះឆ្នោតដែលមិនបានបើក រឺ ដែលមិនបានបិទតាមមាត្រានេះ ត្រូវតែបិទរហូតពេញមួយថ្ងៃ ។
  • មាត្រា ២២១
ក្នុងករណីការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយត្រូវបិទ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចកាំរបោះឆ្នោត ត្រូវរាយការណ៍ ភ្លាមជូននាយក រដ្ឋមន្ត្រី ។
  • មាត្រា ២២២
ក្នុងករណីដែលការិយាល័យបោះឆ្នោតណាមួយត្រូវបិទ ការបោះឆ្នោតនៅការិយាល័យនោះ ត្រូវធ្វើសាជាថ្មី ក្នុងរយពេល យ៉ាងយូរសាមសិប (៣០) ថ្ងៃ នៅទីកន្លែងសមស្របដែលកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត ។ អ្នកបោះឆ្នោតទាំងអស់ ដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតនៅការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះ ត្រូវអនុញ្ញាតអោយបោះឆ្នោត ទោះបីជាអ្នកទាំងនោះបានបោះឆ្នោតហើយក្តី រឺ មិន ទាន់បានបោះឆ្នោតហើយក្តី ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវធានាអោយមានសន្លឹកឆ្នោតគ្រប់ចំនួន ដែលបោះពុម្ពលើក្រដា ស ពណ៌ផ្សេងពីលើកមុន ។
  • មាត្រា ២២៣
សន្លឹកឆ្នោតដែលបានបោះនៅក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោត ដែលបានបិទស្របតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុង មាត្រា ២២០ នៃ ច្បាប់នេះមិនត្រូវយកមករាប់ឡើយ មានតែសន្លឹកឆ្នោតដែលបានបោះនៅថ្ងៃបោះឆ្នោតដែលត្រូវធ្វើ សារជាថ្មីប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវយកមករាប់ ។ ចំពោះសន្លឹកឆ្នោតដែលមិនត្រូវយកមករាប់ មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោតត្រូវធ្វើកំនត់ហេតុ និង រៀបចំ ទុកដាក់ស្របតាមបទបញ្ជា និង នីតិវិធីដែលកំនត់ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ។ សន្លឹកឆ្នោតដែលបានបោះនៅគ្រប់ការិយាល័យបោះឆ្នោតដែលមិនបាន បិទ ត្រូវយកមករាប់ និង កត់ត្រានៅ ថ្ងៃបោះឆ្នោត ។ សន្លឹកឆ្នោតទាំងអស់ត្រូវរាប់ និង កត់ត្រាតាមនីតិវិធីដូចមានចែងក្នុងច្បាប់នេះ។ បន្ទា ប់ពីការបោះឆ្នោតសារជាថ្មី គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវចាត់អោយបូកសរុបលទ្ធផលនៃការ បោះឆ្នោតក្នុងឃុំ សង្កាត់ ទាំងមូល និង ប្រកាសលទ្ធផលស្របតាមនីតិវិធីដូចមានចែងក្នុងច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ២២៤
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវតាក់តែងនូវបទបញ្ជា និង នីតិវិធីសំរាប់ការអនុវត្តជាក់ស្តែង បន្ថែមទៀត នូវ ល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ២២០ ២២២ និងមាត្រា ២២៣ នៃច្បាប់នេះ ដែលរួមមាន :
  • សុវត្ថិភាពនៃមន្ត្រីបោះឆ្នោតអ្នកបោះឆ្នោតភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍
  • តួនាទីរបស់ភ្នាក់ងារនៃគណបក្សនយោបាយ និង អ្នកសង្កេតការណ៍
  • ការប្រគល់ ការថែរក្សា ការទទួល និង សុវត្ថិភាពនៃសម្ភារបោះឆ្នោតទាំងអស់
  • ការបិទការិយាល័យបោះឆ្នោត និង ការបើកការិយាល័យបោះឆ្នោតឡើងវិញ
  • ដំនើរការបោះឆ្នោតសារជាថ្មី
  • ការរាប់សន្លឹកឆ្នោត
  • ការប្រកាសលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ។

ជំពូកទី ១៤ ការបោះឆ្នោតឡើងវិញ

  • មាត្រា ២២៥
ការបោះឆ្នោតឡើងវិញមានចែងក្នុងមាត្រា ១៧នៃច្បាប់ស្តីពីការ គ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់ ត្រូវធ្វើឡើងក្នុង រយពេលមិន អោយលើសពីមួយរយម្ភៃ (១២០) ថ្ងៃឡើយ ។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃត្រូវកំនត់កាលបរិច្ឆេទសំរាប់ការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ក្នុងរយពេល យ៉ាងយូរប្រាំពីរ (៧) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីមានករណីដែលតំរូវអោយមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ។ ការបោះឆ្នោតត្រូវចាប់ពីម៉ោង ៧.០០ នាទី ដល់ ម៉ោង ១៥.០០ នាទី ក្នុងថ្ងៃដដែល ។
  • មាត្រា ២២៦
ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតសំរាប់ការបោះឆ្នោតឡើងវិញ លុះត្រាតែមានក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះ ឆ្នោត មានប័ណ្ណ បោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតដែលមានសុពលភាព ។ បញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតត្រូវយកបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតចុង ក្រោយ ។ អ្នកបោះឆ្នោតដែលបានចុះឈ្មោះម្នាក់ៗ មានសិទ្ធិបោះឆ្នោតតែមួយសន្លឹកប៉ុណ្ណោះ តាមរយសន្លឹកឆ្នោត សំងាត់។
  • មាត្រា ២២៧
ការបោះឆ្នោតឡើងវិញត្រូវប្រព្រឹត្តទៅក្រោមការគ្រប់គ្រង និង ចាត់ចែងដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត អនុលោមទៅតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ២២៨
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ។ បទប្បញ្ញត្តិសំរាប់ការបោះឆ្នោ តជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ដូចមានចែងក្នុងច្បាប់នេះ ត្រូវអនុវត្ត ចំពោះការបោះឆ្នោតឡើងវិញដើម្បជ្រើសីរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ថ្មី ។ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមានសិទ្ធិតាក់តែងបទបញ្ជា និង នីតិវិធីដើម្បីធានាអោយការបោះឆ្នោត ឡើងវិញប្រ ព្រឹត្តទៅដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និង យុត្តិធម៌ ។

ជំពូកទី ១៥ ថវិកា

  • មាត្រា ២២៩
ត្រូវបានបង្កើតគណនីពិសេសរបស់រតនាគារជាតិ ជាគណនីមូលនិធិទាយជ្ជទានការបោះឆ្នោត សំរាប់ អោយគណកម្មាធិការ ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតយកទៅចាត់ចែងក្នុងកិច្ចការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ អនុលោមទៅតាមច្បាប់ហិរញ្ញវត្ថុ ។ មូលនិធិទាយជ្ជទានការបោះឆ្នោតដែលបានមកពីវិភាគទានផ្សេងៗរបស់រដ្ឋាភិបាល ជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាល បរទេស អង្គការអន្តរជាតិនានា អំនោយពីសប្បុរសជន អំនោយពីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និង ចំនូលស្របច្បាប់ ផ្សេងៗ ត្រូវបញ្ចូលក្នុងថវិកាជាតិដើម្បីផ្តល់ផ្ទាល់អោយ ទៅគណនីពិសេសនេះ ។ ហិរញ្ញប្បទានក្រៅប្រទេសមួយចំនួនសំរាប់ការបោះឆ្នោត អាចអនុវត្តដោយប្រតិបត្តិការក្រៅរតនាគារជាតិ។ បទដ្ឋានចំនូលចំនាយ និង នីតិវិធីសំរាប់អនុវត្តមាត្រានេះត្រូវកំនត់ដោយអនុក្រឹត្យតាមសំនើរបស់ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោ ត បន្ទាប់ពីបានពិគ្រោះយោបល់អែកភាពជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិង ហិរញ្ញវត្ថុ ។

ជំពូកទី១៦ ទោសប្បញ្ញត្តិ

  • មាត្រា ២៣០
ត្រូវស្តីបន្ទោស រឺ បន្ដេញចេញពីការងារដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដោយពុំគិតដល់ ទោសព្រហ្មទណ្ឌ ផ្សេងៗទៀត ចំពោះមន្ត្រីបោះឆ្នោតណា ដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសណាមួយដូចខាងក្រោម :
  • បានចុះឈ្មោះប៉ុន្តែមិនព្រមប្រគល់ប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតអោយប្រជា ពលរដ្ឋ
  • បានចេញប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ដោយចេតនាដល់អ្នកដែលពុំ ទាន់គ្រប់អាយុបោះឆ្នោត រឺ ដល់អ្នក​ដែល​ពុំ​ទាន់​បាន​បំពេញល័ក្ខខ័ណ្ឌគ្រប់គ្រាន់អោយចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត
  • បានចុះឈ្មោះ និង បានប្រគល់ប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតដោយ ចេតនាទៅអ្នកដែលត្រូវបានដកសិទ្ធិបោះឆ្នោត
  • រារាំងប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតមិនអោយចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត - រារាំងប្រជាពលរដ្ឋមិនអោយទទួលប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ក្រោយ ពេលបានចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតរួចហើយ ។
  • មាត្រា ២៣១
ត្រូវដកប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត និង លុបបេក្ខភាពរបស់សាមីខ្លួនចេញពីបញ្ជី បេក្ខជននៃគណ បក្សនយោបាយ ដោយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និង ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពី ប្រាំលាន (៥.០០០.០០០) រៀលទៅម្ភៃ ប្រាំលាន (២៥.០០០.០០០) រៀល ដោយពុំទាន់គិតដល់ទោស ព្រហ្មទណ្ឌផ្សេងទៀតចំពោះជនណាដែល បានប្រព្រឹត្តអំពើណាមួយដូចខាង ក្រោម :
  • ប្រើកម្លាំង រឺ អំពើហិង្សា រឺ បំភិតបំភ័យមិនអោយប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត បង្ហាញខ្លួននៅ ការិយាល័យចុះឈ្មោះ រឺទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត រឺទទួលប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត
  • ញុះញង់អ្នកគាំទ្រ រឺ អ្នកបោះឆ្នោត អោយប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភបំពាន អំពើគំរាមកំហែង អំពើហិង្សា ទៅលើបេក្ខជន រឺ ទៅលើ​បញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយដទៃ
  • ធ្វើការគាបសង្កត់ រឺ គំរាមកំហែង រឺ បង្ខំធ្វើសម្បថអោយគេបោះឆ្នោត អោយបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្ស នយោបាយរបស់ខ្លួនរឺ អោយបញ្ជី​បេក្ខជន​នៃ​គណបក្ស​នយោបាយ​ណាមួយដែលខ្លួនចូលចិត្ត
  • ប្រើកម្លាំង រឺ អំពើហិង្សាដើម្បីរារាំងប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតមិនអោយទៅបោះឆ្នោត
  • រារាំងបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ រឺ បេក្ខជននៃបញ្ជីណាមួយ និង អ្នកគាំទ្រមិនអោយ ឃោសនាបោះឆ្នោតតាមកាលកំនត់
  • ប្រើកម្លាំង រឺ ហិង្សា រឺ បំភិតបំភ័យ ប្រើពាក្យសំដីប្រមាថមើលងាយធ្វើអោយមានការភ័យខ្លាច ការ ភាន់ច្រលំ ធ្វើអោយច្របូក​ច្របល់​បាត់​ទំនុក​ចិត្ត​លើ​ការ​សំងាត់នៃការបោះឆ្នោត - បង្កការរំខានមិនអោយដំនើរការបោះឆ្នោតបាន
  • បង្កការរំខានមិនអោយរាប់សន្លឹកឆ្នោតបាន - ធ្វើអោយខូចរបៀបរៀបរយក្នុងពេលបោះឆ្នោត
  • ទិញសន្លឹកឆ្នោតដោយសម្ភារ រឺ ដោយប្រាក់កាស
  • ដកហូតប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតពីអ្នកដទៃ ។
  • មាត្រា ២៣២
ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពីដប់លាន (១០.០០០.០០០) រៀល ទៅហាសិបលាន (៥០.០០០.០០០) រៀល នឹងត្រូវបញ្ឈប់ ពីការងារបោះឆ្នោតជារៀងរហូត ចំពោះសមាជិក រឺ មន្ត្រី បុគ្គលិកនៃគណកម្មាធិការជាតិ សមាជិក រឺ មន្ត្រីបុគ្គលិកនៃគណកម្មការរៀបចំ ការបោះឆ្នោត មន្ត្រីការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង មន្ត្រី ការិយាល័យបោះឆ្នោតណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងមាត្រា៨ នៃច្បាប់នេះ
  • មាត្រា ២៣៣
ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពីដប់លាន (១០.០០០.០០០) រៀល ទៅម្ភៃលាន (២០.០០០.០០០) រៀល ដោយពុំទាន់គិតដល់ ទោសព្រហ្មទណ្ឌផ្សេងទៀត និង ដកហូតប័ណ្ណបោះឆ្នោតសំរាប់រយពេលប្រាំ (៥) ឆ្នាំ លុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ចំពោះ សមាជិកគណកម្មាធិការជាតិ សមាជិកគណកម្មការខេត្ត ក្រុង ឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត មន្ត្រីការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោត និង មន្ត្រី ការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោតណាដែលបន្លំអែកសារ បន្លំសន្លឹកឆ្នោត រឺ ប្រើកលល្បិចដើម្បីបន្លំលទ្ធ ផលនៃការបោះ ឆ្នោត។
  • មាត្រា ២៣៤
ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពីប្រាំលាន (៥.០០០.០០០) រៀល ទៅម្ភៃប្រាំលាន (២៥.០០០.០០០) រៀល ដោយពុំទាន់គិតដ ល់ទោសព្រហ្មទណ្ឌផ្សេងទៀត ចំពោះជនណាដែលប្រព្រឹត្តអំពើលួងលោម ទិញទឹកចិត្ត រឺ គំរាមកំហែង រឺ បំភិតបំភ័យ រឺ ប្រើអំពើហិង្សារា រាំងមិនអោយប្រជាពលរដ្ឋដែលមានលក្ខណសម្បត្តិ ស្របតាម ល័ក្ខខ័ណ្ឌដូចមានចែងក្នុងច្បាប់នេះឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនសំរាប់ការបោះ ឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ។ ករណីជនល្មើសជាបេក្ខជនសំរាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ត្រូវដកហូត ប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត និង លុបបេក្ខភាពសាមីខ្លួនចេញពីបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ បន្ថែមពីលើ ទ័ណ្ណកម្មខាងលើ។ ករណីជនល្មើសជាសមាជិក រឺ មន្ត្រី បុគ្គលិកនៃគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត រឺ គណកម្មការរៀបចំការបោះ ឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ មន្ត្រីការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង មន្ត្រី ការិយាល័យបោះឆ្នោត ត្រូវបញ្ឈប់ពីការងារបោះឆ្នោតជារៀង រហូត បន្ថែមពីលើទ័ណ្ណកម្មខាងលើ ។
  • មាត្រា ២៣៥
ត្រូវព្រមានចំពោះជនណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងមាត្រា ៣៩ នៃច្បាប់នេះ ។ ក្នុងករណីពុំព្រមអនុវត្តតាមការព្រមាននេះ ត្រូ វដកហូតអាវុធជាតិផ្ទុះ រឺ សារជាតិ និង វត្ថុប្រកប ដោយគ្រោះថ្នាក់ដោយភ្នាក់ងារមានសមត្ថកិច្ច ដើម្បីផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់ និង ពិន័យជា ប្រាក់ពីប្រាំលាន (៥.០០០.០០០) រៀល ទៅ ដល់ដប់លាន (១០.០០០.០០០) រៀល ប្រសិនបើជនល្មើសនោះជាមន្ត្រីរាជការ សុវីល យោធា នគរបាលជាតិ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវ :
  • ស្នើទៅប្រធានស្ថាប័នរបស់សាមីខ្លួនដើម្បីដាក់វិន័យរដ្ឋបាល ចាប់ពីការដាក់អោយនៅទំនេរគ្មានបៀវត្ស រហូតដល់ការបន្ដេញចេញពីមុខតំនែង យោល​ទៅតាមកំរិតនៃបទល្មើស
  • លុបឈ្មោះចេញពីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដកហូតប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះ ឆ្នោត ។ ក្នុងករណីជនល្មើសជាសមាជិក រឺ មន្ត្រី បុគ្គលិកនៃគណកម្មាធិការជាតិ រឺ គណកម្មការខេត្ត ក្រុង ឃុំសង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត រឺ មន្ត្រីការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត រឺ មន្ត្រីការិយាល័យរាប់សន្លឹកឆ្នោត គណ កម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវលុបឈ្មោះមិនអោយចូលបំរើការងារជាមួយគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះ ឆ្នោត រឺ គណកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោត រឺ ការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត រឺ ការិយាល័យបោះឆ្នោត រឺ ការិយាល័យ រាប់សន្លឹកឆ្នោត សំរាប់រយពេល (១០) ឆ្នាំ ចាប់ពីសម័យបោះឆ្នោតនេះតទៅ បន្ថែមពីលើទ័ណ្ណកម្មខាងលើ ។
  • មាត្រា ២៣៦
ត្រូវព្រមានចំពោះជនណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងមាត្រា ៤០ ៤១ ៤២ ៤៣ ៤៤ ៤៥ និង មាត្រា ៤៦ នៃច្បាប់នេះ ។ ក្នុងករ ណីពុំព្រមអនុវត្តតាមត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពីប្រាំលាន (៥.០០០.០០០) រៀល ទៅ ដល់ដប់ លាន (១០.០០០.០០០) រៀល ។ ក្នុងករ ណីជនល្មើសជាបេក្ខជន ក្នុងបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយណាមួយ ត្រូវដកហូតប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះ ឆ្នោត លុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ត្រូវលុបបេក្ខភាពរបស់ សាមីខ្លួនចោលបន្ថែមពីលើទ័ណ្ឌកម្មខាងលើ ។
  • មាត្រា ២៣៧
គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត្រូវដកហូតប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត សំរាប់រយពេ លប្រាំ (៥) ឆ្នាំ លុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និង ត្រូវស្នើទៅប្រធានស្ថាប័នរបស់ សាមីខ្លួន អោយដាក់វិន័យរដ្ឋបាលចាប់ពី ការដាក់អោយទំនេរគ្មានបៀវត្សរហូតដល់ការបន្ដេញចេញពីមុខតំនែងចំពោះមន្ត្រី រាជការ រឺ អ្នកទទួលខុសត្រូវដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងមា ត្រា ១៧ នៃច្បាប់នេះ ។
  • មាត្រា ២៣៨
ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពីប្រាំលាន (៥.០០០.០០០) រៀល ទៅ ដប់លាន (១០.០០០.០០០) រៀល និង ត្រូវដកហូតប័ ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោតសំរាប់រយពេលប្រាំ (៥) ឆ្នាំ លុបឈ្មោះ ចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ចំពោះជនណា ដែលបង្គាប់បញ្ជា រឺលួងលោមបោកបញ្ឆោត អោយអ្នកបោះឆ្នោត ជ្រើសយកបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយតាមការចង្អុលបង្ហាញរឺ តាមមធ្យោបាយណាមួយផ្សេងទៀតក្នុងពេល បោះឆ្នោត ។ ក្នុងករណីជនល្មើសជាសមាជិក រឺ មន្ត្រី បុគ្គលិកនៃគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំ ការបោះឆ្នោត រឺ របស់ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ រឺ មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោត គណកម្មាធិការជាតិរៀប ចំ ការបោះឆ្នោត ត្រូវលុបឈ្មោះចេញពីការងារ និង មិនអោយចូលបំរើការងារសំរាប់រយពេលដប់ (១០) ឆ្នាំ ចាប់ពី សម័យបោះឆ្នោតនេះ តទៅ ។ ក្នុងករណីជនល្មើសជាបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ត្រូវលុបបេក្ខភាពរបស់សាមីខ្លួនចោលបន្ថែមលើទ័ណ្ណកម្ម ខាងលើ ។
  • មាត្រា ២៣៩
ត្រូវផ្តន្ទាទោសជាប្រាក់ពីដប់លាន (១០.០០០.០០០) រៀល ទៅ ម្ភៃប្រាំលាន (២៥.០០០.០០០) រៀល ដោយពុំទាន់គិតដល់ ទោសព្រហ្មទ័ណ្ឌផ្សេងៗទៀត និង ត្រូវដកហូតប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះ ឆ្នោតសំរាប់រយពេលប្រាំ(៥)ឆ្នាំ លុបឈ្មោះ ចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ចំពោះជនណាដែលមានចេតនាធ្វើអោយ របើកហិបឆ្នោត ដាច់រហែក រឺ របូតសោរឃ្លុំ រឺ គ្រឿងសម្ភារសំ គាល់សំរាប់រក្សាសុវត្ថិភាពហិបឆ្នោត រឺ ធ្វើអោយ បាត់ រឺ លួច រឺ ដណ្តើម រឺ បំផ្លាញហិបឆ្នោតដែលមានសន្លឹកឆ្នោត ។ ក្នុងករណីដែលជន ល្មើសជាសមាជិក រឺ មន្ត្រី បុគ្គលិកនៃគណកម្មាធិការជាតិ រឺ គណកម្មការរៀបចំ ការបោះឆ្នោតគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ រឺ មន្ត្រីការិយាល័យបោះ ឆ្នោត គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវលុប ឈ្មោះចេញពីការងារ និង មិនអោយសាមីខ្លួនចូលបំរើការងារបោះឆ្នោត សំរាប់ រយពេលដប់ (១០) ឆ្នាំ គិតចាប់ ពីសម័យបោះឆ្នោតនេះតទៅ ។ ក្នុងករណីជនល្មើសជាបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ត្រូវលុបបេក្ខភាពរប ស់សាមីខ្លួនចោលបន្ថែមលើទ័ណ្ឌកម្ម ខាងលើ ។
  • មាត្រា ២៤០
ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពីប្រាំលាន (៥.០០០.០០០) រៀល ទៅ ដប់លាន (១០.០០០.០០០) រៀល ដោយពុំទាន់គិតដល់ ទោសព្រហ្មទ័ណ្ឌផ្សេងទៀត និង ត្រូវដកហូតប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះ ឆ្នោត សំរាប់រយពេលប្រាំ (៥) ឆ្នាំ លុបឈ្មោះ ចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ចំពោះជនណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស នឹងមាត្រា ១២៨ ១២៩ ១៣០ និងមាត្រា ១៣៥ នៃច្បាប់នេះ ។ ប្រសិន បើជនល្មើសនោះជាបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ត្រូវលុបបេក្ខភាពរបស់សាមីខ្លួនចោលបន្ថែមលើ ទ័ណ្ឌកម្មខាងលើ ។
  • មាត្រា ២៤១
ត្រូវព្រមានចំពោះជនណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងវាក្យខ័ណ្ឌទី១ និង វាក្យខ័ណ្ឌទី៣ មាត្រា ១៣៣ នៃច្បាប់ នេះ ។ ក្នុងករណី នៅតែពុំព្រមអនុវត្តតាម ត្រូវដកហូតប័ណ្ណបោះឆ្នោត រឺ វិញ្ញាបនប័ត្រជំនួសប័ណ្ណបោះឆ្នោត ហើយ ត្រូវលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នក បោះឆ្នោត សំរាប់រយពេលប្រាំ (៥) ឆ្នាំ និង ត្រូវស្នើទៅប្រធានស្ថាប័នរបស់ សាមីខ្លួនអោយដាក់វិន័យរដ្ឋបាល ចាប់ពីការដាក់អោយទំនេរ គ្មានបៀវត្សរហូតដល់ការបន្ដេញចេញពីមុខតំនែង និង ត្រូវ ផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពីពីរលាន (២.០០០.០០០) រៀល ទៅ បួនលាន (៤.០០០.០០០) រៀល ។
  • មាត្រា ២៤២
ត្រូវព្រមានចំពោះជនណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងមាត្រា ១៥៨ និងមាត្រា ១៥៩ នៃច្បាប់នេះ។ ក្នុងករណីនៅតែពុំព្រមអនុវត្ត តាមត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពីប្រាំលាន (៥.០០០.០០០) រៀល ទៅ ដប់ លាន (១០.០០០.០០០) រៀល ។

ជំពូកទី១៧ អន្តរប្បញ្ញត្តិ

  • មាត្រា ២៤៣
ដើម្បីធ្វើការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់លើកទី១ បន្ទាប់ពីច្បាប់នេះត្រូវចូលជាធរមាន នាយក រដ្ឋមន្ត្រីត្រូវ ប្រកាសកាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ក្នុងរយពេលដប់មួយ (១១) មួយ ខែយ៉ាងយូរមុនថ្ងៃបោះឆ្នោត។
  • មាត្រា ២៤៤
ដើម្បីធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់លើកទី១ នេះ ត្រូវយកបញ្ជី ឈ្មោះអ្នកបោះ ឆ្នោតជ្រើសតាំងតំនាងរាស្ត្រឆ្នាំ១៩៩៨ នៅតាមការិយាល័យចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៃឃុំ សង្កាត់ នីមួយៗ ធ្វើជាមូលដ្ឋាន ។ បែបបទ និង នីតិវិធីនៃការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនេះ ត្រូវអនុវត្តដូចមានចែងក្នុងច្បាប់ នេះ។
  • មាត្រា ២៤៥
មេឃុំ ចៅសង្កាត់ ជំទប់ និង ចៅសង្កាត់រង ដែលមានបំនងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កា ត់លើកទី១ នេះ ត្រូវដាក់ពាក្យសុំច្បាប់ឈប់ពីការងារទៅប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាល អភិបាលខេត្ត ក្រុងសាមីតាមរយអភិបាលស្រុកខ័ណ្ឌសាមី ក្នុងរយពេលយ៉ាងតិចប្រាំពីរ (៧) ថ្ងៃមុនថ្ងៃបើកយុទ្ធនាការ ឃោសនា បោះឆ្នោត រហូតដល់ថ្ងៃប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោត ជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់របស់ខ្លួន រួចហើយ សាមីខ្លួនត្រូវវិលត្រលប់មកកាន់មុខតំនែងវិញ ដើម្បីត្រៀមរៀបចំផ្ទេរប្រគល់ការងា រ ជូនក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ថ្មី ។ ក្នុងពេលដែលមេឃុំ ចៅសង្កាត់ ជំទប់ និង ចៅសង្កាត់រងសុំឈប់ពីមុខតំនែងដើម្បីឈរឈ្មោះជាបេក្ខជន បោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ អភិបាលស្រុក ខ័ណ្ឌ ត្រូវជ្រើសរើសប្រជាពលរដ្ឋក្នុងឃុំ សង្កាត់នោះ រឺ មន្ត្រីពីសាលាស្រុក ខ័ ណ្ឌរបស់ខ្លួន រឺ មន្ត្រីឃុំ សង្កាត់ដែលមិនឈរឈ្មោះជាបេក្ខជន ស្នើទៅប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាល អភិបាលខេត្ត ក្រុងសាមី ដើម្បីតែងតាំង បណ្តោះអាសន្នជា មេឃុំ ចៅសង្កាត់ ជំទប់ និង ចៅសង្កាត់រង ដែលឈរ ឈ្មោះជាបេក្ខជនរហូតដល់ថ្ងៃប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការនៃការ បោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់នោះ ។
  • មាត្រា ២៤៦
ដើម្បីធ្វើការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់លើកទី១ បន្ទាប់ពីច្បាប់នេះចូលជាធរមាន គណបក្ស នយោបាយ ដែលមានអាសនក្នុងរដ្ឋសភាបច្ចុប្បន្ន ត្រូវអុទ្ទេសនាមតំនាងមួយរូបរបស់ខ្លួន អោយចូលក្នុងសមាសភាពនៃ គណកម្មាធិការជាតិរៀបចំ ការបោះឆ្នោត ។ ក្នុងករណីដែលសមាជិកណាមួយនៃគណកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ទទួលមរណ:ភាព សុំលាឈប់ ជាលាយ លក្ខណ៍អក្សរ បាត់បង់សម្បទាវិជ្ជាជីវ:ដោយមានលិខិតបញ្ជាក់ពីស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ច រឺ ប្រព្រឹត្តមិនត្រឹម ត្រូវតាមបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរបស់ ខ្លួន និង ក្នុងករណីដែលមានគណបក្សនយោបាយសាមីត្រូវបានរំសាយ សមាជិករូបនោះ ត្រូវផ្លាស់ប្តូរស្របតាមបទប្បញ្ញត្តិដែលមានកំនត់ ហេតុក្នុងច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំនាងរាស្ត្រ ។

ជំពូកទី ១៨ អវសានប្បញ្ញត្តិ

  • មាត្រា ២៤៧
បទប្បញ្ញត្តិទាំងឡាយណាដែលផ្ទុយនឹងច្បាប់នេះ ត្រូវទុកជានិរាករណ៍ ។
  • មាត្រា ២៤៨
ច្បាប់នេះត្រូវបានប្រកាសជាការប្រញាប់ ។ រាជធានីភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០១ ក្នុងព្រះ​បរម​នាម និងតាមព្រះរាជ បង្គាប់ ប្រមុខរដ្ឋស្តីទី ហត្ថលេខា ជា ស៊ីម បានបង្គំទូលថ្វាយ សូមឡាយ​ព្រះហត្ថលេខាព្រះមហាក្សត្រ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហត្ថលេខា ហ៊ុន សែន បានជំរាបជូនសម្តេច​នាយករដ្ឋមន្ត្រី សហរដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងមហាផ្ទៃ ហត្ថលេខា ហត្ថលេខា ស ខេង យូ ហុកគ្រី។

ចំនួន​អាសនៈ តាម​មណ្ឌល​បោះឆ្នោត​ទូទាំង ២៤ ខេត្ត​រាជធានី​

(ថ្ងៃទី 28 កក្កដា 2013, ម៉ោង 05:12:AM) | ដោយ: លី សិលា
ក- ក+ | Print
ភ្នំពេញ: ការបោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ នីតិកាល​ទី​៥ នា​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ ត្រូវបាន​គជប កំណត់ថា មាន​អាសនៈ​ចំនួន ១២៣​។ គណបក្សនយោបាយ​ចំនួន ៨ បាន​ចុះឈ្មោះ ដាក់​បេក្ខជន​តំណាងរាស្ត្រ ដើម្បី​ប្រជែង​យក​អាសនៈ​រដ្ឋសភា​ទាំង ១២៣​។​

១-​មណ្ឌល​ខេត្ត បន្ទាយមានជ័យ​៖
​ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​តំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៦ អាសនៈ​។​

២-​មណ្ឌល​ខេត្ត បាត់ដំបង​៖
​ខេត្ត​បាត់ដំបង មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​តំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៨ អាសនៈ​។​

៣-​មណ្ឌល​ខេត្ត កំពង់ចាម​៖
​ខេត្ត​កំពង់ចាម ជា​ខេត្ត​ដែលមាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ​ច្រើនជាងគេ រហូតដល់​ទៅ ១៨ អាសនៈ​។​

៤-​មណ្ឌល​ខេត្ត កំពង់ឆ្នាំង​៖
​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៤ អាសនៈ​។​

៥-​មណ្ឌល​ខេត្ត កំពង់ស្ពឺ​៖
​ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៦ អាសនៈ​។​

៦-​មណ្ឌល​ខេត្ត កំពង់ធំ​៖
​ខេត្ត​កំពង់ធំ មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៦ អាសនៈ​។​

៧-​មណ្ឌល​ខេត្ត កំពត​៖
​ខេត្ត​កំពត មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៦ អាសនៈ​។​

៨-​មណ្ឌល​ខេត្ត កណ្តាល​៖
​ខេត្ត​កណ្តាល មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១១ អាសនៈ​។​

៩-​មណ្ឌល​ខេត្ត កោះកុង​៖
​ខេត្ត​កោះកុង មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១ អាសនៈ​។​។​

១០-​មណ្ឌល​ខេត្ត ក្រចេះ​៖
​ខេត្ត​ក្រចេះ មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៣ អាសនៈ​។​

១១-​មណ្ឌល​ខេត្ត មណ្ឌលគិរី​៖
​ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១ អាសនៈ​។​

១២-​មណ្ឌល​រាជធានី ភ្នំពេញ​៖
​រាជធានី​ភ្នំពេញ មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១២ អាសនៈ​។​

១៣-​មណ្ឌល​ខេត្ត ព្រះវិហារ​៖
​ខេត្ត​ព្រះវិហារ មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១ អាសនៈ​។​

១៤-​មណ្ឌល​ខេត្ត ព្រៃវែង​៖
​ខេត្ត​ព្រៃវែង មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១១ អាសនៈ​។​

១៥-​មណ្ឌល​ខេត្ត ពោធិសាត់​៖
​ខេត្ត​ពោធិសាត់ មាន​អាសន​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៤ អាសនៈ​។​

១៦-​មណ្ឌល​ខេត្ត រតនគិរី​៖
​ខេត្ត​រតនគិរី មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១ អាសនៈ​។​

១៧-​មណ្ឌល​ខេត្ត សៀមរាប​៖
​ខេត្តសៀមរាប មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៦ អាសនៈ​។​

១៨-​មណ្ឌល​ខេត្ត ព្រះសីហនុ​៖
​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១ អាសនៈ​។​

១៩-​មណ្ឌល​ខេត្ត ស្ទឹងត្រែង​៖
​ខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១ អាសនៈ​។​

២០-​មណ្ឌល​ខេត្ត ស្វាយរៀង​៖
​ខេត្ត​ស្វាយរៀង មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៥ អាសនៈ​។​

២១-​មណ្ឌល​ខេត្ត តាកែវ​៖
​ខេត្តតាកែវ មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ៨ អាសនៈ​។​

២២-​មណ្ឌល​ខេត្ត កែប​៖
​ខេត្ត​កែប មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១ អាសនៈ​។​

២៣-​មណ្ឌល​ខេត្ត ប៉ៃលិន​៖
​ខេត្ត​ប៉ៃលិន មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១ អាសនៈ​។​

២៤-​មណ្ឌល​ខេត្ត ឧត្តរមានជ័យ​៖
​ខេត្ត​ឧត្តរមានជ័យ មាន​អាសនៈ​រដ្ឋសភា ឬ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ ចំនួន ១ អាសនៈ​៕
- See more at: http://www.cen.com.kh/localnews/show_detail/19?token=YTJhYWVkZD#sthash.3xcyq2XW.dpuf

កំណើន សេដ្ឋកិច្ច កម្ពុជា បានមកពី វិស័យ កាត់ដេរ សំណង់ ទេសចរណ៍ និងកសិកម្ម

ភ្នំពេញ៖ ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ នៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សា សេដ្ឋកិច្ចជាតិ បានថ្លែងឲ្យដឹងថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ច របស់ប្រទេស កម្ពុជាបច្ចុប្បន្នបានមកពីវិស័យធំៗចំនួន៤ គឺវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង វិស័យទេសចរណ៍ វិស័យសំណង់ និងវិស័យកសិកម្ម។
លោក ម៉ី កល្យាណ ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់នៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិ បានថ្លែងក្នុងសិក្ខាសាលាពិភាក្សាលើកទី១ ស្ដីពី ការពិភាក្សាស៊ីជម្រៅពីស្ថានភាពអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ ថា បើទោះបីជាប្រទេសកម្ពុជា បានស្គាល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ក៏ដោយ ប៉ុន្តែរាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែបន្តទាក់ទាញក្រុមអ្នកវិនិយោគនានា ឲ្យមកដាក់ទុនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បន្ថែមទៀត ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រទេសជាតិមានការរីកចម្រើនផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចតទៅមុខទៀត។
លោកបន្ត ថា វិស័យសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅពឹងផ្អែកច្រើនលើវិស័យកាត់ដេរ វិស័យសំណង់ ទេសចរណ៍ និងកសិកម្ម ហើយដើម្បីឲ្យសេដ្ឋកិច្ចមានកំណើនទៅមុខទៀតបាននោះ លុះត្រាតែយើង ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យទម្រង់នៃសេដ្ឋកិច្ច មានភាពចម្រុះច្រើនបែប កុំពឹងផ្អែកតែទៅលើវិស័យកាត់ដេរ វិស័យទេសចរណ៍ និងវិស័យកសិកម្ម។
លោកបន្ថែម ថា “បើយើងមើលសេដ្ឋកិច្ចស្រុកខ្មែរយើង យើងនៅពឹងលើវិស័យកាត់ដេរមួយចំនួន វិស័យសំណង់មួយចំនួន វិស័យទេសចរណ៍មួយចំនួន និងវិស័យកសិកម្មមួយចំនួន ក៏ប៉ុន្តែដើម្បីឲ្យប្រទេសយើងជឿនលឿនតទៅមុខទៀតបានទាល់តែយើងធ្វើកំណើននេះទៀតបន្តបន្ទាប់”។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកសេដ្ឋកិច្ចប្រចាំធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) លោក Paul vandenBerg បានថ្លែងថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងរយៈពេល១០ ទៅ១៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មានការរីកចម្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ប៉ុន្តែបើត្រឡប់ទៅ១០មុនវិញ គឺប្រទេសកម្ពុជានៅជួបបញ្ហាមួយចំនួន ដូចជាវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុជាសកលជាដើម តែជារួមសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជាទទួលបានលទ្ធផលល្អប្រសើរ។
លោកបន្ថែម ថា “យើងសង្កេតឃើញមានការីកចម្រើន នៅវិស័យកាត់ដេរ ដែលធ្វើឲ្យមានបម្រែបម្រួលរចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច ខ្ញុំគិតថា នេះគឺជាចំណុចវិជ្ជាមានដ៏រឹងមាំរបស់កម្ពុជា”។
សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជា បច្ចុប្បន្នពឹងផ្អែកច្រើនលើវិស័យ កាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង វិស័យទេសចរណ៍ វិស័យសំណង់ និងវិស័យកសិកម្មជាដើម។
តែអ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចបានបញ្ចេញទស្សនៈថាកម្ពុជា កុំឲ្យពឹងផ្អែកលើវិស័យកាត់ដេរ និងទេសចរណ៍ច្រើនពេក គឺត្រូវរកគន្លឹះអ្វីផ្សេងទៀត ឬ ត្រូវពង្រីកសមត្ថភាពធនធានមនុស្ស ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រទេសកម្ពុជាបន្តស្គាល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះបន្តទៀត៕
www.dap-news.comwww.dap-news.com

អាថ៌​កំបាំង​​នយោបាយ ក៥ ក្រោយ​ថ្ងៃ ៧​មករា ឆ្នាំ​១៩៧៩ ដែល​ខ្មែរ​ជំនាន់​ក្រោយ​មិ​ន​បាន​ដឹង​

លើក​មុន​ប្រហែល​ជា​លោក​អ្នក​ធ្លាប់​បាន​អាន​ខ្លះៗ​មក​ហើយ​អំពី​​អត្ថបទ​មួយ​ដែល​និយាយ​អំពី ថ្ងៃ ២៣​​តុលា ត្រូវ​​បាន​គេ​បំភ្លេច​ចោល ហើយ​លើក​​ដំកើង​ថ្ងៃ ៧​មករា។ អ្នក​ដឹក​នាំ និង​មន្ត្រី​រាជការ​ទាំង​អស់​តែង​នាំ​គ្នា​និយាយ​អំពី​ថ្ងៃ ៧​មករា ឆ្នាំ​១៩៧៩ ថា​ជា​ថ្ងៃ​ដែល​ខ្មែរ​រស់​ឡើង​វិញ​ដូច​នេះ​ដើម្បី​កាន់​តែ​យល់​បន្ថែម​អំពី អាថ៌​កំបាំង​​ក្រោយ​ពី​ការ​កើត​មាន​ថ្ងៃ​៧​មករា សូម​លោក​អ្នក​អាន​អត្ថបទ​ខាង​ក្រោម​ ដូច​តទៅ​៖
តំបន់ ក៥
តំបន់ ក៥
ព្រឹ​ត្ត​ការណ៍​ក្រោយ​ថ្ងៃ ៧​មករា ​ឆ្នាំ ១៩៧៩ មាន​រឿង​អី​ខ្លះ​?
ចាន់ ស៊ី ជា​នាយករដ្ឋមន្ដ្រី​ខ្មែរ ក៏ត្រូវ​ស្លាប់​មុន​អាយុ នៅ​ថ្ងៃទី៣១ធ្នូ១៩៨៤ ដោយ​គ្រាន់តែ​លោក ក្នុងនាម​ជា​មេដឹកនាំ​ខ្មែរ ត្រូវតែ​ការពារ​ឧត្ដម​ប្រ​យោ​ជ​ន៏​ខ្មែរ ដូចជា៖ លោក​បាន​ប្រឆាំង​និង​ការហូរចូល​ដោយ​ខុសច្បាប់​នៃ​ជនជាតិ​យួន​មក ក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា និង​ប្រឆាំង​ផែនការ​យួន​ដែល​តំរូវអោយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទៅ​កាប់បំផ្លាញ​ ព្រៃឈើ​ខ្មែរ​ដែល​គេ​ហៅថា​ផែនការ “ក៥។
ចាប់តាំងពី​លោក​ហ៊ុន សែន​ត្រូវបាន​មេដឹកនាំ​យួន​លើក អោយ​កាន់អំណាច នៅ​ដើមខែ​មករា១៩៨៥មក ផែនការ​របស់​មេដឹកនាំ​យួន​ទាំង​ប៉ុន្មាន​ដែល​លោក​ចាន់ ស៊ី បាន​ជំទាស់ ត្រូវបាន​ដំណើរការ​ជា​បន្ដបន្ទាប់។ ការកាប់បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ខ្មែរ បាន​ក្លាយជា​កាតព្វកិច្ច​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទូទាំងប្រទេស។
លោក​ហ៊ុន សែន​ដែលជា​នាយករដ្ឋមន្ដ្រី​ខ្មែរ បាន​ចាប់​កេណ្ឌ កំលាំង​យុវជន និង​កំលាំង​បុរស​មានកូន១ទៅ​កូន៣ ពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ​ស្ងាត់​ភូមិ អោយទៅ​កាប់​ព្រៃ។ ការកាប់​ព្រៃឈើ​នេះ មិន​ត្រឹមតែ​ជា​អំពើ​បំផ្លាញ​ធនធានធម្មជាតិ​ខ្មែរ​ទេ ពិសេស​មេដឹកនាំ​យួន ធ្វើ​នយោបាយ​សំលាប់​ខ្មែរ តាម​វិធី​ដែល​គេ​ហៅថា “ក៥” និង​កាតព្វកិច្ច​ការពារជាតិ ដោយ​ប្រើ​អ្នក​ដែល​ត្រូវ​សំលាប់​នេះ​អោយទៅ​ស្លាប់​ខ្លួនឯង “វិធី​សំលាប់​ប្រយោល។ (ដាក់​មីន​បង្កប់​ក្នុងព្រៃ អោយ យុវជន​ខ្មែរ កាប់​ចូល​កាប់​ព្រៃ​ជាន់​ស្លាប់​ដើម្បី​បំបាត់​ពូជសាសន៍)។
មេដឹកនាំ​យួន​ធ្វើជា​អោយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទៅ​កាប់​ព្រៃ គឺ​គ្រាន់តែ​ជា​ខែល​ដើម្បី​ឆ្ពិន​ភ្នែក​មតិ​ជាតិ និង​អន្ដរជាតិ​តែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះ​តំបន់​ព្រៃ​ទាំងនេះ​បាន​ក្លាយជា​ចំការ​ម៉ី​ន និង​គ្រាប់​គ្រប់​ធន់ !! ដូច្នេះហើយ​បាន​បន្សល់ ជន​ពី​ការ រាប់ពាន់ ម៉ឺន នាក់​មកដល់​សព្វថ្ងៃ!!
……………………………………………………
ខ្ញុំ​សូមបញ្ជាក់ថា នោះ ប្រទេស​ខ្មែរក្រោម​ការដឹកនាំ របស់ ក្រុម​លោក​ហ៊ុនសែន បាន​ខិតខំ​ពន្លិច វប្បធម៌​ខ្មែរ បង្ខំ​អោយ​កូន​ខ្មែរ​រៀន​តែ​ភាសា​យួន មិន​អនុញ្ញាតិ​អោយ​រៀន​ប្រ​វ​ត្ដិ​សាស្ដ្រ​របស់​ខ្មែរ​ឡើយ។ គឺ មានតែ ភាសា យួន នឹង រុស្ស៊ី! បើ​បងប្អូន​ណា​មិន​ជឿរ សូម ទៅ សួរ ចាស់ៗ ចាប់ពី ខ្ទង់ អាយុ ៤០ឆ្នាំ ឬ ៥០ឆ្នាំ ប្លាយ ពួកគាត់​ដឹង​រឿងនេះ​ច្បាស់​ណាស់​តែ​គ្មាន​អ្នកណា​ហាន និយាយ!!! ហាន​និយាយ គឺ បាត់​ខ្លួន!!
ដូចនេះ ក្រោយ​ថ្ងៃ៧មករា១៩៧៩ ជីវិត​ខ្មែរ​បាន​រស់​ឡើងវិញ​ក៏ពិតមែន តែ​ខ្មែរ​បាន​រស់ក្នុង​ភាព​ខ្មៅ​ងងឹត ក្នុង​ភាព​បាត់បង់​ស្មារតី ក្នុង​ភាព​បាត់បង់​ជា​ម្ចាស់​លើ​ខ្លួនឯង ត្រូវគេ​បញ្ជូនទៅ​ស្លាប់​អស់ រាប់ម៉ឺន​នាក់!!!! បើ មិន​ទ្រុង ក្រពើ តើ​ជា ទ្រុង​អ្វី ???
ខាង​លើ​នេះ​ជា​​អត្ថបទ​ដែល​សរសេរ​ ឡើង​ដោយ អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់ Facebook ដូច​ដើម្បី​សេចក្ដី​ថ្លៃ​ថ្នូ​សូម​លោក​អ្នក​ចញ្ចេញ​មតិ​ដោយ​មាន​ក្រម​សិលធម៌ ​។

ពាក្យ​ថា «​ប្រយ័ត្ន​កំពប់ តែ​អុង​« ជា​​ហេតុការ​​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​ដ៏​ជូរ​ចត់​សម្រាប់​ខ្មែរ



នៅ ​ក្នុង​រជ្ជកាល​ព្រះ​ចៅ​អធិរាជ​វៀតណាម ម៉ិ​ញ ម៉ាង (182០-1841) ការ​ត្រួតត្រា​របស់​វៀតណាម​មាន​ភាព​កាច​សាហាវ និង​ឃោរឃៅ​ជាទី​បំផុត​។ ចាប់ពី​សម័យ​នោះ​មក ជនជាតិ​ខ្មែរ​តែងតែ​និយាយ​រំលឹក​រឿង (​កំពប់​តែ​អុង​) ជាប់​ជា​ប្រចាំ​រហូត​មក​ដល់​សព្វថ្ងៃ​។ នៅ​សម័យ​នោះ ពួក​ទាហាន​ព្រះ​ចៅ​អធិរាជ​វៀតណាម​កប់​ខ្មែរ​ដែល​ប្រឆាំង​និង​ពួក​គេ​ទាំង​ រស់ ដោយ​ទុក​តែ​ក្បាល​អោយ​ផុត​ពី​ដី​ធ្វើ​ជា​មុម​ចង្ក្រាន​ដាំ​តែ​។
ប្រយ័ត្ន កំពប់ តែអុង
នៅ​ពេល​ដែល​អ្នក​ជាប់​ទោស​នោះ​ខំ​រើ​បម្រាស់​ដោយ​ក្ដៅ​ឈឺផ្សា​ខ្លាំង​ ដោយសារ​ដុត​ទាំង​រស់ ពួក​វៀតណាម​ស្រែក​គំរាម​ថា (​ប្រយ័ត្ន​កំពប់​តែ​អុង​)​។ ពាក្យ​តែ​អុង​នេះ​នៅ​ក្នុង​ភាសា​វៀតណាម មាន​ន័យ​ថា តែ​លោក​ធំ​។ ទោះជា​ជនជាតិ​ខ្មែរ​មាន​ឋានៈ វណ្ណៈ​ណា ចាស់​ឬ​ក្មេង មាន​អាយុ​ប៉ុន្មាន​ក៏​ដោយ គេ​និយាយ​រឿង​នេះ​គ្រប់​ៗ​គ្នា​ដែល​ជា​អនុស្សាវរីយ៍​ដ៏​ជូរ​ចត់ និង​ខ្លោចផ្សារ​ជាទី​បំផុត​។ ព្រះ​ចៅ ម៉ិ​ញ ម៉ាង បញ្ជា​អោយ​ដូរ​ឈ្មោះ​ខេត្ដ​ខ្មែរ​ទាំងឡាយ ដាក់​ទៅ​ជា​ឈ្មោះ​វៀតណាម​វិញ​។ មាន​ជនជាតិ​វៀតណាម​ម្នាក់​ៗ​នៅ​ត្រួតត្រា​មើល​លើ​អភិបាលខែត្រ​ខ្មែរ​និ​មួយ​ ៗ​។
វៀតណាម​បង្ខំ​អោយ​រដ្ឋបាល​ខ្មែរ​យក​ភាសា​វៀតណាម​មក​ប្រើ​។ពួក​ ឧត្ដមសេនីយ៍​វៀតណាម​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​ដល់​ព្រះសង្ឃ​ខ្មែរ ព្រោះ​គេ​សង្ស័យ​ថា ព្រះសង្ឃ​ខ្មែរ​នោះ​មានគំនិត​ជាតិនិយម​។ ពួក​គេ​វាយ​បំផ្លាញ​ព្រះពុទ្ធ​បដិមា និង​ចេតិយ​ទាំងឡាយ​ចោល​។ គ្រានោះ​ឧត្ដមសេនីយ៍​វៀតណាម​ឈ្មោះ ទ្រឿ​ង ម៉ិ​ញ​យ៉ាង ដឹកនាំ និង​ត្រួតត្រា​លើ​ប្រទេស​ខ្មែរ​។ ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​គ្នា​គ្រប់គ្រង​ម្ដង​ពី​សៀម និង​ម្ដង​ពី​វៀតណាម​នេះ មាន​រយៈពេល​ជា​ច្រើន​សតវត្ស​។ ដោយសារ​តែ​មាន​ហេតុការណ៍​ខ្លះ ដោយ​សៀម​ជាប់ដៃ​ធ្វើសង្គ្រាម​យូរអង្វែង​ជាមួយ​ភូមា ហើយ​វៀតណាម​មានការ​រំខាន​ខ្លះ​ៗ​ពី​អ្នក​បះ​បោល​ផ្ទៃក្នុង​របស់​ខ្លួន ទើប​រារាំង​ប្រទេស​ខ្លាំង​ទាំង​ពីរ​នេះ មិន​អាច​លេប​ត្របាក់​ប្រទេស​ខ្មែរ​ទាំងមូល​បាន​…​។
ព្រះបាទ​អង្គអេង (១៧៧៩-១៧៩៦)
ប៉ុន្ដែ​ទោះជា​យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ នៅ​ពេល​ដែល​ស្ដេច​អង្គអេង ឡើង​សោយរាជ្យ​នៅ​ឆ្នាំ​១៧៧៩ ប្រទេស​ខ្មែរ​បាន​ក្លាយជា​អាណាចក្រ​រណប​គេ គឺ​ត្រូវ​រណប​ទាំង​ប្រទេស​សៀម និង​វៀតណាម​ក្នុង​ពេល​តែ​មួយ​។ ស្ដេច អង្គអេង ត្រូវ​បាន​រាជាភិសេក​នៅ​ទីក្រុង​បាងកក​ដែល​ជា​រាជធានី​ថ្មី​របស់​សៀម ដែល​ពេល​នោះ​ត្រូវ​បាន​កងទ័ព​សៀម​លើក​បន្ដុប​អោយ​គ្រងរាជ្យ​។ ព្រះ​អង្គអេង ឡើង​គ្រងរាជ្យ​នៅ​ព្រះ​ជន្ម​៧​វស្សា គឺ​មាន​វ័យក្មេង​ខ្ចី​បំផុត​ដែល​មិន​មានបទពិសោធន៍ ហើយ​មិនដឹង​កិច្ចការ​រាក់​ជ្រៅ ក្នុង​ការ​គ្រប់គ្រង​ព្រះ​នគរ​ឡើយ​។ ព្រះ​អង្គអេង អភិសេក​ឡើង​សោយរាជ្យ​ពេញ​លក្ខណៈ​ក្នុង​ព្រះ​ជន្ម​២២​វស្សា​នៅ​ទីក្រុង​បាងកក ​។
នៅ​ពេល​ព្រះ​អង្គអេង​សោយ​ទីវ​ង្គ​ត​នៅ​ឆ្នាំ​១៧៩៦ បុត្រា​របស់​ព្រះ​អង្គ​នៅ​ក្មេង​ៗ​ពេក មិន​អាច​សោយរាជ្យ​បន្ដ​បាន​។ មន្ដ្រី​ខ្មែរ​គឺ ចៅ​ហ្វា ប៉ុក ដែល​ស្និទ្ធ​និង​សៀម​បាន​ទទួល​មើល​ខុស​ត្រូវ​កិច្ចការរដ្ឋ ពី​ឆ្នាំ​១៧៩៦ ដល់​ឆ្នាំ ១៨០៥​។នៅ​ក្នុង​រជ្ជកាល​ស្ដេច​អង្គអេង ទឹកដី​បាត់ដំបង មហានគរ ចុងកាល ធ្លាក់​ទៅ​ក្នុង​អំណាច​សៀម​នៅ​ឆ្នាំ​១៧៩៥ បណ្ដាល​មក​ពី​មន្ដ្រី​ខ្មែរ​ដែល​ស្និទ្ធ​និង​សៀម ចង់​បំពេញចិត្ដ​ចៅហ្វាយ​សៀម បាន​ញុះញង់​ស្ដេច​សៀម​អោយ​ទារ​សគុណ​ក្នុង​ការ​ចិញ្ចឹម​ព្រះ​អង្គអេង​។
ស្ដេច​អង្គ​ច័ន្ទ​ទី​២ (១៨០៦-១៨០៤)
៥០​ឆ្នាំ​ក្រោយមក ស្ដេច​អង្គ​ច័ន្ទ​ទី​២ បាន​ស្នើ​សុំ​អោយ​វៀតណាម​ជួយ​បង្ក្រាប​កំលាំង​បះបោរ​ដែល​បង្ក​ឡើង​ដោយ​ បងប្អូន​ប្រុស​ទាំង​ពីរ​របស់​ព្រះ​អង្គ​ដែល​បាន​រៀបចំ​ផែនការ​ដណ្ដើម​ រាជបល្ល័ង្ក​។ នៅ​ពេល​ដែល​អង្គចន្ទ​សោយ​ទីវ​ង្គ​ត​ដោយ​អាថ៌​កំបាំង​ទៅ ពួក​វៀតណាម​បាន​លើក​បន្ដុប​មហាក្សត្រ​មួយ​អង្គ​ដែល​គ្មាន​អំណាច​អោយ​ឡើង​ សោយរាជ្យ ហើយ​បាន​ត្រួតត្រា​ប្រទេស​ខ្មែរ​។នៅ​រជ្ជកាល​ព្រះ​អង្គ​ច័ន្ទ​ទី​២ ខ្មែរ​ត្រូវ​លើក​សួយ​សារ​អាការ​ទៅ​ថ្វាយ​ស្ដេច​សៀម​ផង និង​ស្ដេច​វៀតណាម​ផង​។
សួយសារអាករ​ដែល​បញ្ជូន​ទៅ​វៀតណាម រួម​មាន​ ដំរី​ឈ្មោល​កំពស់​៥​ហត្ថ កុយរមាស​ពីរ ភ្លុក​ដំរី​បី​គូរ ក្រ​វ៉ា​ញ ក្រ​មួ​ញ​ម្រ័ក្សណ៍​…​។ ក្នុង​រជ្ជកាល​នេះ​ដែរ វៀតណាម​បាន​កេណ្ឌ​ខ្មែរ​អោយ​ជីក​ព្រែក​វិញ​តេ ប្រវែង​៥៣​គម និង​ព្រែក​វិញ​អាន ប្រវែង​១៤​គម នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម​។
ព្រះបាទ​អង្គឌួង (១៨៤០-១៨៥៩)
នៅ​ឆ្នាំ​១៨៤៩ ប្រជាជន​ខ្មែរ​បះបោរ​ប្រឆាំង​និង​ឧត្ដមសេនីយ៍ និង​មន្ដ្រី​វៀតណាម​ដែល​ប្រមាថ​មើល​វាយ​ខ្មែរ​ហួសហេតុ​នេះ​។ ប្រទេស​សៀម​បញ្ជូន​កងទ័ព​មក​ជួយ​ខ្មែរ តែ​គ្មាន​កងទ័ព​ណា​ទទួល​ជ័យ​ជំនះ​ពិត​ប្រក​ដ​ទេ​។ ដូចនេះ​នៅ​ពេល​នោះ ព្រះ​ចៅ​ប្រទេស​សៀម និង​ព្រះ​ចៅ​ប្រទេស​វៀតណាម មូលមតិ​គ្នា​អភិសេក​ព្រះបាទ​អង្គឌួង ធ្វើ​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ​ខ្មែរ​។
តាម​កិច្ចព្រមព្រៀង​រវាង​សៀម និង​វៀតណាម​នោះ ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ត្រួតត្រា​លើ​ប្រទេស​ខ្មែរ និង​បញ្ជាក់​ថា​ទឹកដី​ដែល​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​លេប​យក​បាន​ក្នុង​រវាង​៥០​ឆ្នាំ​ មុន​នេះ ជា​កម្ម​សិទ្ធ​របស់​គេ​រៀង​ៗ​ខ្លួន​។ នៅ​ឆ្នាំ​១៨៤៨ ស្ដេច​អង្គឌួង​បាន​វិល​ត្រលប់​មក​ពី​ការ​និរទ្ទេស​នៅ​ក្រុង​បាងកក ដោយ​មានការ​ជួយ​ពី​កងទ័ព​សៀម បាន​រឹបអូស​យក​រាជបល្ល័ង្ក ហើយ​បាន​ស្ដារ​ភាព​មិន​សុខ​ស្រួល​របស់​កម្ពុជា​ឡើង​វិញ ដោយ​ត្រូវ​ផ្ដល់​ភក្ដីភាព​ចំពោះ​ប្រទេស​ជិតខាង​ដ៏​ខ្លាំង​ទាំង​ពីរ​របស់​ ខ្លួន​បន្ដ​ទៀត​…​។
សៀម​បាន​ផ្ញើ​លិខិត​សុំ​អោយ​មានការ​ទទួលស្គាល​ថា ខេត្ដ​ម្លូរ​ព្រៃ និង​ទន្លេ​ពៅ ជា​របស់​សៀម​។ ព្រះ​អង្គឌួង​ទ្រង់​ព្រះ​លិខិត​តប​វិញ​ថា *​ខ្ញុំ​មិន​អោយ​អ្វី​ទាំងអស់​ទៅ​ប្រទេស​សៀម​ឡើយ តែ​ដោយសារ​ពេល​នេះ​សៀម​មានកំ​លាំង​ខ្លាំងក្លា​ជាង សៀម​អាច​បន្ដកាន់កាប់​ជា​បណ្ដោះអាសន្ន​នូវ​អ្វី​ៗ​ដែល​ខ្លួន​បាន​រឹបអូស​យក​ ពី​កម្ពុជា​*​។
គួរ​គប្បី​ជ្រាប​ថា នៅ​ពេល​ឡើង​សោយរាជ្យ ព្រះ​អង្គឌួង ទ្រង់​តូច​ព្រះ​ទ័យ​ខ្លាំង​ណាស់​ចំពោះ​ការ​បាត់បង់​ទឹកដី​ជា​ច្រើន​ដែល​ ត្រូវ​វៀតណាម និង​សៀម​យក​ដោយ​ខុសច្បាប់​។ នៅ​ឆ្នាំ​១៨៥៤ ដោយ​អត់ទ្រាំ​ពុំ​បាន​និង​អំពើ​រំលោភ​ទន្ទ្រាន​យក​ទឹកដី​ពី​សំណាក់​ជនជាតិ​ វៀតណាម​ដែល​រស់នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម ព្រះ​អង្គឌួង​ទ្រង់​បាន​សម្រេច​ព្រះ​ទ័យ​ថា ត្រូវ​តែ​សុំ​ជំនួយ និង​ការ​ការពារ​ពី​មហាអំណាច​អឺរ៉ុប​ណាមួយ​។
ព្រះ​អង្គ​ក៏​បាន​បញ្ជូន​សារ​លិ​ខិតជា​សម្ងាត់​ទៅ​ថ្វាយ​ព្រះ​ចៅ ណា​ប៉ូ​ឡេ​អុង​ទី​៣ នៃ​ប្រទេស​បារាំង អោយ​ជួយ​ប្រទេស​ព្រះ​អង្គ ដោយ​នាំ​យក​សួយសារអាករ​ទៅ​ជាមួយ​ផង គឺ​មាន​កុយរមាស​បួន ជ័រ​រង្គ​៣០០​គ​.​ក្រ ស្ករអំពៅ​៣០០​គ​.​ក្រ និង​ម្រេច​៣០០​គ​.​ក្រ ។ តែ​កិច្ចការ​នេះ​មិន​បាន​សម្រេច​ដូច​បំណង​ឡើយ ដោយសារ​ប្រទេស​បារាំង​ពុំ​មាន​ឆ្លើយ​តប​អ្វី​សោះឡើយ​។

No comments:

Post a Comment